|
|data śmierci = 31 października 2020
|miejsce śmierci = [[Nassau (Bahamy)|Nassau]]
|zawód = [[aktor]], [[reżyser]],Producent [[filmowy|producent filmowy]], [[scenarzysta]]
|współmałżonek = [[Diane Cilento]]<br /><small>(1962–1973); rozwód)</small><br />[[Micheline Roquebrune]] <small>(1975–2020; jego śmierć)</small>
|lata aktywności = 1955–20121954–2007, 2012
|zespół artystyczny =
|odznaczenia = {{order|BKB}} {{order|LH}} {{order|OSiL|KOM}} {{order|PA-OMAG|K}}
|www = http://www.seanconnery.com
}}
'''Sean Connery''', (właśc. sir '''Thomas Sean Connery'''; (ur. [[25 sierpnia]] [[1930]] w [[Edynburg]]u, zm. [[31 października]] [[2020]] w [[Nassau (Bahamy)|Nassau]] na [[Bahamy|Bahamach]]) – [[Szkoci|szkocki]] [[aktor]], [[reżyser]]filmowy, [[producent filmowy]]teatralny i telewizyjny oraz [[scenarzystaProducent filmowy|producent]].
Wystąpił w kilkudziesięciu filmach, m.in. siedmiokrotnie wcielił się w rolę [[James Bond|Jamesa Bonda]] (6 części [[James Bond (seria filmów)|serii]] i 1 nieoficjalnej produkcji): ''[[Doktor No (film)|Doktor No]]'' (1962), ''[[Pozdrowienia z Rosji (film)|Pozdrowienia z Rosji]]'' (1963), ''[[Goldfinger (film)|Goldfinger]]'' (1964), ''[[Operacja Piorun (film)|Operacja Piorun]]'' (1965), ''[[Żyje się tylko dwa razy (film)|Żyje się tylko dwa razy]]'' (1967), ''[[Diamenty są wieczne (film)|Diamenty są wieczne]]'' (1971) i ''[[Nigdy nie mów nigdy (film 1983)|Nigdy nie mów nigdy]]'' (1983)<ref>{{Cytuj |autor = Taylor Vollman |tytuł = How Many James Bond Movies Was Sean Connery In? |data = 2020-10-31 |data dostępu = 2022-08-12 |opublikowany = Heavy.com |url = https://heavy.com/entertainment/james-bond-movies-sean-connery/ |język = en}}</ref><ref name=":5">{{Cytuj |url = http://zwierciadlo.pl/kultura/446890,1,james-bond--aktorzy-kto-gral-bonda-w-poszczegolnych-filmach-z-serii.read |tytuł = James Bond – aktorzy. Kto grał Bonda w poszczególnych filmach z serii? |opublikowany = zwierciadlo.pl |autor = Marta Waszkiewicz |język = pl |data = 2021-09-28 |data dostępu = 2022-08-21}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Karol Skomorowski |tytuł = Sean Connery obchodzi 90. urodziny. Siedmiokrotnie zagrał Jamesa Bonda |data = 2020-08-25 |data dostępu = 2023-12-23 |opublikowany = film.wp.pl |url = https://film.wp.pl/sean-connery-obchodzi-90-urodziny-siedmiokrotnie-zagral-jamesa-bonda-6546907425471104a |język = pl}}</ref>. Przez wielu uważany za najlepszego odtwórcę Jamesa Bonda w historii<ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery najlepszym Jamesem Bondem w historii |data = 2020-08-11 |data dostępu = 2023-12-22 |opublikowany = Onet Kobieta |url = https://kobieta.onet.pl/sean-connery-najlepszym-jamesem-bondem-w-historii/7p6l97e |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery -– człowiek, który był Bondem i stworzył Bonda. Co aktor myślał o Agencie 007? |data dostępu = 2023-12-22 |opublikowany = www.rmfclassic.pl |url = https://www.rmfclassic.pl/informacje/Obraz,12/Sean-Connery-czlowiek-ktory-byl-Bondem-i-stworzyl-Bonda-Co-aktor-myslal-o-Agencie-007,48241.html |język = pl}}</ref>.
Laureat nagrody [[Oscar dla najlepszego aktora drugoplanowego|Oscara dla najlepszego drugoplanowego]] za film ''[[Nietykalni (film 1987)|Nietykalni]]'' w [[60. ceremonia wręczenia Oscarów|1987]]. Trzykrotny zdobywca [[Złoty Glob|Złotego Globu]] w [[30. ceremonia wręczenia Złotych Globów|1972]] (Nagroda Henrietty), [[45. ceremonia wręczenia Złotych Globów|1987]] ([[Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego|Najlepszy aktor drugoplanowy]] za film ''Nietykalni'') i [[53. ceremonia wręczenia Złotych Globów|1995]] ([[Nagroda im. Cecila B. DeMille’a]]). Dwukrotnie zdobył [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej|Nagrodę BAFTA]] – w [[41. ceremonia wręczenia nagród Brytyjskiej Akademii Filmowej|1987]] dla [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej dla najlepszego aktora pierwszoplanowego|najlepszego aktora]] za film ''[[Imię róży (film)|Imię róży]]'' oraz w [[52. ceremonia wręczenia nagród Brytyjskiej Akademii Filmowej|1998]], kiedy otrzymał [[BAFTA Fellowship]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Wyborcza.pl |data dostępu = 2023-12-23 |opublikowany = wyborcza.pl |url = https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,8288002,nazywam-sie-connery-sean-connery.html}}</ref>. W 1991 został odznaczony francuską [[Legia Honorowa|Legią Honorową]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Awards |data dostępu = 2024-01-13 |opublikowany = SeanConnery.com |url = https://seanconnery.com/biography/awards/ |język = en}}</ref>, a w 2000 został uhonorowany [[Tytuły szlacheckie|tytułem szlacheckim]] – [[Odznaka Rycerza Kawalera|Knight Bachelor]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = BBC News {{!}} SCOTLAND {{!}} Sir Sean'sSean’s pride at knighthood |data dostępu = 2023-12-23 |opublikowany = news.bbc.co.uk |url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/scotland/819490.stm}}</ref>.
== Młodość ==
Thomas Sean Connery urodził się 25 sierpnia 1930 w szpitalu Royal Maternity Hospital w [[Edynburg]]u, a imię otrzymał po pradziadku od strony ojca<ref>{{Cytuj |autor = Kat Whittingham |tytuł = Historic Celebrities: Sean Connery |data = 2020-07-30 |data dostępu = 2024-01-01 |opublikowany = Historic Newspapers |url = https://www.historic-newspapers.co.uk/blog/sean-connery/ |język = en}}</ref>. Był synem Szkotki Euphemi Maclean oraz Irlandczyka Josepha, sprzątaczki oraz kierowcy ciężarówek i pracownika fabryki przeróbki kauczuku<ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery -– Biography |data dostępu = 2023-12-23 |opublikowany = IMDb |url = https://www.imdb.com/name/nm0000125/bio/ |język = en}}</ref>. Matka była [[Protestantyzm|protestanką]], a ojciec był [[Kościół łaciński|katolikiem]], pochodzącym z [[Wexford]], który przybył do Szkocji w poszukiwaniu pracy<ref name=":8">{{Cytuj |tytuł = The name'sname’s Bond, Seamus Bond |data = 2008-10-31 |data dostępu = 2024-01-01 |opublikowany = Independent.ie |url = https://www.independent.ie/entertainment/movies/the-names-bond-seamus-bond/26488548.html |język = en}}</ref>. Jego młodszy brat [[Neil Connery|Neil]] (1938–2021) również był aktorem<ref>{{Cytuj |autor = Crystal Jones |tytuł = Sean Connery'sConnery’s younger actor brother Neil has died at 82 |data = 2021-05-12 |data dostępu = 2023-12-23 |opublikowany = Mail Online |url = https://www.dailymail.co.uk/news/article-9570917/Sean-Connerys-younger-brother-Neil-starred-spoof-James-Bond-film-died-82.html}}</ref>. Rodzina mieszkała w mieszkaniu bez łazienki w dzielnicy Fountainbridge<ref name=":0" />. W wieku 9 lat rozpoczął swoją pierwszą pracę – rozwoził mleko. Gdy miał 13 lat, zakończył edukację. Później pracował m.in. jako pomocnik rzeźnika i model<ref name=":0" />. W dzieciństwie zaczął używać swojego drugiego imienia – Sean, które brzmiało podobnie do Séamusa – imienia jego irlandzkiego kolegi z tamtego okresu<ref name=":8" />.
W 1946 w wieku 16 lat wstąpił do [[Royal Navy]], w której służył m.in. na ''[[HMS Formidable (1939)|HMS Formidable]]''<ref>{{Cytuj |autor = James Wharton |tytuł = Sir Sean Connery, Manchester United And The Royal Navy |data = 2021-04-08 |data dostępu = 2023-12-15 |opublikowany = Forces Network |url = https://www.forces.net/film/sir-sean-connery-manchester-united-and-royal-navy |język = en}}</ref>. W królewskiej marynarce wojennej nie umiał się odnaleźć i w 1949 odszedł przy pierwszej okazji z powodu odkrytych wrzodów żołądka, które dotykały również innych mężczyzn w jego rodzinie<ref>{{Cytuj |autor = Dario Leone |tytuł = James Bond is a naval officer. Now Daniel Craig is too. But the only 007 actor to actually have served in the Royal Navy was Able Seaman Sean Connery. |data = 2021-09-24 |data dostępu = 2024-01-01 |opublikowany = The Aviation Geek Club |url = https://theaviationgeekclub.com/james-bond-is-a-naval-officer-now-daniel-craig-is-too-but-the-only-007-actor-to-actually-have-served-in-the-royal-navy-was-able-seaman-sean-connery/ |język = en}}</ref>. Po odejściu z armii pracował m.in. przy produkcji trumien, był ratownikiem na basenie, ochroniarzem i pomocnikiem mechanika w drukarni<ref name=":0" />. Mając 18 lat, zajął się kulturystyką – trenował w Dunedin Weightlifting Club, a jednym z ważniejszych jego sukcesów w tej dziedzinie było zajęcie trzeciego miejsca w konkursie [[Mister Universe]] w 1953<ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery Competed in 1953 Mr. Universe Contest Before Deciding to Pursue Acting |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = Peoplemag |url = https://people.com/movies/sean-connery-competed-mr-universe/ |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Greg Merritt |tytuł = Sean Connery in the Mr. Universe: The Full Story of 007's Bodybuilding |data = 2023-08-06 |data dostępu = 2024-01-01 |opublikowany = The Barbell |url = https://thebarbell.com/sean-connery-mr-universe/ |język = en}}</ref>. Następnie dostał się do chórku marynarzy.
