Bazyli Albiczuk
Bazyli Albiczuk (ur. 18 lipca 1909 w Dąbrowicy Małej, zm. 22 lipca 1995 tamże) – polski malarz prymitywista.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki |
malarstwo (prymitywizm) |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie rolników na pograniczu etnicznym polsko-ukraińskim. Jego talent malarski po raz pierwszy zauważono w szkole podstawowej, nauczył się wówczas także gry na skrzypcach. Jego rodzina była jednak zbyt biedna, aby finansować jego dalsze kształcenie. W latach 1929–1932 odbył służbę wojskową i wówczas poznał różne techniki malarskie. Był samoukiem, bardzo dużo czytał, interesowała go szczególnie botanika i biologia. Od 1937 zaczął zarabiać muzykowaniem na weselach i malowaniem portretów. II wojna światowa spowodowała, że Albiczuk jako zdemobilizowany żołnierz polski znalazł się w ZSRR, gdzie pracował w sowchozie. Potem wcielono go do Armii Czerwonej, w której szeregach walczył do 1943[1].
Gdy wrócił do rodzinnej Dąbrowicy okazało się, że prawie cała jego rodzina została wysiedlona do ZSRR. Po krótkim pobycie w Gdyni u siostry, Albiczuk zamieszkał w rodzinnym domu w Dąbrowicy, gdzie aż do końca lat 1950. zarabiał malując makatki, portrety i obrazy dewocyjne. Dopiero od początku lat 1960 zaczął malować charakterystyczne dla swojej twórczości obrazy i stopniowo stawał się coraz bardziej znanym i cenionym malarzem prymitywistą[1].
Pierwsza jego wystawa miała miejsce w Wojewódzkim Domu Kultury w Lublinie w 1966. Potem często wystawiał w kraju i za granicą (Bratysława 1966 i 1972, Neuchâtel, Stuttgart, Londyn, Zagrzeb 1973). Jego sztukę kolekcjonował Ludwig Zimmerer. Od lat 1970. Albiczuk stał się znanym i zamożnym artystą, otrzymał też wiele odznaczeń, m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, w 1976 Nagrodę im. Jana Pocka, w 1980 Nagrodę im. Oskara Kolberga „Za Zasługi dla Sztuki Ludowej”. Artysta należał do Stowarzyszenia Twórców Ludowych[1].
Albiczuk malował pejzaże Podlasia i ogrody (zwłaszcza własny przydomowy ogród ozdobny), jego prace cechuje bogata kolorystyka i dbałość o szczegóły. Po śmierci okazało się, że pisał wiersze w języku ukraińskim. Jego prace eksponowane są w Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej i w zbiorach prywatnych[2][3][4]. Został pochowany na cmentarzu prawosławnym w Dąbrowicy Małej[5]. W Dąbrowicy Małej w miejscowej świetlicy znajduje się izba pamięci poświęcona artyście – eksponowane są tam m.in. jego sprzęty domowe[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Alicja Mironiuk Nikolska, Moją miłością jest Natura. Bazyli Albiczuk i inni, Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie, 2007, s. 5–8, ISBN 978-83-88654-51-0.
- ↑ Kody kulturowe Podlasia.
- ↑ Muzeum Sztuki Ludowej w Otrębusach – Albiczuk, Bazyli.
- ↑ interwizja.edu.pl – Jednoczy katolików i prawosławnych.
- ↑ Wasylówka w Dąbrowicy Małej [online], www.biala24.pl [dostęp 2017-06-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-03].
- ↑ W tej małej wsi w pow. bialskim pamiętają o „malarzu ogrodów”. dziennikwschodni.pl, 2021-07-20. [dostęp 2021-07-20]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Sztuka.pl – Moją miłością jest Natura. Bazyli Albiczuk i inni. [dostęp 2009-08-01]. (pol.).
- Polskaniezwykla.pl – Bazyli Albiczuk – podlaski Nikifor. [dostęp 2009-08-01]. (pol.).
- Małgorzata Nikolska, Albiczuk Bazyli, w: Słownik biograficzny Południowego Podlasia i Wschodniego Mazowsza, tom I (pod redakcją Arkadiusza Kołodziejczyka przy współpracy Wiesława Charczuka i Dariusza Grzegorczuka), Siedlce 2009, s. 33–36
- Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 24 ISBN 83-223-2491-X