Antoaneta Stefanowa
Antoaneta Stefanowa, bułg. Антоанета Стефанова (ur. 19 kwietnia 1979 w Sofii[2]) – bułgarska szachistka, trenerka szachowa i polityk, mistrzyni świata w szachach w latach 2004–2006, posiadaczka tytułu arcymistrza (GM) od 2002, posłanka do Zgromadzenia Narodowego.
 Antoaneta Stefanowa w Bydgoszczy (2022) | |
| Data i miejsce urodzenia |
19 kwietnia 1979 |
|---|---|
| Obywatelstwo | |
| Tytuł szachowy | |
| Ranking FIDE |
2467 (1 lipca 2022)[1] |
| Ranking krajowy FIDE |
1. (wśród kobiet)[1] |
Życiorys
edytujKariera szachowa
edytujJej szachowa kariera rozwijała się równolegle z sukcesami Weselina Topałowa, najsilniejszego bułgarskiego szachisty. Gdy w wieku dziesięciu lat wynikiem 11 punktów z 11 partii zdobyła tytuł mistrzyni świata juniorek do 12 lat, na tych samych mistrzostwach Weselin Topałow zwyciężył wśród czternastolatków. W rozgrywkach o mistrzostwo świata kobiet zadebiutowała jako szesnastolatka, zajmując 28. miejsce w turnieju międzystrefowym w Kiszyniowie[3]. Zdobywała szachowe doświadczenie, startując w silnie obsadzonych turniejach otwartych. Dużą popularność zyskała w 1998, gdy zajęła dzielone 4. miejsce w turnieju otwartym w Waikīkī na Hawajach, wyprzedzając wielu arcymistrzów i zdobywając swoją pierwszą normę na tytuł arcymistrza. Udany rok skutkował wysokim rankingiem FIDE. Z 2480 punktami stała się najsilniejszą na świecie juniorką (do 20 lat), wyprzedzając drugą na liście rankingowej Iwetę Radziewicz o 60 punktów. Ten ranking dawał jej 20. pozycję na świecie wśród juniorów obojga płci.
W 2001 wzięła udział w drugich mistrzostwach świata kobiet rozgrywanych systemem pucharowym w Moskwie, odpadła w II rundzie[4]. W tym samym roku podzieliła 1. miejsce w turnieju open w Andorze. Rok później zwyciężyła w rozgrywanych w Warnie kobiecych mistrzostwach Europy oraz na turnieju w miejscowości Surabaja. W styczniu 2004 zajęła 10. miejsce w grupie B prestiżowego turnieju arcymistrzowskiego w Wijk aan Zee, wyprzedzając mistrzynię świata Zhu Chen. W kwietniu tegoż roku zajęła 3. miejsce na mistrzostwach Europy w Dreźnie (w meczu o brązowy medal pokonała Nataliję Żukową)[5]. W rozgrywanych w Eliście na przełomie maja i czerwca mistrzostwach świata FIDE w półfinale pokonała Maię Cziburdanidze, a w meczu finałowym Jekatierinę Kowalewską, zdobywając tytuł mistrzyni świata[6]. Na kolejnych mistrzostwach w 2006 w Jekaterynburgu odpadła już w drugiej rundzie, ulegając Iwecie Radziewicz[7]. W 2007 zdobyła w Dreźnie tytuł wicemistrzyni Europy[8]. W 2008 samodzielnie zwyciężyła w najsilniejszym w dotychczasowej historii kobiecych szachów turnieju North Urals Cup w Krasnoturjinsku (średni ranking: 2522, XI kategoria FIDE)[9]. W 2011 zdobyła w Tbilisi tytuł wicemistrzyni Europy, natomiast w 2012 w Batumi – tytuł mistrzyni świata w szachach szybkich[10]. W tym samym roku w Chanty-Mansyjsku wywalczyła tytuł wicemistrzyni świata kobiet (po porażce w finale z Anną Uszeniną)[11].