Grał także w [[Piłka nożna|piłkę nożną]] na pozycji skrzydłowego w lokalnym klubie Bonnyrigg Rose, był także na testach w klubie [[East Fife F.C.|East Fife]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Scottish Junior Football History Sean Connery |data dostępu = 2024-01-13 |opublikowany = Scottish Junior FA |url = https://www.scottishjuniorfa.com/scottish-junior-fa/history/sean-connery/ |język = en}}</ref>. W 1953 Odrzuciłodrzucił propozycję kontraktu wynoszącego 25 funtów tygodniowo ze strony [[Manchester United F.C.|Manchesteru United]] zaproponowaną mu przez ówczesnego trenera[[trener]]a drużyny, [[Matt Busby|Matta Busby’ego]], który obserwował mecze jego drużyny, wybierając aktorstwo, co określił później jako „jedno z najbardziej inteligentnych posunięć”<ref>{{Cytuj |tytuł = Before 007: A time when “Sean Connery” almost played for Manchester United {{!}} Main Stand |data dostępu = 2023-12-08 |opublikowany = Mainstand |url = https://www.mainstand.co.th/en/features/5/article/3188 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Telewizja Polska S.A |tytuł = Zmarł Connery. Pierwszy Bond mógł grać dla Manchesteru United |data = 2020-10-31 |data dostępu = 2023-12-23 |opublikowany = sport.tvp.pl |url = https://sport.tvp.pl/50591445/sean-connery-zmarl-w-wieku-90-lat-byl-pilkarzem-chcial-go-manchester-united |język = pl}}</ref>.
== Kariera ==
=== Początki ===
[[Plik:Lana Turner and Sean Connery — Another Time, Another Place.jpg|thumbmały|Sean Connery i [[Lana Turner]] na planie filmu ''[[Inne miejsce (film)|Inne miejsce]]'' (1957)|281x281px]]
W połowie lat 50. zajął się aktorstwem. Mimo braku talentu tanecznego, zagrał m.in. małą rolę w [[musical]]u ''[[South Pacific (musical)|South Pacific]]'' w 1954<ref>{{Cytuj |tytuł = Fresh-faced Sir Sean Connery on stage in Derby in 1954 |czasopismo = Derbyshire Live |data = 2020-11-01 |data dostępu = 2023-12-21 |issn = 0307-1235 |url = https://www.derbytelegraph.co.uk/news/derby-news/fresh-faced-sir-sean-connery-4658245 |język = en}}</ref>. Podczas produkcji musicalu spotkał [[Michael Caine|Michaela Caine’a]], z którym później blisko się przyjaźnił<ref>{{Cytuj |tytuł = Sir Michael Caine recalls wild nights out with Sean Connery |data dostępu = 2023-12-21 |opublikowany = MI6-HQ.COM |url = https://www.mi6-hq.com/news/index.php?itemid=8992 |język = en}}</ref>. Podczas pobytu w [[Manchester]]ze, pod wpływem aktora Roberta Hendersona zainteresował się sztuką, a Henderson pożyczył mu m.in. dzieła takich klasyków [[Marcel Proust|Proust]], [[Lew Tołstoj|Tołstoj]] czy [[James Joyce|Joyce]]<ref>{{Cytuj |url = https://www.biography.com/actor/sean-connery |tytuł = Sean Connery – Biography |opublikowany = Biography.com |język = en |data dostępu = 2021-10-22}}</ref>. W wywiadzie z 1992 stwierdził: „Spędziłem moją trasę koncertową ''South Pacific'' w każdej bibliotece w Brytanii, Irlandii, Szkocji i Walii”<ref>{{Cytuj |autor = Aljean Harmetz |url = https://www.nytimes.com/2020/10/31/movies/sean-connery-dead.html |tytuł = Sean Connery, Who Embodied James Bond and More, Dies at 90 |data = 2020-10-31 |opublikowany = [[The New York Times]] |język = en |data dostępu = 2021-10-22}}</ref>. W 1954 rozpoczął swoją karierą filmową, występując w [[Musical filmowy|filmie musicalowym]] pt. ''Lilacs in the Spring''<ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery |data dostępu = 2023-12-21 |opublikowany = Filmweb |url = https://www.filmweb.pl/person/Sean+Connery-152 |język = pl}}</ref>. Później zaczął występować w wielu serialach, grając epizodyczne role w m.in. w ''Dixon of Dock Green'', a także ''The Jack Benny Program''<ref>{{Cytuj |autor = Arts & Entertainment Desk |tytuł = Sean Connery: A trailblazer, a true legend and a gentleman |data = 2020-10-31 |data dostępu = 2023-12-30 |opublikowany = The Daily Star |url = https://www.thedailystar.net/arts-entertainment/news/sean-connery-trailblazer-true-legend-and-gentleman-1987097 |język = en}}</ref>.
W maju 1958 odbyła się premiera filmu z jego udziałem pt. ''[[Inne miejsce (film)|Inne miejsce]]'', w którym wystąpił obok [[Lana Turner|Lany Turner]]. Podczas kręcenia filmu Connery najpierw wykręcił rękę, a później pobił partnera Turner, gangstera Johnny’ego Stompanato, który podejrzewał swoją kochankę o romans z aktorem i z tego powodu wszczął awanturę na planie filmowym<ref>{{Cytuj |autor = Jan M. Długosz |tytuł = Historia, jakiej nie znacie: Miękiszon z ferajny |data = 20210808T183738+0200 |data dostępu = 2024-01-01 |opublikowany = www.polityka.pl |url = https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/historia/2129145,1,historia-jakiej-nie-znacie-miekiszon-z-ferajny.read |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Tony Sokol |tytuł = The Time Sean Connery Punched a Real Mobster in the Face |data = 2020-11-02 |data dostępu = 2024-01-01 |opublikowany = Den of Geek |url = https://www.denofgeek.com/movies/the-time-sean-connery-punched-a-real-mobster-in-the-face/ |język = en}}</ref>. W 1959 zagrał jedną z głównych ról w filmie produkcji [[Walt Disney Pictures]] pt. ''[[Darby O'Gill i krasnoludki]]'' w reżyserii [[Robert Stevenson (reżyser)|Roberta Stevensona]]<ref>{{Cytuj odcinek |tytuł = Darby O'GillO’Gill i krasnoludki {{!}} Film {{!}} 1959 |url = https://www.filmweb.pl/film/Darby+O%27Gill+i+krasnoludki-1959-4883 |emisja = 2019-09-07 |data dostępu = 2023-12-30|emisja=2019-09-07}}</ref>, a jego udany występ jako Michael McBridge sprawił, że później stał się jednym z kandydatów do obsadzenia roli [[James Bond|Jamesa Bonda]]<ref>{{Cytuj |autor = Irish post |tytuł = How 'Darby‘Darby O'GillO’Gill and the Little People'People’ helped Sean Connery become James Bond |data dostępu = 2023-12-30 |opublikowany = The Irish Post |url = https://www.irishpost.com/news/darby-ogill-little-people-helped-sean-connery-become-james-bond-165589}}</ref>. W 1961 wystąpił w roli Wrońskiego w filmie ''[[Anna Karenina (film 1961)|Anna Karenina]]'', w którym zagrał obok [[Claire Bloom]], wcielającejktóra wcieliła się w tytułową bohaterkę<ref>{{Cytuj odcinek |tytuł = Anna Karenina {{!}} Film {{!}} 1961 |url = https://www.filmweb.pl/film/Anna+Karenina-1961-169857 |emisja = 2016-01-08 |data dostępu = 2023-12-23|emisja=2016-01-08}}</ref>.
=== James Bond ===
[[Plik:Sean Connery as James Bond at Switzerland 1964 (two thirds crop).jpg|mały|405x405pxleft|Connery jako [[James Bond]] w filmie ''[[Goldfinger (film)|Goldfinger]]'' (1964)]]
W tym samym roku brał udział w [[casting]]u do roli [[James Bond|Jamesa Bonda]]. Początkowo zarówno producenci Harry Saltzman i [[Albert R. Broccoli]], jak i twórca powieści o Bondzie – [[Ian Fleming]] – rozważali inne kandydatury, biorąc pod uwagę [[Richard Todd|Richarda Todda]], [[Cary Grant|Cary’ego Granta]], czy [[Roger Moore|Rogera Moore’a]], lecz były one odrzucane<ref name=":1">{{Cytuj |autor = The Gentleman'sGentleman’s Journal |tytuł = The true story of how Sean Connery became James Bond {{!}} Gentleman'sGentleman’s Journal |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = The Gentleman'sGentleman’s Journal |url = https://www.thegentlemansjournal.com/article/true-story-how-sean-connery-became-james-bond-007/ |język = en}}</ref>. Również Connery nie zrobił dobrego wrażenia na Flemingu, ale postanowiono zaprosić go na spotkanie. Na nim również nie wypadł dobrze, jednak żona producenta, – Dana Broccoli – przekonała męża, by dać Connery’emu szansę i dzięki temu dostał rolę Bonda<ref name=":1" />. Wielki udział w przygotowywaniu Connery’ego do roli Jamesa Bonda miał reżyser [[Terence Young]]. [[Lois Maxwell]], która w filmie zagrała [[Panna Moneypenny|Pannę Moneypenny]], wspominała, że „Terence wziął Seana pod swoje skrzydła. Nauczył go wszystkiego – od tego, jak się ubierać, gdzie kupować koszule, aż po maniery przy stole”<ref>{{Cytuj |tytuł = AGENT 007: Czy wiecie, że Sean Connery potrzebował drinka, żeby zagrać kultową scenę Jamesa Bonda? |data = 2022-05-13 |data dostępu = 2023-12-24 |opublikowany = www.well.pl |url = https://www.well.pl/art_culture/142/agent_007_czy_wiecie_ze_sean_connery_potrzebowal_drinka_zeby_zagrac_kultowa_scene_jamesa_bonda,9586.html |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Terrence Young – człowiek, który ukształtował ekranowego Jamesa Bonda. |data = 2020-12-09 |data dostępu = 2023-12-24 |opublikowany = jamesbond.com.pl |url = https://jamesbond.com.pl/2020/12/09/terrence-young-czlowiek-ktory-uksztaltowal-ekranowego-jamesa-bonda/ |język = pl}}</ref>''.''
