Andrzej Czajkowski
Andrzej Czajkowski właśc. Robert Krauthammer, w trakcie kariery na Zachodzie posługiwał się nazwiskiem André Tchaikowsky[1] (ur. 1 listopada 1935 w Warszawie, zm. 26 czerwca 1982 w Oxfordzie[2]) – polski pianista i kompozytor pochodzenia żydowskiego.
| Imię i nazwisko |
Robert Krauthammer |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
1 listopada 1935 |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
26 czerwca 1982 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Strona internetowa | |
Życiorys
edytujUrodzony jako Robert Krauthammer, okupację niemiecką przeżył pod zmienionym nazwiskiem Czajkowski i przy tym nazwisku pozostał po wojnie. Ukrywał się m.in. w domu przy ul. Kaliskiej 17[3].
W latach 1948–1951 uczył się w konserwatorium w Paryżu. Gdy ukończył je ze złotym medalem władze PRL zachęciły go do powrotu do Polski, oferując znakomite możliwości studiowania i koncertów[4]. W Polsce pozostał do 1956, potem mieszkał do końca życia w Londynie. Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Uczeń Stanisława Szpinalskiego, Lazare’a Lévy’ego, Kazimierza Sikorskiego, Stefana Askenasego.
Laureat VIII nagrody na V Konkursie Chopinowskim w 1955 roku.
Laureat III nagrody na międzynarodowym konkursie pianistycznym Królowej Elżbiety Belgijskiej w Brukseli w 1956[5], po którym nie powrócił do Polski.
Jest bohaterem reportażu „Hamlet” Hanny Krall, wydrukowanego w zbiorach Dowody na istnienie i Żal.
Popularyzatorem i wykonawcą jego muzyki w Polsce jest pianista Maciej Grzybowski[6].
Zainteresowanie Czajkowskim rozbudziła premiera opery Kupiec wenecki w Bregencji w 2014 roku. Efektem stało się pojawienie licznych publikacji na temat kompozytora[7].
Ważniejsze utwory
edytuj- Sonata na klarnet i fortepian op. 1 (1959)
- I Kwartet smyczkowy A-dur op. 3 (1969-1970)
- II Koncert fortepianowy op. 4 (1966-1971)
- II Kwartet smyczkowy C-dur op. 5 (1973-1975)
- Opera „Kupiec wenecki” (prawykonanie podczas Festiwalu Muzycznego w Bregencji w 2013, polska prapremiera: 24.10.2014 Teatr Wielki - Opera Narodowa)
Przypisy
edytuj- ↑ Andre Tchaikowsky Website [online], andretchaikowsky.com [dostęp 2022-05-10].
- ↑ Michał Czajka, Marta Młodkowska, Apolonia Umińska-Keff: Relacje z czasów zagłady: inwentarz, Wydania 2001-3000. Żydowski Instytut Historyczny, 2002, s. 252. ISBN 978-83-85888-02-4.
- ↑ Adam Piechowski: Losy spółdzielni mieszkaniowych w Warszawie w latach okupacji niemieckiej. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy, 1992, s. 98. ISBN 83-209-0837-X.
- ↑ Jacek Marczyński, Wielka miłość trudnego artysty, „Rzeczpospolita” [dostęp 2013-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-31].
- ↑ Laureates [online], queenelisabethcompetition.be [dostęp 2020-03-19] (fr.).
- ↑ Maciej Grzybowski: Andrzej Czajkowski: Pianista [1]; Ruch Muzyczny 2015 nr 1.
- ↑ Np. w „Ruchu Muzycznym”: o kolekcji pamiątek [1]; korespondencja [2].
- ↑ 7 sonetów do diabła stróża (Andrzej Czajkowski przypominany) [online], Culture.pl [dostęp 2022-05-10] (pol.).
- ↑ Hanna Krall, Dowody na istnienie, Poznań: Wydawn. A5, 1996, ISBN 83-85568-24-7, OCLC 38142419 [dostęp 2022-05-10].
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona internetowa o Andrzeju Czajkowskim