Wielokrotnie reprezentowała Bułgarię w turniejach drużynowych, m.in.:
- na olimpiadzie szachowej w 2000 w reprezentacji męskiej[12],
- jedenastokrotnie na olimpiadach szachowych (w latach 1992, 1994, 1996, 1998, 2002, 2004, 2006, 2008, 2010, 2012, 2014)[13],
- ośmiokrotnie na drużynowych mistrzostwach Europy (w latach 1999, 2001, 2003, 2005, 2007, 2009, 2011, 2013); dwukrotna medalistka: indywidualnie – srebrna (2009 – na I szachownicy) oraz brązowa (2005 – na I szachownicy)[14].
Najwyższy ranking w karierze osiągnęła 1 stycznia 2003: z wynikiem 2560 punktów zajmowała wówczas 2. miejsce na światowej liście FIDE (za Judit Polgár)[15]. Grała m.in. w klubie szachowym Guildford Chess Club[16].
Pozostała działalność
edytujUkończyła studia z zarządzania zasobami ludzkimi, uzyskała magisterium z finansów na uczelni ekonomicznej Stopanska akademija „Dimityr A. Cenow”. Certyfikowany trener szachowy (FIDE Trainer w 2009, FIDE Senior Trainer w 2015). Zajęła się zawodową działalnością trenerską[17].
Podjęła działalność polityczną w ramach ugrupowania Jest Taki Lud (ITN). Została kandydatką tej partii w wyborach w kwietniu 2021, w których uzyskała mandat deputowanej do Zgromadzenia Narodowego 45. kadencji[18]. Wskazana przez ITN jako kandydatka na premiera; otrzymała misję utworzenia rządu, jednak zgodnie z zapowiedzią swojego ugrupowania niezwłocznie z niej zrezygnowała[19]. W przedterminowych wyborach z lipca 2021 z powodzeniem ubiegała się o poselską reelekcję[20].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Period: July 2022: Rank Standard Rating Bulgaria Women. fide.com. [dostęp 2022-07-02].
- ↑ Antoaneta Stefanova, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-04-28] (ang.).
- ↑ World Chess Championship (Women): 1995 Kishinev Interzonal Tournament. mark-weeks.com. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ World Chess Championship (Women): 2001–02 FIDE Knockout Matches. mark-weeks.com. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ Mark Crowther: The Week in Chess 491: European Women’s Championship. theweekinchess.com, 5 kwietnia 2004. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ World Chess Championship (Women): 2004 FIDE Knockout Matches. mark-weeks.com. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ World Chess Championship (Women): 2006 FIDE Knockout Matches. mark-weeks.com. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ EURO 2007: Tkachiev and Kosintseva win European Championship. chessbase.com, 15 kwietnia 2007. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ North Urals R7: Stefanova wins, followed by Ushenina, Sebag. chessbase.com, 3 sierpnia 2008. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ Stefanova wins Women’s World Rapid 2012 in Batumi. chessbase.com, 3 czerwca 2011. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ Anna Ushenina ist Weltmeisterin. chessbase.de, 1 grudnia 2012. [dostęp 2021-04-28]. (niem.).
- ↑ Stefanova, Antoaneta: Men’s Chess Olympiads. OlimpBase. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ Stefanova, Antoaneta: Women’s Chess Olympiads. OlimpBase. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ Stefanova, Antoaneta: European Women’s Team Chess Championship. OlimpBase. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ Top lists records: Stefanova, Antoaneta. fide.com. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ Guildford Chess Club: History. guildfordchess.org.uk. [dostęp 2022-09-11]. (ang.).
- ↑ Антоанета Стефанова. pp-itn.bg. [dostęp 2021-04-28]. (bułg.).
- ↑ Кои кандидати, от кои партии и от кои райони влизат в Народното събрание. svobodnaevropa.bg, 9 kwietnia 2021. [dostęp 2021-04-28]. (bułg.).
- ↑ Bulgaria: Slavi Trifonov’s Party Formally Returned Cabinet-Forming Mandate to President. novinite.com, 28 kwietnia 2021. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
- ↑ Вижте новите депутати в 46-ия парламент. 24chasa.bg, 15 lipca 2021. [dostęp 2021-07-15]. (bułg.).
Bibliografia
edytuj- Individual Calculations: Stefanova, Antoaneta. fide.com. [dostęp 2021-04-28]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Antoaneta Stefanowa – wybrane partie szachowe (ang.). [dostęp 2021-04-28].
- Antoaneta Stefanowa – profil na stronie FIDE (ang.). [dostęp 2021-04-28].