[[Plik:Sean Connery as James Bond (1971, cropped).jpg|mały|271x271px|Sean Connery podczas kręcenia filmu [[Diamenty są wieczne (film)|Diamenty są wieczne]] w 1971]] ▼W [[1962 w filmie|1962]] wyprodukowano pierwszy film z [[James Bond (seria filmów)|serii]] – ''[[Doktor No (film)|Doktor No]]'', który okazał się wielkim przebojem kinowym, zarabiając 60 milionów USD, przy budżecie wynoszącym 900 tys. dolarów<ref>{{Cytuj |tytuł = Dr. No (1963) - Financial Information |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = The Numbers |url = https://www.the-numbers.com/movie/Dr-No}}</ref>. W 1999 film został umieszczony na 41. miejscu w rankingu [[BFI Top 100 Filmów Brytyjskich|100 Najlepszych Filmów Brytyjskich]] opracowanym przez [[Brytyjski Instytut Filmowy]]. Kolejny film z serii pt. [[Pozdrowienia z Rosji (film)|Pozdrowienia z Rosji]] stał się [[blockbuster]]em w kinach, przynosząc 79 mln dolarów przychodu na świecie<ref>{{Cytuj |tytuł = From Russia With Love (1964) - Financial Information |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = The Numbers |url = https://www.the-numbers.com/movie/From-Russia-With-Love}}</ref>, a także zdobył [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej za najlepsze zdjęcia|Nagrodę BAFTA za najlepsze zdjęcia]]<ref>{{Cytuj |tytuł = BAFTA Awards |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1964/film/british-cinematography-colour}}</ref>. Rok później Connery zagrał w trzeciej produkcji o Bondzie pt. [[Goldfinger (film)|Goldfinger]], który zarobił 125 milionów dolarów<ref>{{Cytuj |tytuł = Goldfinger (1964) - Financial Information |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = The Numbers |url = https://www.the-numbers.com/movie/Goldfinger}}</ref> – już po dwóch tygodniach przychody pokryły koszty produkcji<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=The Goldfinger Phenomenon|url=https://www.imdb.com/title/tt0948442/|autorzy=John Cork|data dostępu=2024-01-04|stacja=MGM/UA Home Entertainment, TWINE Entertainment}}</ref>. Goldfinger został także pierwszym filmem z serii, który wygrał [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]], zdobywając nagrodę za Najlepszy Dźwięk<ref>{{Cytuj |tytuł = 1965 {{!}} Oscars.org {{!}} Academy of Motion Picture Arts and Sciences |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = www.oscars.org |url = https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1965 |język = en}}</ref>. W grudniu 1965 miała miejsce premiera kolejnego filmu o Jamesie Bondzie – [[Operacja Piorun (film)|Operacja Piorun]], która zarobiła najwięcej ze wszystkich siedmiu produkcji z udziałem szkockiego aktora, zarabiając 141 200 000 dolarów (równowartość 1 mld 376 mln dolarów w 2023)<ref>{{Cytuj |tytuł = Thunderball (1965) - Financial Information |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = The Numbers |url = https://www.the-numbers.com/movie/Thunderball}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Inflation Calculator |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = www.calculator.net |url = https://www.calculator.net/inflation-calculator.html?cstartingamount1=141,200,000&cinmonth1=13&cinyear1=1965&coutmonth1=11&coutyear1=2023&calctype=1&x=Calculate#uscpi}}</ref>. Na [[38. ceremonia wręczenia Oscarów|38. ceremonii rozdania Nagród Akademii Filmowej]] film zdobył [[Oscar za najlepsze efekty specjalne|Oscara za najlepsze efekty specjalne]]<ref>{{Cytuj |tytuł = 1966 {{!}} Oscars.org {{!}} Academy of Motion Picture Arts and Sciences |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = www.oscars.org |url = https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1966 |język = en}}</ref>. Podczas kręcenia filmu Connery przeżył sytuację zagrażającą życiu. W scenie z rekinami w basenie [[Emilio Largo]], dla oddzielenia rekinów i aktora, scenograf [[Ken Adam]] zbudował specjalną [[Szkło akrylowe|plexiglasową]] przegrodę, przez którą zdołało jednak przedrzeć się zwierzę, i Connery musiał szybko opuścić zbiornik<ref>{{Cytuj |autor = Stefan Kyriazis |tytuł = 'Terrified' Sean Connery refused James Bond Thunderball scene 'No way' |data = 2022-07-31 |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = Express.co.uk |url = https://www.express.co.uk/entertainment/films/1648552/James-Bond-Sean-Connery-Thunderball-scene-live-sharks-007-film-actor |język = en}}</ref>. W 1967 po raz piąty wcielił się w postać agenta 007 w filmie ''[[Żyje się tylko dwa razy (film)|Żyje się tylko dwa razy]]'', który zarobił 112 mln dolarów<ref>{{Cytuj |tytuł = You Only Live Twice (1967) - Financial Information |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = The Numbers |url = https://www.the-numbers.com/movie/You-Only-Live-Twice}}</ref>. Po nakręceniu obrazu ogłoszono, że Connery rezygnuje z roli agenta 007. Aktor nie chciał być utożsamiany tylko z jednym bohaterem<ref>{{Cytuj |autor = Eidhne Gallagher |tytuł = Why Sean Connery Quit James Bond After 5 Movies (Then Quit Again) |data = 2023-10-09 |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = ScreenRant |url = https://screenrant.com/why-sean-connery-left-james-bond/ |język = en}}</ref>. ▼
▲[[Plik:Sean Connery as James Bond (1971, cropped).jpg|mały| 271x271px|Sean Connery podczas kręcenia filmu ''[[Diamenty są wieczne (film)|Diamenty są wieczne]] '' w (1971 )]]
Przez kolejne 4 lata odpoczywał, między innymi grając w golfa, a także okazjonalnie pojawiając się w filmach. W 1971, zachęcony czekiem na ponad milion dolarów, zagrał w kolejnym filmie z serii o Bondzie – ''[[Diamenty są wieczne (film)|Diamenty są wieczne]]''. Szybko okazało się, że obraz zarobił najwięcej z dotychczasowych produkcji, przynosząc dochód wynoszący 116 mln dolarów<ref>{{Cytuj |tytuł = Diamonds Are Forever (1971) - Financial Information |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = The Numbers |url = https://www.the-numbers.com/movie/Diamonds-Are-Forever}}</ref>. Zysk z filmu Connery przeznaczył na organizację założonego przez siebie Scottish International Educational Trust, które pomaga biednym, utalentowanym szkockim dzieciom<ref>{{Cytuj |tytuł = The Trust - Scottish International Educational Trust |data = 2018-01-23 |data dostępu = 2023-12-10 |url = https://scotinted.org.uk/the-trust/ |język = en-GB}}</ref>. W 1973 odrzucił propozycję zagrania Bonda w filmie [[Żyj i pozwól umrzeć (film)|Żyj i pozwól umrzeć]]<ref>{{Cytuj |autor = Padraig Cotter |tytuł = The Blunt Reason Sean Connery Turned Down Live And Let Die |data = 2022-10-14 |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = ScreenRant |url = https://screenrant.com/live-let-die-movie-sean-connery-bond-rejection/ |język = en}}</ref>. 10 lat później jeszcze raz wystąpił w roli Bonda w filmie ''[[Nigdy nie mów nigdy (film 1983)|Nigdy nie mów nigdy]]'', który nie jest zaliczany do kanonicznego cyklu<ref>{{Cytuj |autor = Kayleigh Donaldson |tytuł = Why Sean Connery's Never Say Never Again Isn't A REAL James Bond Movie |data = 2020-02-27 |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = ScreenRant |url = https://screenrant.com/james-bond-movie-never-say-never-again-unoffical/ |język = en}}</ref>. ▼▲W [[1962 w filmie|1962]] roku wyprodukowano pierwszy film z [[James Bond (seria filmów)|serii]] – ''[[Doktor No (film)|Doktor No]]'', który okazał się wielkim przebojem kinowym, zarabiając 60 milionów USD, przy budżecie wynoszącym 900 tys. dolarów<ref>{{Cytuj |tytuł = Dr. No (1963) -– Financial Information |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = The Numbers |url = https://www.the-numbers.com/movie/Dr-No}}</ref>. W 1999 roku film został umieszczony na 41. miejscu w rankingu [[BFI Top 100 Filmów Brytyjskich|100 Najlepszych Filmów Brytyjskich]] opracowanym przez [[Brytyjski Instytut Filmowy]]. Kolejny film z serii pt. [[Pozdrowienia z Rosji (film)|Pozdrowienia z Rosji]] stał się [[blockbuster]]em w kinach, przynosząc 79 mln dolarów przychodu na świecie<ref>{{Cytuj |tytuł = From Russia With Love (1964) -– Financial Information |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = The Numbers |url = https://www.the-numbers.com/movie/From-Russia-With-Love}}</ref>, a także zdobył [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej za najlepsze zdjęcia|Nagrodę BAFTA za najlepsze zdjęcia]]<ref>{{Cytuj |tytuł = BAFTA Awards |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1964/film/british-cinematography-colour}}</ref>. Rok później Connery zagrał w trzeciej produkcji o Bondzie pt. ''[[Goldfinger (film)|Goldfinger]] '', który zarobił 125 milionów dolarów<ref>{{Cytuj |tytuł = Goldfinger (1964) -– Financial Information |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = The Numbers |url = https://www.the-numbers.com/movie/Goldfinger}}</ref> – już po dwóch tygodniach przychody pokryły koszty produkcji<ref>{{Cytuj odcinek |tytuł = The Goldfinger Phenomenon |url = https://www.imdb.com/title/tt0948442/ |autorzy = John Cork |data dostępu=2024-01-04|stacja = MGM/UA Home Entertainment, TWINE Entertainment |data dostępu = 2024-01-04}}</ref>. ''Goldfinger '' został także pierwszym filmem z serii, który wygrałdostał [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]], zdobywając nagrodę za Najlepszynajlepszy Dźwiękdźwięk<ref>{{Cytuj |tytuł = 1965 {{!}} Oscars.org {{!}} Academy of Motion Picture Arts and Sciences |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = www.oscars.org |url = https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1965 |język = en}}</ref>. W grudniu 1965 roku miała miejsce premiera kolejnego filmu o Jamesie Bondzie – ''[[Operacja Piorun (film)|Operacja Piorun]] '', która zarobiła najwięcej ze wszystkich siedmiu produkcji z udziałem szkockiego aktora , zarabiając– 141 200 000 dolarów (równowartość 1 mld 376 mln dolarów w 2023)<ref>{{Cytuj |tytuł = Thunderball (1965) -– Financial Information |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = The Numbers |url = https://www.the-numbers.com/movie/Thunderball}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Inflation Calculator |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = www.calculator.net |url = https://www.calculator.net/inflation-calculator.html?cstartingamount1=141,200,000&cinmonth1=13&cinyear1=1965&coutmonth1=11&coutyear1=2023&calctype=1&x=Calculate#uscpi}}</ref>. Na [[38. ceremonia wręczenia Oscarów|38. ceremonii rozdania Nagród Akademii Filmowej]] film zdobył [[Oscar za najlepsze efekty specjalne|Oscara za najlepsze efekty specjalne]]<ref>{{Cytuj |tytuł = 1966 {{!}} Oscars.org {{!}} Academy of Motion Picture Arts and Sciences |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = www.oscars.org |url = https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1966 |język = en}}</ref>. Podczas kręcenia filmu Connery przeżył sytuację zagrażającą życiu. W sceniesceny z rekinami w basenie [[Emilio Largo]] , dladoszło oddzieleniado rekinówbardzo iniebezpiecznej aktora,sytuacji. scenografScenograf [[Ken Adam]] dla oddzielenia rekinów i aktora zbudował specjalną [[Szkło akrylowe| plexiglasowąpleksiglasową]] przegrodę, przezjednak którąrekin zdołałozdołał jednaksię przedrzeć sięprzez zwierzę,szparę i Connery musiałledwie szybkouszedł opuścićz zbiornikżyciem<ref>{{Cytuj |autor = Stefan Kyriazis |tytuł = 'Terrified'‘Terrified’ Sean Connery refused James Bond Thunderball scene 'No‘No way'way’ |data = 2022-07-31 |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = Express.co.uk |url = https://www.express.co.uk/entertainment/films/1648552/James-Bond-Sean-Connery-Thunderball-scene-live-sharks-007-film-actor |język = en}}</ref>. W 1967 roku po raz piąty wcielił się w postać agenta 007 w filmie ''[[Żyje się tylko dwa razy (film)|Żyje się tylko dwa razy]]'', który zarobił 112 mln dolarów<ref>{{Cytuj |tytuł = You Only Live Twice (1967) -– Financial Information |data dostępu = 2024-01-04 |opublikowany = The Numbers |url = https://www.the-numbers.com/movie/You-Only-Live-Twice}}</ref>. Po nakręceniu obrazu ogłoszono, że Connery rezygnuje z roli agenta 007. Aktor nie chciał być utożsamiany tylko z jednym bohaterem<ref>{{Cytuj |autor = Eidhne Gallagher |tytuł = Why Sean Connery Quit James Bond After 5 Movies (Then Quit Again) |data = 2023-10-09 |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = ScreenRant |url = https://screenrant.com/why-sean-connery-left-james-bond/ |język = en}}</ref>.
