Bogusław Szul-Skjöldkrona
Bogusław Maria Aleksander Szul-Skjöldkrona (ur. 13 listopada 1895 w Lipinkach, zm. 27 maja 1920 w Czetwertynówce[1]) – polski poeta i kolekcjoner tekstów piosenek, major Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 major Sztabu Generalnego
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca batalionu piechoty |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujUrodził się 13 listopada 1895 r. w Lipnikach w rodzinie inżyniera naftowego Ludwika i Róży z domu Grohss von Rosenburg[2]. W 1913 zdał egzamin maturalny z odznaczeniem w c. k. Gimnazjum III w Krakowie[3]. W 1914 roku ukończył kurs instruktorów skautingu (Skole). Studiował również medycynę i należał do Sokoła. Od 10 sierpnia 1914 roku walczył w Legionie Wschodnim, a potem w 3 pułku piechoty m.in. pod Rarańczą. Piastował stanowisko dowódcy 5. kompanii 3 pułku piechoty. W walkach pod Kołkami został raniony. Awansował kolejno na: chorążego (18 października 1914 roku), podporucznika (11 listopada 1914 roku) i porucznika (1 lipca 1916 roku)[4].
Kryzys przysięgowy zastał go w Krakowie. Przedostał się na tereny wschodnie, gdzie walczył w bitwie pod Kaniowem. W Oddziale Polskim w Archangielsku służył w plutonie oficerskim. 29 października 1918 roku został szefem sztabu Dowództwa Wojsk Polskich w północnej Rosji[5], które było częścią Armii Polskiej we Francji[1][6]. 10 grudnia 1918 roku, po wyjeździe na front oddziału majora Skokowskiego, objął dowództwo garnizonu Archangielsk[7].
Od kwietnia 1919 roku zamieszkał na stałe w Polsce, gdzie pozostawał oficerem sztabowym. W maju 1920 roku objął dowództwo I batalionu 52 pułku Strzelców Kresowych[8]. Poległ 27 maja 1920 roku pod Czetwertynówką nad Bohem osobiście prowadząc kompanię do szturmu[9]. Pochowany został w Tulczynie, a po ekshumacji w 1932 roku[10] przewieziony na warszawskie cmentarz Powązki Wojskowe w Warszawie[11] (kwatera A5-pomnik-2)[12].
Upamiętnienie
edytuj8 lipca 1920 roku został zatwierdzony pośmiertnie z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu podpułkownika, w piechocie, w grupie oficerów byłej Armii gen. Hallera[13].
Uchodził za najwybitniejszego twórcę tekstów piosenek II Brygady Legionów. Był też zbieraczem tekstów piosenek i przyśpiewek wojskowych. Opublikował je w 1919 w tomiku Piosenki leguna-tułacza. W wierszu Odwiedziny w Mołotkowie opisał jedną z najkrwawszych bitew, jakie stoczyły Legiony Polskie[11].
Jego życiorys opisał Karol Koźmiński w książce pt. Kamienie na szaniec, wydanej w 1937[14].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 19 grudnia 1930[15]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Cyfrowa Biblioteka ↓.
- ↑ Marek Gałęzowski, Bogusław Szul-Sköldkrona, Warszawa: IPN, 2020, s. 5.
- ↑ Sprawozdanie 1913 ↓, s. 131.
- ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 9.
- ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 465.
- ↑ Roliński 1989 ↓.
- ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 474.
- ↑ Pawlik 1928 ↓, s. 15.
- ↑ Pawlik 1928 ↓, s. 15 wg autora major Szul poległ pod wsią Ulanica, w gminie Ładyżyn, w ówczesnym powiecie hajsyńskim.
- ↑ "Gazeta Lwowska" nr 121 z 31 maja 1932, s. 6: Z Bolszewji do Polski
- ↑ a b Dydo 1981 ↓, s. 56.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 21 lipca 1920 roku, s. 591.
- ↑ Co słychać w świecie kulturalnym. „Kamienie na szaniec”. 12 bohaterskich żywotów. „Dzień Dobry”. Nr 224, s. 7, 15 sierpnia 1939.
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 300, poz. 423
Bibliografia
edytuj- Sprawozdanie trzydzieste dyrekcyi c. k. Gimnazyum III. w Krakowie za rok szkolny 1912/13. Kraków: Nakładem Funduszu Naukowego, 1913.
- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Henryk Bagiński: Wojsko Polskie na Wschodzie 1914-1920. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1921.
- Jędrzej Dydo: Wstań Polsko moja. Antologia poezji i piosenki z okresu I wojny światowej. Kraków: Wydawnictwo „Krzyża Nowohuckiego”, 1981.
- Tadeusz Pawlik: Zarys historii wojennej 52-go Pułku Piechoty Strzelców Kresowych. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918-1920.
- Adam Roliński: A gdy na wojenkę szli Ojczyźnie służyć. Pieśni i piosenki żołnierskie z lat 1914–1918. Antologia. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 1989. ISBN 83-233-0337-1.
- Bogusław Szul. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2017-06-16].
- Bogusław Maria Aleksander Szul-Skjöldkrona. Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki, 13 grudnia 2010. [dostęp 2017-06-16].
- Marek Gałęzowski, Bogusław Szul-Skjöldkrona, Wyd. Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2020, wersja zdigitalizowana.