▲Przez kolejne 4 lata odpoczywał, między innymi grając w golfa, a także okazjonalnie pojawiając się w filmach. W 1971 roku, zachęcony czekiem na ponad milion dolarów, zagrał w kolejnym filmie z serii o Bondzie – ''[[Diamenty są wieczne (film)|Diamenty są wieczne]]'' . Szybko okazało się, żektóry obrazodniósł zarobił najwięcej zwielki dotychczasowychsukces produkcjikomercyjny, przynosząc dochód wynoszący 116 mln dolarów<ref>{{Cytuj |tytuł = Diamonds Are Forever (1971) -– Financial Information |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = The Numbers |url = https://www.the-numbers.com/movie/Diamonds-Are-Forever}}</ref>. Zysk z filmu Connery przeznaczył na organizację założonegozałożony przez siebie Scottish International Educational Trust, którektóry pomaga biednym, utalentowanym szkockim dzieciom<ref>{{Cytuj |tytuł = The Trust -– Scottish International Educational Trust |data = 2018-01-23 |data dostępu = 2023-12-10 |url = https://scotinted.org.uk/the-trust/ |język = en -GB}}</ref>. W 1973 roku odrzucił propozycję zagrania Bonda w filmie ''[[Żyj i pozwól umrzeć (film)|Żyj i pozwól umrzeć]] ''<ref>{{Cytuj |autor = Padraig Cotter |tytuł = The Blunt Reason Sean Connery Turned Down Live And Let Die |data = 2022-10-14 |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = ScreenRant |url = https://screenrant.com/live-let-die-movie-sean-connery-bond-rejection/ |język = en}}</ref>. 10 lat później jeszcze raz wystąpił w roli Bonda w filmie ''[[Nigdy nie mów nigdy (film 1983)|Nigdy nie mów nigdy]]'', który nie jest zaliczany do kanonicznego cyklu (producentem był [[Warner Bros. Pictures|Warner Bros.]])<ref>{{Cytuj |autor = Kayleigh Donaldson |tytuł = Why Sean Connery'sConnery’s Never Say Never Again Isn'tIsn’t A REAL James Bond Movie |data = 2020-02-27 |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = ScreenRant |url = https://screenrant.com/james-bond-movie-never-say-never-again-unoffical/ |język = en}}</ref>. Aby dobrze przygotować się do tej roli, 53-letni aktor trenował pod okiem [[Steven Seagal|Stevena Seagala]]. Podczas treningów Seagal złamał mu nadgarstek, o czym Connery dowiedział się dopiero 10 lat później<ref>{{Cytuj |autor = Nick Vrchoticky |tytuł = Steven Seagal Broke Sean Connery’s Wrist. Here’s What Happened |data = 2020-11-01 |data dostępu = 2024-01-07 |opublikowany = Looper |url = https://www.looper.com/271128/steven-seagal-broke-sean-connerys-wrist-heres-what-happened/ |język = en}}</ref>.
Connery, występując siedmiokrotnie jako James Bond, jest rekordzistą pod względem liczby występów w tej roli, razem z Rogerem Moore’em<ref name=":5" /><ref>{{Cytuj |autor = Robert Vaux |tytuł = Which James Bond Actor Starred in the Most 007 Movies? |data = 2022-01-08 |data dostępu = 2023-12-31 |opublikowany = CBR |url = https://www.cbr.com/james-bond-actor-most-movies/ |język = en}}</ref>. W 2003 [[Amerykański Instytut Filmowy]] umieścił postać Jamesa Bonda, w którą wcielił się Connery, na trzecim miejscu na [[AFI 100 Lat... Bohaterowie i złoczyńcy|liście najlepszych bohaterów w historii kina]]<ref>{{Cytuj |tytuł = AFI’s 100 YEARS…100 HEROES & VILLAINS |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = American Film Institute |url = https://www.afi.com/afis-100-years-100-heroes-villians/ |język = en}}</ref>. ▼
▲Connery , występująci siedmiokrotnieRoger jakoMoore James Bond, jestsą rekordzistąrekordzistami pod względem liczby występów w tejroli roliBonda, razemkażdy z Rogeremnich Moore’emzagrał agenta 007 siedmiokrotnie<ref name=":5" /><ref>{{Cytuj |autor = Robert Vaux |tytuł = Which James Bond Actor Starred in the Most 007 Movies? |data = 2022-01-08 |data dostępu = 2023-12-31 |opublikowany = CBR |url = https://www.cbr.com/james-bond-actor-most-movies/ |język = en}}</ref>. W 2003 roku [[Amerykański Instytut Filmowy]] umieścił postać Jamesa Bonda , wgraną którąprzez wcielił się Connery,Connery’ego na trzecim miejscu na [[AFI 100 Lat... Bohaterowie i złoczyńcy| liścielisty najlepszych bohaterów w historii kina]]<ref>{{Cytuj |tytuł = AFI’s 100 YEARS…100 HEROES & VILLAINS |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = American Film Institute |url = https://www.afi.com/afis-100-years-100-heroes-villians/ |język = en}}</ref>.
=== Lata 1964–1986 ===
[[Plik:Sean Connery 1964.png|mały|Connery w filmie ''[[Marnie]]'' (1964)]]
Podczas kręcenia filmów o Bondzie, Connery zaangażował się także w inne produkcje, występując w 1964 w [[dreszczowiecDreszczowiec|dreszczowcu]] ''[[Marnie]]'', wyreżyserowanym przez [[Alfred Hitchcock|Alfreda Hitchcocka]] w roli Marka Rutlanda<ref>{{Cytuj |autor = Rashid Irani |tytuł = In the Alfred Hitchcock thriller ‘Marnie’, a glimpse of Sean Connery beyond James Bond |data = 2020-11-03 |data dostępu = 2024-01-06 |opublikowany = Scroll.in |url = https://scroll.in/reel/977465/in-the-alfred-hitchcock-thriller-marnie-a-glimpse-of-sean-connery-beyond-james-bond |język = en}}</ref>. Było to możliwe dzięki pomocy [[EON Productions]], które, pomimo kontraktu z Connerym, zezwoliło mu na występ<ref>{{Cytuj |tytuł = Connery Between Bonds (1964) – James Bond Radio {{!}} The Podcast For 007 Fans |data = 2014-12-01 |data dostępu = 2024-01-06 |url = https://jamesbondradio.com/connery-bonds-1964/ |język = en}}</ref>. Rok później zagrał w [[Film wojenny|dramacie wojennym]] pt. ''[[Wzgórze (film)|Wzgórze]]'', który został nominowany w sześciu kategoriach do nagrody BAFTA, z którą jedną wygrał – [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej za najlepsze zdjęcia|najlepsze zdjęcia]]''<ref>{{Cytuj |tytuł = Film in 1966 {{!}} BAFTA Awards |data dostępu = 2024-01-06 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1966/film}}</ref>''. W 1968 wystąpił w westernie [[Shalako]], grając razem z [[Brigitte Bardot]] oraz [[Stephen Boyd|Stephenem Boydem]]<ref>{{Cytuj odcinek |tytuł = Shalako {{!}} Film {{!}} 1968 |url = https://www.filmweb.pl/film/Shalako-1968-9476 |emisja = 2021-04-29 |data dostępu = 2024-01-06|emisja=2021-04-29}}</ref>. W listopadzie 1974 miała miejsce premiera filmu z jego udziałem ''[[Morderstwo w Orient Expressie (film 1974)|''Morderstwo w Orient Expressie]]'']]<ref>{{Cytuj |tytuł = Daty premier -– Morderstwo w Orient Expressie (1974) |data dostępu = 2024-01-06 |opublikowany = Filmweb |url = https://www.filmweb.pl/film/Morderstwo+w+Orient+Expressie-1974-7846 |język = pl}}</ref>. Obraz osiągnął sukces, będąc nominowany w sześciu kategoriach do Oscara, z którą jedną zdobył ([[Oscar dla najlepszej aktorki drugoplanowej|dla najlepszej aktorki drugoplanowej]] – [[Ingrid Bergman]])<ref>{{Cytuj |tytuł = 1975 {{!}} Oscars.org {{!}} Academy of Motion Picture Arts and Sciences |data dostępu = 2024-01-06 |opublikowany = www.oscars.org |url = https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1975 |język = en}}</ref>. Dostał też 10 nominacji do nagrody BAFTA, zdobywając trzy z nich: [[John Gielgud]] dla [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej dla najlepszego aktora drugoplanowego|najlepszego aktora drugoplanowego]], Ingrid Bergman za [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej dla najlepszej aktorki drugoplanowej|najlepszą rolę drugoplanową]] i [[Richard Rodney Bennett]] za [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej za najlepszą muzykę|najlepszą muzykę]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Film in 1975 {{!}} BAFTA Awards |data dostępu = 2024-01-06 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1975/film}}</ref>. Rok później, razem z [[Michael Caine|Michaelem Caine’em]], zagrał w [[Film przygodowy|filmie przygodowym]] pt. ''[[Człowiek, który chciał być królem]]''<ref>{{Cytuj |tytuł = Cult Movie: John Huston'sHuston’s The Man Who Would Be King |data = 2021-04-30 |data dostępu = 2024-01-06 |opublikowany = The Irish News |url = https://www.irishnews.com/arts/2021/04/30/news/cult-movie-john-huston-s-the-man-who-would-be-king-2303944/ |język = en}}</ref>. Potem wcielił się w rolę [[Robin Hood|Robina Hooda]] w filmie ''[[Powrót Robin Hooda|]]''Powrót Robin Hooda'']], grając u boku [[Audrey Hepburn]], grającej [[Lady Marion]]<ref>{{Cytuj |autor = George Simpson |tytuł = Robin and Marian: Sean Connery enticed Audrey Hepburn back into acting |data = 2022-01-20 |data dostępu = 2024-01-06 |opublikowany = Express.co.uk |url = https://www.express.co.uk/entertainment/films/1553434/Robin-and-Marian-Sean-Connery-Audrey-Hepburn |język = en}}</ref>. W 1977 wystąpił w filmie ''[[O jeden most za daleko]]'' w reżyserii [[Richard Attenborough|Richarda Attenborough]], w którym zagrał brytyjskiego generała [[Robert Urquhart|Roberta Urquharta]]<ref>{{Cytuj odcinek |tytuł = O jeden most za daleko {{!}} Film {{!}} 1977 |url = https://www.filmweb.pl/film/O+jeden+most+za+daleko-1977-8234 |emisja = 2022-07-09 |data dostępu = 2024-01-06|emisja=2022-07-09}}</ref>.
W 1981 zagrał w produkcji [[Terry Gilliam|Terry’ego Gilliama]] pt. ''[[Bandyci czasu]]''<ref>{{Cytuj odcinek |tytuł = Bandyci czasu {{!}} Film {{!}} 1981 |url = https://www.filmweb.pl/film/Bandyci+czasu-1981-4045 |emisja = 2018-07-28 |data dostępu = 2024-01-07}}</ref>. Rok później został lektorem filmu o [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1982|Mistrzostwach Świata 1982]] w [[Hiszpania|Hiszpanii]] pt. ''G’olé!''<ref>{{Cytuj odcinek |tytuł = G’ole {{!}} Film {{!}} 1982 |url = https://www.filmweb.pl/film/G%27ole-1982-5767 |emisja = 2019-05-02 |data dostępu = 2024-01-07}}</ref>. W 1986 otrzymał angaż w [[Film kultowy|kultowym filmie]] ''[[Nieśmiertelny (film)|Nieśmiertelny]]''<ref>{{Cytuj |autor = Walter Goodman |tytuł = SCREEN: 'HIGHLANDER,' WITH SEAN CONNERY |czasopismo = The New York Times |data = 1986-03-08 |data dostępu = 2024-01-07 |issn = 0362-4331 |url = https://www.nytimes.com/1986/03/08/movies/screen-highlander-with-sean-connery.html |język = en}}</ref>.
=== Lata 1987–2005 ===
[[Plik:SeanConnery88.jpg|thumbmały|254x254pxleft|Sean Connery na [[60. ceremonia wręczenia Oscarów|60. ceremonii wręczenia Oscarów]] (1988)]]
W 1987 odbyła się premiera filmu z jego udziałem pt. ''[[Nietykalni (film 1987)|Nietykalni]]'' – za rolę agenta Jima Malone’a otrzymał [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]] dla [[Oscar dla najlepszego aktora drugoplanowego|najlepszego aktora drugoplanowego]]<ref>{{Cytuj |autor = Ryan Parker |tytuł = Sean Connery’s ‘Untouchables’ Oscar Acceptance Speech Was Short —– And Hilarious |data = 2020-10-31 |data dostępu = 2023-12-15 |opublikowany = The Hollywood Reporter |url = https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/sean-connerys-untouchables-oscar-acceptance-speech-was-short-and-hilarious-4086082/ |język = en}}</ref>, zdobył także [[Złoty Glob|Złotego Globa]]<ref>{{Cytuj |autor = Nikki Finke |tytuł = 'Emperor'‘Emperor’ Reigns at Golden Globes |data = 1988-01-25 |data dostępu = 2023-12-15 |opublikowany = Los Angeles Times |url = https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1988-01-25-ca-25651-story.html |język = en}}</ref>. W tej samej [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej dla najlepszego aktora drugoplanowego|kategorii]] był także nominowany do nagrody [[Brytyjska Akademia Sztuk Filmowych i Telewizyjnych|BAFTA]]<ref>{{Cytuj |tytuł = 1988 Film Actor in a Supporting Role {{!}} BAFTA Awards |data dostępu = 2023-12-15 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1988/film/actor-in-a-supporting-role}}</ref>. W tym samym roku zgarnął tątę nagrodę w kategorii [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej dla najlepszego aktora pierwszoplanowego|najlepszego aktora pierwszoplanowego]] za występ w filmie ''[[Imię róży (film)|Imię róży]]''<ref>{{Cytuj |tytuł = BAFTA Awards |data dostępu = 2023-12-15 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1988/film/actor-in-a-leading-role}}</ref>. W 1989 za rolę Henry’ego Jonesa Sr. w ''[[Indiana Jones i ostatnia krucjata]]'' został uwzględniony w liście nominowanych do nagród BAFTA i Złotego Globu w kategorii najlepszego aktora drugoplanowego<ref>{{Cytuj |tytuł = BAFTA Awards |data dostępu = 2023-12-15 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1990/film/actor-in-a-supporting-role}}</ref><ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = Sean Connery |data dostępu = 2023-12-15 |opublikowany = Golden Globes |url = https://goldenglobes.com/person/sean-connery/ |język = en}}</ref>. W 1990 wystąpił w roli głównej, grając [[Dowódca|dowódcę]] Marko Ramiusa, w [[Film sensacyjny|filmie sensacyjnym]] ''[[Polowanie na Czerwony Październik (film)|Polowanie na Czerwony Październik]]''<ref>{{Cytuj odcinek |tytuł = Polowanie na Czerwony Październik {{!}} Film {{!}} 1990 |url = https://www.filmweb.pl/film/Polowanie+na+Czerwony+Pa%C5%BAdziernik-1990-8774 |emisja = 2021-07-30 |data dostępu = 2023-12-31|emisja=2021-07-30}}</ref>, który był nominowany do Oscara w trzech kategoriach i zgarnął statuetkę za najlepszy dźwięk<ref>{{Cytuj |tytuł = 1991 {{!}} Oscars.org {{!}} Academy of Motion Picture Arts and Sciences |data dostępu = 2023-12-31 |opublikowany = www.oscars.org |url = https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1991 |język = en}}</ref>. Sam Connery był nominowany do nagrody BAFTA dla [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej dla najlepszego aktora pierwszoplanowego|najlepszego aktora]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Film in 1991 {{!}} BAFTA Awards |data dostępu = 2024-01-13 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1991/film}}</ref>.
W 1996 wystąpił w filmie ''[[Twierdza (film 1996)|Twierdza]]'', w którym zagrał obok [[Nicolas Cage|Nicolasa Cage’a]] i [[Ed Harris|Eda Harrisa]]. Film zarobił ponad 335 milionów dolarów<ref>{{Cytuj |tytuł = The Rock |data dostępu = 2024-01-05 |opublikowany = Box Office Mojo |url = https://www.boxofficemojo.com/release/rl3211560449/}}</ref> i był nominowany do Oscara za Najlepszy Dźwięk<ref>{{Cytuj |tytuł = 1997 {{!}} Oscars.org {{!}} Academy of Motion Picture Arts and Sciences |data dostępu = 2024-01-05 |opublikowany = www.oscars.org |url = https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1997 |język = en}}</ref>, a Connery, wraz z Cage’em zdobył nagrodę podczas [[MTV Movie Awards 1997|6. gali]] [[MTV Movie Award]]s dla Najlepszego Duetu<ref>{{Cytuj |tytuł = 1997 MTV Movie Awards [English] |data = 2023-11-22 |data dostępu = 2024-01-05 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20231122111429/https://www.angelfire.com/ga3/elgato3/mtvmovie/english/award97.html}}</ref>. Trzy lata później pojawił się w obrazie ''[[Osaczeni]]'', który również osiągnął komercyjny sukces, inkasując 212 mln [[Dolar amerykański|USD]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Entrapment |data dostępu = 2024-01-05 |opublikowany = Box Office Mojo |url = https://www.boxofficemojo.com/release/rl3696330241/weekend/}}</ref>. W 2000 wcielił się w rolę Williama Forrestera w filmie ''[[Szukając siebie (film 2000)|Szukając siebie]]'', za co został nominowany do [[Nagroda Satelita|nagrody Satelity]] dla najlepszego aktora, którą ostatecznie zdobył [[Geoffrey Rush]]<ref>{{Cytuj |tytuł = INTERNATIONAL PRESS ACADEMY: SATELLITE� Awards |data = 2011-06-26 |data dostępu = 2024-01-08 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20110626174346/http://www.pressacademy.com/satawards/awards2001.shtml}}</ref>.
W styczniu 1996 otrzymał [[Nagroda im. Cecila B. DeMille’a|Nagrodę im. Cecila B. DeMille’a]] za „wybitny wkład w rozwój kultury i rozrywki” przyznawaną przez [[Hollywoodzkie Stowarzyszenie Prasy Zagranicznej]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Cecil B. DeMille Award Winners: Every Star Who'sWho’s Ever Earned the Golden Globes'Globes’ Big Honor |data dostępu = 2023-12-16 |opublikowany = Peoplemag |url = https://people.com/movies/cecil-b-demille-award-winners-golden-globes-through-the-years/ |język = en}}</ref>. W kwietniu 1999 został laureatem nagrody [[BAFTA Fellowship]]<ref>{{Cytuj |tytuł = 1998 Film Fellowship {{!}} BAFTA Awards |data dostępu = 2023-12-16 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1998/film/fellowship}}</ref>. W tym samym roku został nagrodzony [[Kennedy Center Honors]]<ref name=":11" /><ref>{{Cytuj |tytuł = BBC News {{!}} ENTERTAINMENT {{!}} Connery and Wonder honoured |data dostępu = 2024-01-13 |opublikowany = news.bbc.co.uk |url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/552522.stm}}</ref>.
W 1989 roku został okrzyknięty przez magazyn „People” najseksowniejszym mężczyzną świata<ref>{{Cytuj |autor = Lee Digital Content Center |tytuł = This is every 'Sexiest‘Sexiest Man Alive'Alive’ winner since 1985 |data = 2023-11-07 |data dostępu = 2023-12-22 |opublikowany = STLtoday.com |url = https://www.stltoday.com/life-entertainment/nation-world/people-magazine-every-sexiest-man-alive/collection_2e7aff6c-c2b9-550d-b5b4-7ae52e7f86d3.html |język = en}}</ref>. Do tej pory pozostaje najstarszym laureatem tego tytułu. W 1999 roku, natomiast został wyróżniony tytułem „najseksowniejszego mężczyzny minionego stulecia”<ref>{{Cytuj |tytuł = Sexy Celebrity Grandparents |data = 2006-01-20 |data dostępu = 2023-12-08 |opublikowany = www.cbsnews.com |url = https://www.cbsnews.com/pictures/sexy-celebrity-grandparents/ |język = en}}</ref>. Odrzucił propozycję roli [[Gandalf (Śródziemie)|Gandalfa]] w serii ''[[Władca Pierścieni (trylogia filmowa)|''Władca Pierścieni'']]''<ref>{{Cytuj |tytuł = Connery 'turning back on movies'movies’ |data = 2005-08-01 |data dostępu = 2023-12-08 |url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/4736303.stm |język = en}}</ref>. Nie skorzystał także z oferty zagrania [[Albus Dumbledore|Albusa Dumbledore’a]] w serii filmów o [[Harry Potter (seria filmów)|Harrym PotterrzePotterze]]<ref>{{Cytuj |autor = Kara Hedash |tytuł = Harry Potter: Here Are The Actors Who Almost Played Dumbledore |data = 2020-01-01 |data dostępu = 2023-12-08 |opublikowany = ScreenRant |url = https://screenrant.com/harry-potter-dumbledore-actors-mcgoohan-connery-lee-mckellen/ |język = en}}</ref><ref name=":3">{{Cytuj |tytuł = Znienawidził postać James Bonda. Za rolę nie wziął ani grosza |data dostępu = 2023-12-25 |opublikowany = tygodnik.interia.pl |url = https://tygodnik.interia.pl/news-najseksowniejszy-mezczyzna-minionego-stulecia-jedyny-taki-bo,nId,6376710 |język = pl}}</ref>. W 2003 zagrał w swoim ostatnim filmie, występując w ''[[Liga niezwykłych dżentelmenów|Lidze niezwykłych dżentelmenów]]'' jako [[Allan Quatermain]]<ref name=":3" />. Dwa lata później podłożył głos postaci Jamesa Bonda w grze komputerowej ''[[From Russia with Love (gra komputerowa)|From Russia with Love]]'', wyprodukowanej przez [[Electronic Arts]]<ref name=":6" /><ref name=":7" />''.'' W 2005 zajął 3. miejsce w sondażu na najlepszego brytyjskiego aktora w historii przeprowadzonego na zlecenie [[The Old Vic|teatru The Old Vic]]<ref>{{Cytuj |autor = Staff |tytuł = Hopkins and Dench named best British actors |czasopismo = The Guardian |data = 2005-08-18 |data dostępu = 2024-01-07 |issn = 0261-3077 |url = https://www.theguardian.com/film/2005/aug/18/news |język = en}}</ref>.
== Emerytura ==
[[Plik:SeanConneryJune08 crop.jpg|mały|Connery w 2008 na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w [[Edynburg|Edynburgu]]u (2008)]]
8 czerwca 2006, odbierając nagrodę za całokształt twórczości przyznawaną przez [[Amerykański Instytut Filmowy]], Connery ogłosił swoją filmową emeryturę<ref>{{Cytuj |autor = Ben Dalton2020-10-31T12:56:00+00:00 |tytuł = Sean Connery, the original James Bond, dies aged 90 |data dostępu = 2024-01-01 |opublikowany = Screen |url = https://www.screendaily.com/news/sean-connery-the-original-james-bond-dies-aged-90/5154555.article |język = en}}</ref>. Po ukończeniu 80 lat Connery przyznał, że nie zamierza już wystąpić w żadnym filmie<ref>{{Cytuj |autor = Wirtualna Polska Media S.A |tytuł = Sean Connery nie powróci do kin |data = 2010-08-26 |data dostępu = 2023-12-23 |opublikowany = film.wp.pl |url = https://film.wp.pl/sean-connery-nie-powroci-do-kin-6024543452796033a |język = pl}}</ref>.
Pomimo zapowiedzi reżysera [[Steven Spielberg|Stevena Spielberga]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery w "Indiana„Indiana Jones 4" |data = 2002-06-20 |data dostępu = 2023-12-22 |opublikowany = Onet Kultura |url = https://kultura.onet.pl/film/wiadomosci/sean-connery-w-indiana-jones-4/1jyrhyw |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Connery w "Indiana„Indiana Jones 4" |data dostępu = 2023-12-22 |opublikowany = Filmweb |url = https://www.filmweb.pl/news/Connery+w+%22Indiana+Jones+4%22-7014 |język = pl}}</ref>, w czerwcu 2007 poinformował, że nie zagra w 4. filmie z serii o [[Indiana Jones|Indianie Jonesie]] – ''[[Indiana Jones i Królestwo Kryształowej Czaszki]]'', stwierdzając, że „stan spoczynku jest o wiele bardziej zabawny”<ref>{{Cytuj |autor = The Associated Press |tytuł = Connery won’t be back in ‘Indiana Jones 4’ |data = 2007-06-08 |data dostępu = 2023-12-22 |opublikowany = The Hollywood Reporter |url = https://www.hollywoodreporter.com/business/business-news/connery-wont-be-back-indiana-138126/ |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Connery nie zagra w "Indianie„Indianie IV"IV” |data dostępu = 2024-01-02 |opublikowany = film.interia.pl |url = https://film.interia.pl/wiadomosci/news-connery-nie-zagra-w-indianie-iv,nId,1773320 |język = pl}}</ref>. Był brany pod uwagę jako Kincaide w filmie ''[[Skyfall (film)|Skyfall]]'' (rolę zagrał [[Albert Finney]]), co potwierdził reżyser [[Sam Mendes]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Sam Mendes talks Sean Connery 'Skyfall'‘Skyfall’ cameo {{!}} Cinemas Online NEWS |data = 2012-11-11 |data dostępu = 2023-12-23 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20121111064433/http://www.cinemas-online.co.uk/latest-film-news/sam-mendes-talks-sean-connery-skyfall-cameo--a109850.html}}</ref>. Ponadto był wymieniany wśród kandydatów do gry w [[Niezniszczalni 3|Niezniszczalnych 3]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery wystąpi w "Niezniszczalnych„Niezniszczalnych 3"? |data = 2012-08-20 |data dostępu = 2023-12-25 |opublikowany = Onet Kultura |url = https://kultura.onet.pl/film/wiadomosci/sean-connery-wystapi-w-niezniszczalnych-3/gp8czh3 |język = pl}}</ref>.
W 2012 powrócił z aktorskiej emerturyemerytury, użyczając głosu w animowanym filmie pt. ''Sir Billi'', którego został także producentem<ref>{{Cytuj |tytuł = Sir Sean makes film comeback as a retired vet -– Scotsman.com News |data = 2010-10-12 |data dostępu = 2023-12-13 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20101012033011/http://news.scotsman.com/7053/Sir-Sean-makes-film-comeback.6218584.jp}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery powróci z aktorskiej emerytury już w czerwcu |data = 2020-10-31 |data dostępu = 2024-01-02 |opublikowany = Filmweb |url = https://www.filmweb.pl/news/Sean+Connery+powr%C3%B3ci+z+aktorskiej+emerytury+ju%C5%BC+w+czerwcu-59372 |język = pl}}</ref>. W tym samym roku został narratorem filmu dokumentalnego ''Ever to Excel'', opowiadającego o najstarszym szkockim uniwersytecie [[University of St Andrews]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery tells the story of St Andrews {{!}} University of St Andrews news |data dostępu = 2024-01-01 |opublikowany = news.st-andrews.ac.uk |url = https://news.st-andrews.ac.uk/archive/sean-connery-tells-the-story-of-st-andrews/}}</ref>.
== Odznaczenia i uhonorowanie ==
W 1987 został odznaczony [[Francja|francuskim]] [[Order Sztuki i Literatury|Orderem Sztuki i Literatury]]. W 1991 został uhonorowany najwyższym francuskim odznaczeniem – [[Legia Honorowa|Legią Honorową]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Farewell to Sean Connery, passes away the great actor of 007 and The Name of the Rose |data dostępu = 2023-12-16 |opublikowany = www.finestresullarte.info |url = https://www.finestresullarte.info/en/news/farewell-to-sean-connery-passes-away-the-great-actor-of-007-and-the-name-of-the-rose |język = en}}</ref>. 5 lipca 2000 na uroczystości w [[Pałac Holyrood|Pałacu Holyrood]] w [[Edynburg]]u królowa [[Elżbieta II]] nadała mu [[Tytuły szlacheckie|tytuł szlachecki]] – [[Odznaka Rycerza Kawalera|Knight Bachelor]] – za zasługi dla teatrubranży [[film]]owej<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery Knighted -– CBS News |data = 2000-07-05 |data dostępu = 2023-12-11 |opublikowany = www.cbsnews.com |url = https://www.cbsnews.com/news/sean-connery-knighted/ |język = en}}</ref>. Przed tym, w latach 1997 i 1998 był kandydatem do pasowania, jednak jego kandydaturę, z powodów politycznych, miał zawetować [[Ministrowie ds. Szkocji|minister ds. Szkocji]] w [[Pierwszy gabinet Tony’ego Blaira|rządzie]] [[Tony Blair|Tony’ego Blaira]], [[Donald Dewar]]<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj |autor = A. B. C. News |tytuł = Sean Connery Knighted in Scotland |data dostępu = 2023-12-10 |opublikowany = ABC News |url = https://abcnews.go.com/International/story?id=83263&page=1 |język = en}}</ref>. 11 marca 2003 został Wielkim Oficerem [[Order Manuela Amadora Guerrero|Orderu Manuela Amadora Guerrero]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Sir Sean Connery angry at media frenzy over Panamanian passport revocation |data dostępu = 2023-12-16 |opublikowany = MI6-HQ.COM |url = https://www.mi6-hq.com/news/index.php?itemid=1777' |język = en}}</ref>.
W 1988 został [[Doktor honoris causa|doktorem honoris causa]] [[University of St Andrews]]<ref name=":9">{{Cytuj |tytuł = Sean Connery awarded an honorary degree |data = 2011-10-01 |data dostępu = 2024-01-01 |opublikowany = Cinema St Andrews |url = https://cinemastandrews.org.uk/stars/sean-connery-is-awarded-an-honorary-degree-from-the-university/ |język = en-US}}</ref>. 19 czerwca 2009 został uhonorowany tytułem doktora honoris causa przez uniwersytet Edinburgh Napier University<ref name=":10">{{Cytuj |autor = Vanitatis |tytuł = Sean Connery, doctor 'honoris‘honoris causa'causa’ |data = 2009-06-20 |data dostępu = 2024-01-01 |opublikowany = vanitatis.elconfidencial.com |url = https://www.vanitatis.elconfidencial.com/noticias/2009-06-20/sean-connery-doctor-honoris-causa_578385/ |język = es}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery honoured with Edinburgh university doctorate |czasopismo = The Times of India |data = 2009-06-24 |data dostępu = 2024-01-01 |issn = 0971-8257 |url = https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/english/hollywood/news/sean-connery-honoured-with-edinburgh-university-doctorate/articleshow/4696113.cms}}</ref>. 27 stycznia 2011 przed siedzibą towarzystwa The Scottish Club w [[Tallinn|Tallinie]] odsłonięto wykonane z brązu popiersie Connery’ego<ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery ma pomnik w Estonii |data = 2011-01-28 |data dostępu = 2024-01-02 |opublikowany = Onet Kultura |url = https://kultura.onet.pl/film/wiadomosci/sean-connery-ma-pomnik-w-estonii/v3yp6c2 |język = pl}}</ref>. W 1991 został [[Honorowe obywatelstwo|honorowym obywatelem]] miasta [[Edynburg]]a<ref name=":12">{{Cytuj |autor = Noel Miller |tytuł = Lord Provost pays tribute to Sir Sean Connery |data dostępu = 2024-01-14 |opublikowany = The City of Edinburgh Council |url = https://www.edinburgh.gov.uk/news/article/13011/lord-provost-pays-tribute-to-sir-sean-connery |język = en}}</ref>.
== Życie prywatne ==
[[Plik:Diane Cilento, 1954.jpg|mały|Diane Cilento (na zdj. w 1954), pierwsza żona Connery’ego]]
W 1962 po nakręceniu filmu ''[[Doktor No (film)|Doktor No]]'' ożenił się z [[Diane Cilento]]<ref name=":4">{{Cytuj |autor = Samantha Leathers |tytuł = Diane Cilento -– From Bond girl to Bond wife |data = 2022-10-06 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Express.co.uk |url = https://www.express.co.uk/celebrity-news/1679200/diane-cilento-james-bond-sean-connery-spt |język = en}}</ref>. Ślub wzięli na [[Gibraltar]]ze. Od 1971 żyli w separacji, a dwa lata później Connery rozwiódł się z Cilento<ref name=":4" />. Para miała syna [[Jason Connery|Jasona]] (ur. 1963), który również został aktorem<ref>{{Cytuj |tytuł = Syn Seana Connery'egoConnery’ego gwiazdą kulinarnego show |data dostępu = 2024-01-01 |opublikowany = film.interia.pl |url = https://film.interia.pl/telewizja/news-syn-seana-connery-ego-gwiazda-kulinarnego-show,nId,1818647 |język = pl}}</ref>. Od 6 maja 1975 doożenił śmierci żonatysię z [[Micheline Roquebrune]], z którą był aż do śmierci<ref>{{Cytuj |tytuł = Sir Sean Connery i Micheline Roquebrune: był kobieciarzem, a kiedy ją poznał, wszystko się zmieniło |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = Viva.pl |url = https://viva.pl/ludzie/newsy/sean-connery-i-jego-zona-micheline-historia-milosci-129331-r1/ |język = pl}}</ref>.
W młodości kibicował [[Celtic F.C.|Celticowi]], a później został kibicem [[Old Firm Derby|największego rywala Celticu]] – drużyny [[Rangers F.C.|Rangers]]<ref>{{Cytuj |autor = Kevan Christie |tytuł = Celtic fans give me pelters since I switched loyalty to Rangers, says Sir Sean Connery |data = 2008-08-25 |data dostępu = 2023-12-14 |opublikowany = Daily Record |url = https://www.dailyrecord.co.uk/news/uk-world-news/celtic-fans-give-me-pelters-since-i-switched-988287 |język = en}}</ref>. Amatorsko grywał także w [[golf]]a. Na początku lat 70. został członkiem klubu [[Royal and Ancient Golf Club of St Andrews]]<ref>{{Cytuj |autor = Krzysztof Rawa |tytuł = Sean Connery: Golfista specjalny Jej Królewskiej Mości |data = 2021-02-03 |data dostępu = 2023-12-14 |opublikowany = Magazyn golfowy Golf&Roll |url = https://www.golfandroll.pl/sean-connery-golfista-specjalny-jej-krolewskiej-mosci/ |język = pl}}</ref>.
=== Poglądy polityczne ===
Connery był zwolennikiem odłączenia się [[Szkocja|Szkocji]] od [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] i tym samym uznania jej niepodległości<ref>{{Cytuj |tytuł = Kto wspiera szkockie "tak"„tak” i gdzie jest Sean Connery? |data = 2014-09-17 |data dostępu = 2023-12-22 |opublikowany = TVN24 |url = https://tvn24.pl/swiat/kto-wspiera-szkockie-tak-i-gdzie-jest-sean-connery-ra469116-3411611 |język = pl}}</ref>. Został członkiem [[Szkocka Partia Narodowa|Szkockiej Partii Narodowej]], która działa na rzecz niepodległości Szkocji<ref>{{Cytuj |autor = Gerard Seenan, By Gerard Seenan |tytuł = Connery goes on the SNP offensive |czasopismo = The Guardian |data = 1999-04-27 |data dostępu = 2023-12-22 |issn = 0261-3077 |url = https://www.theguardian.com/uk/1999/apr/27/gerardseenan |język = en}}</ref>. W wywiadzie z 2008 stwierdził: „Zawsze miałem nadzieję, że nadejdzie ten dzień. Teraz jestem pewien bardziej niż kiedykolwiek, że Szkocja jest bardzo blisko zdobycia niepodległości”<ref>{{Cytuj |tytuł = Connery chce wolnej Szkocji |data dostępu = 2023-12-22 |opublikowany = Rzeczpospolita |url = https://www.rp.pl/swiat/art8297811-connery-chce-wolnej-szkocji |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Wyborcza.pl |data dostępu = 2023-12-22 |opublikowany = wyborcza.pl |url = https://wyborcza.pl/7,75248,4958208.html}}</ref>. W 2014, podczas [[Referendum niepodległościowe w Szkocji w 2014 roku|referendum niepodległościowym w Szkocji]], opowiadał się za głosowaniem za niepodległością Szkocji twierdząc, że: „to okazja zbyt dobra, aby ją przegapić”<ref>{{Cytuj |tytuł = Scottish independence: Sir Sean Connery urges Scots to break away from |data = 2014-03-02 |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = The Independent |url = https://www.independent.co.uk/news/uk/politics/scottish-independence-sean-connery-backs-yes-vote-and-says-it-s-an-opportunity-not-to-be-missed-9163489.html |język = en}}</ref>. Ostatecznie jednak Szkoci opowiedzieli się za pozostaniem w Wielkiej Brytanii<ref>{{Cytuj |tytuł = Szkocja zostaje w Wielkiej Brytanii |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = TVN24 |url = https://tvn24.pl/raporty/szkocja-zostaje-w-wielkiej-brytanii-2595652 |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Scottish independence referendum -– Results -– BBC News |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = www.bbc.com |url = https://www.bbc.com/news/events/scotland-decides/results}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Szkocja zmieni całe Wyspy. Cameron zapowiada rewolucję -– Wiadomości -– polskieradio24.pl |data dostępu = 2023-12-26 |opublikowany = polskieradio24.pl |url = https://polskieradio24.pl/5/3/artykul/1237543,szkocja-zmieni-cale-wyspy-cameron-zapowiada-rewolucje |język = pl}}</ref>.
=== Śmierć ===
Zmarł 31 października 2020 roku we śnie w swoim domu w [[Nassau (Bahamy)|Nassau]], stolicy [[Bahamy|Bahamów]], w wieku 90 lat z powodu niewydolności serca<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-54761824 |tytuł = Sean Connery: James Bond actor dies aged 90 |opublikowany = bbc.com |data dostępu = 2020-10-31}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery nie żyje. Miał 90 lat -– Polsat News |data = 2020-10-31 |data dostępu = 2023-12-23 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20201031124716/https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2020-10-31/sean-connery-nie-zyje-mial-90-lat/}}</ref>. Aktor od dłuższego czasu walczył też z zapaleniem płuc<ref>{{Cytuj |url = https://film.interia.pl/wiadomosci/news-ujawniono-przyczyne-smierci-seana-connery-ego,nId,4886565 |tytuł = Ujawniono przyczynę śmierci Seana Connery’ego – Film w INTERIA.PL |opublikowany = interia.pl |język = pl |data dostępu = 2024-04-25}}</ref>, a także cierpiał na [[Otępienie|demencję]] i [[Choroba Alzheimera|chorobę Alzheimera]]<ref name=":3" /><ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery: Dementia 'took‘took its toll'toll’ on the late James Bond star |data = 2020-11-02 |data dostępu = 2023-12-25 |url = https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-54779486 |język = en}}</ref>. Po śmierci osoby ze świata kultury, a także wielu innych ludzi oddało mu hołd m.in.: [[Sam Neill]], [[Nicolas Cage]], [[Robert De Niro]], [[Michael Bay]], [[Donald Trump]], [[Nicola Sturgeon]], [[Tippi Hedren]], [[Alec Baldwin]], [[Hugh Jackman]], [[George Lucas]], [[Shirley Bassey]], [[Kevin Costner]], [[Catherine Zeta-Jones]], [[Barbra Streisand]], [[John Cleese]], [[Jane Seymour (aktorka)|Jane Seymour]] i [[Harrison Ford]], a także inni odtwórcy roli [[James Bond|Jamesa Bonda]]: [[George Lazenby]], [[Timothy Dalton]], [[Pierce Brosnan]] i [[Daniel Craig]]<ref>{{Cytuj |autor = Sharareh Drury, Trilby Beresford, Sharareh Drury, Trilby Beresford |tytuł = Daniel Craig, Pierce Brosnan, Sam Neill, George Lucas and More of Hollywood Pay Tribute to Sean Connery |data = 2020-10-31 |data dostępu = 2023-12-13 |opublikowany = The Hollywood Reporter |url = https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/sam-neil-cary-elwes-and-more-hollywood-stars-pay-tribute-to-sean-connery-4086080/ |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Bond producers, Sam Neill, and more pay tribute to the late Sean Connery |data dostępu = 2023-12-13 |opublikowany = EW.com |url = https://ew.com/celebrity/sean-connery-tributes/ |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = First Minister leads tributes to 'global‘global legend'legend’ Sean Connery |data = 2020-10-31 |data dostępu = 2023-12-13 |url = https://www.bbc.com/news/uk-scotland-54762100 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Sir Sean Connery: tribute from the First Minister |data dostępu = 2023-12-13 |opublikowany = www.gov.scot |url = http://www.gov.scot/publications/sir-sean-connery-tribute-first-minister/ |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Brent Lang |tytuł = Daniel Craig Pays Tribute to Sean Connery: ‘One of the True Greats of Cinema’ |data = 2020-10-31 |data dostępu = 2023-12-13 |opublikowany = Variety |url = https://variety.com/2020/film/news/sean-connery-dies-daniel-craig-james-bond-1234820547/ |język = en}}</ref>.
Ciało Connery’ego zostało skremowane na Bahamach, a prochy – zgodnie z jego ostatnim życzeniem – miały być rozsypane w rodzinnej Szkocji (według planów rodziny po [[Pandemia COVID-19 w Wielkiej Brytanii|pandemii COVID-19]])<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.edinburghlive.co.uk/news/celebs-tv/sir-sean-connery-widow-reveals-19246289 |tytuł = Sir Sean Connery: Widow reveals star’s ‘final wish’ as ashes to be scattered in Scotland |autor = Alasdair Clark |data = 2020-11-09 |opublikowany = edinburghlive.co.uk |język = en |data dostępu = 2021-06-17}}</ref>, co spełniło się dwa lata później, w 2022<ref>{{Cytuj |tytuł = Sean Connery'sConnery’s ashes to be scattered in St Andrews, son reveals |data = 2021-03-11 |data dostępu = 2023-10-13 |opublikowany = The National |url = https://www.thenational.scot/news/19152691.sean-connerys-ashes-scattered-st-andrews-son-reveals/ |język = en}}</ref>.
== Filmografia ==
=== Filmy ===
{| class="wikitable" style="text-align: centerleft;"
|-
! Rok
|-
| 1958
| ''[[Inne miejsce (film)|Inne miejsce]]''
| Mark Trevor
|-
| 1959
| ''[[Wielka przygoda Tarzana]]''
| O’Bannion
| O'Bannion
|-
| 1959
| ''[[Darby O'Gill i krasnoludki]]''
| Michael McBride
| Micheal McBridge
|-
| 1961
|-
| 1961
| ''[[On the Fiddle]]''
| Pedlar Pascoe
|-
|-
| 1962
| ''[[Doktor No (film)|Doktor No]]''
| [[James Bond]]
|-
| 1963
| ''[[Pozdrowienia z Rosji (film)|Pozdrowienia z Rosji]]''
| [[James Bond]]
|-
| 1964
| ''[[Goldfinger (film)|Goldfinger]]''
| [[James Bond]]
|-
|-
| 1979
| ''[[Meteor (film)|Meteor]]''
| Paul Bradley
|-
| 1981
| ''[[Odległy ląd]]''
| William T. O'NielO’Niel
|-
| 1981
|-
| 1988
| ''[[Moje wspomnienia (film)|Moje wspomnienia]]''
| ''on sam''
|-
=== Telewizja ===
{| class="wikitable" style="text-align: centerleft;"
! Rok
! Tytuł
=== Teatr ===
{| class="wikitable" style="text-align: centerleft;"
! Rok
! Tytuł
=== Gry komputerowe ===
{| class="wikitable" style="text-align: centerleft;"
! Rok
! Tytuł
| ''[[From Russia with Love (gra komputerowa)|From Russia with Love]]''
| [[James Bond]]
|<ref name=":6">{{Cytuj |tytuł = Connery confirms From Russia With Love role |data dostępu = 2023-12-24 |opublikowany = GameSpot |url = https://www.gamespot.com/articles/connery-confirms-from-russia-with-love-role/1100-6121767/ |język = en}}</ref><ref name=":7">{{Cytuj |autor = Michael McCarrick |tytuł = Sean Connery'sConnery’s Final James Bond Performance was Actually for a Video Game |data = 2021-09-19 |data dostępu = 2023-12-24 |opublikowany = CBR |url = https://www.cbr.com/sean-connery-final-james-bond-role-from-russia-with-love/ |język = en}}</ref>
|}
| ''[[Nietykalni (film 1987)|Nietykalni]]''
| [[Oscar dla najlepszego aktora drugoplanowego|Najlepszy aktor drugoplanowy]]
|style="background: #90ff90; color: black; vertical-align: middle; text-align:center;"| Wygrana
|<ref>{{Cytuj |tytuł = 1988 {{!}} Oscars.org {{!}} Academy of Motion Picture Arts and Sciences |data dostępu = 2024-01-03 |opublikowany = www.oscars.org |url = https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1988 |język = en}}</ref>
|-
|rowspan="5"| [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej|Nagroda BAFTA]]
|rowspan="2"| [[41. ceremonia wręczenia nagród Brytyjskiej Akademii Filmowej|1987]]
| ''[[Imię róży (film)|Imię róży]]''
| [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej dla najlepszego aktora pierwszoplanowego|Najlepszy aktor]]
|style="background: #90ff90; color: black; vertical-align: middle; text-align:center;"| Wygrana
|<ref>{{Cytuj |tytuł = BAFTA Awards |data dostępu = 2024-01-03 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1988/film/actor-in-a-leading-role}}</ref>
|-
| ''Nietykalni''
| [[Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej dla najlepszego aktora drugoplanowego|Najlepszy aktor drugoplanowy]]
|style="background: #FDD; color: black; vertical-align: middle; text-align:center;"| Nominacja
|<ref>{{Cytuj |tytuł = 1988 Film Actor in a Supporting Role {{!}} BAFTA Awards |data dostępu = 2024-01-03 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1988/film/actor-in-a-supporting-role}}</ref>
|-
| ''[[Indiana Jones i ostatnia krucjata]]''
| Najlepszy aktor drugoplanowy
|style="background: #FDD; color: black; vertical-align: middle; text-align:center;"| Nominacja
|<ref>{{Cytuj |tytuł = BAFTA Awards |data dostępu = 2024-01-03 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1990/film/actor-in-a-supporting-role}}</ref>
|-
| ''[[Polowanie na Czerwony Październik (film)|Polowanie na Czerwony Październik]]''
| Najlepszy aktor
|style="background: #FDD; color: black; vertical-align: middle; text-align:center;"| Nominacja
|<ref>{{Cytuj |tytuł = BAFTA Awards |data dostępu = 2024-01-03 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1991/film/actor-in-a-leading-role}}</ref>
|-
|
| [[BAFTA Fellowship]]
|style="background: #90ff90; color: black; vertical-align: middle; text-align:center;"| Wygrana
|<ref>{{Cytuj |tytuł = 1998 Film Fellowship {{!}} BAFTA Awards |data dostępu = 2024-01-03 |opublikowany = awards.bafta.org |url = https://awards.bafta.org/award/1998/film/fellowship}}</ref>
|-
|rowspan="6"| [[Złoty Glob]]<ref name=":2" />
| [[23. ceremonia wręczenia Złotych Globów|1965]]
|
| Nagroda Henrietty
|style="background: #FDD; color: black; vertical-align: middle; text-align:center;"| Nominacja
|<ref>{{Cytuj |tytuł = Golden Globes, USA (1966) |data dostępu = 2024-01-03 |opublikowany = IMDb |url = http://www.imdb.com/event/ev0000292/1966/1/}}</ref>
|-
|
| Nagroda Henrietty
|style="background: #FDD; color: black; vertical-align: middle; text-align:center;"| Nominacja
|<ref>{{Cytuj |tytuł = Golden Globes, USA (1969) |data dostępu = 2024-01-03 |opublikowany = IMDb |url = http://www.imdb.com/event/ev0000292/1969/1/}}</ref>
|-
|
| Nagroda Henrietty
|style="background: #90ff90; color: black; vertical-align: middle; text-align:center;"| Wygrana
|<ref>{{Cytuj |tytuł = Golden Globes, USA (1972) |data dostępu = 2024-01-03 |opublikowany = IMDb |url = http://www.imdb.com/event/ev0000292/1972/1/}}</ref>
|-
| ''Nietykalni''
| [[Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego|Najlepszy aktor drugoplanowy]]
|style="background: #90ff90; color: black; vertical-align: middle; text-align:center;"| Wygrana
|<ref>{{Cytuj |tytuł = Golden Globes, USA (1988) |data dostępu = 2024-01-03 |opublikowany = IMDb |url = http://www.imdb.com/event/ev0000292/1988/1/}}</ref>
|-
| ''Indiana Jones i ostatnia krucjata''
| Najlepszy aktor drugoplanowy
|style="background: #FDD; color: black; vertical-align: middle; text-align:center;"| Nominacja
|<ref>{{Cytuj |tytuł = Golden Globes, USA (1990) |data dostępu = 2024-01-03 |opublikowany = IMDb |url = http://www.imdb.com/event/ev0000292/1990/1/}}</ref>
|-
|
| [[Nagroda im. Cecila B. DeMille’a]]
|style="background: #90ff90; color: black; vertical-align: middle; text-align:center;"| Wygrana
|<ref>{{Cytuj |tytuł = Golden Globes, USA (1996) |data dostępu = 2024-01-03 |opublikowany = IMDb |url = http://www.imdb.com/event/ev0000292/1996/1/}}</ref>
|}
=== Wyróżnienia ===
* [[Doktor honoris causa]]:
** [[University of St Andrews]] (1988)<ref name=":9" />
** iEdinburgh Napier University of St Andrews (2009)<ref name=":10" />
* [[Honorowe obywatelstwo]] miasta [[Edynburg]]a (1991)<ref name=":12" />
* [[Kennedy Center Honors]] (1999)<ref name=":11">{{Cytuj |tytuł = Stars Shine At Kennedy Center -– CBS News |data = 1999-12-05 |data dostępu = 2024-01-02 |opublikowany = www.cbsnews.com |url = https://www.cbsnews.com/news/stars-shine-at-kennedy-center/ |język = en}}</ref>
* [[Europejska Nagroda Filmowa za osiągnięcia życia]] (2005)<ref>{{Cytuj |tytuł = Connery honoured at European Film Awards |data = 2005-12-04 |data dostępu = 2024-01-02 |opublikowany = Digital Spy |url = https://www.digitalspy.com/movies/a26965/connery-honoured-at-european-film-awards/ |język = en}}</ref>
* Nagroda za całokształt twórczości [[Amerykański Instytut Filmowy|Amerykańskiego InstytuInstytutu Filmowego]] (2006)<ref>{{Cytuj |autor = Staff reports |tytuł = Sean Connery receives AFI lifetime achievement award |data dostępu = 2024-01-02 |opublikowany = The Herald-Times |url = https://www.heraldtimesonline.com/story/news/2006/06/09/sean-connery-receives-afi-lifetime-achievement-award/118187474/ |język = en}}</ref>
== Przypisy ==
{{AFI Life Achievement Award}}
{{Nagroda BAFTA Fellowship}}
{{Film at Lincoln Center}}
{{Kennedy Center Honors}}
{{Nagroda Akademii Filmowej (Aktor Drugoplanowy)}}
[[Kategoria:Brytyjscy kulturyści]]
[[Kategoria:Brytyjscy producenci filmowi]]
[[Kategoria:Brytyjscy scenarzyści]] ▼[[Kategoria:James Bond]]
[[Kategoria:Kawalerowie Legii Honorowej]]
[[Kategoria:Komandorzy Orderu Sztuki i Literatury]]
[[Kategoria:Doktorzy honoris causa]]
▲[[Kategoria: BrytyjscyHonorowi scenarzyściobywatele]]
[[Kategoria:Laureaci AFI Life Achievement Award]]
[[Kategoria:Laureaci Europejskiej Nagrody Filmowej Za Osiągnięcia Życia]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Edynburgu]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Manuela Amadora Guerrero]]
[[Kategoria:Rycerze Kawalerowie]]
[[Kategoria:Szkoci]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1930]]
| 