Chargé d’affaires

szef misji dyplomatycznej trzeciej klasy

Chargé d’affaires (wymowa: [ʃaʁ.ˈʒe.da.ˌfɛʁ], z języka francuskiego, dosłownie: „odpowiedzialny za sprawy” czyli „pełniący obowiązki, p.o.”) – pełnomocnik ambasadora[1], osoba kierująca ambasadą w jego zastępstwie[2].

Aleksander Ładoś, w latach 1940–1945 polski chargé d’affaires w Szwajcarii

Warianty

edytuj

Pojęcie to ma dwa warianty:

  1. Chargé d’affaires en pied (fr. en pied – „na piechotę, chodzący”), zwany też chargé d’affaires en titre (tytularny). Jest to szef misji dyplomatycznej trzeciej (najniższej) klasy, akredytowany przy ministrze spraw zagranicznych kraju, w którym znajduje się placówka dyplomatyczna, przez ministra spraw zagranicznych kraju, który urzędnik ten ma reprezentować[3]. Instytucja ta powstała na mocy ustaleń kongresu wiedeńskiego i do tej pory jest (rzadko) używana. W odróżnieniu od ambasadorów, chargé d’affaires en pied składa listy wprowadzające (fr. lettres d’introduction) ministrowi spraw zagranicznych państwa przyjmującego, zgodnie z art. 14 Konwencji wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych[4].
  2. Chargé d’affaires ad interim – tymczasowy chargé d’affaires, zwany też per interim, który zastępuje szefa misji dyplomatycznej wyższej klasy podczas jego nieobecności w kraju przyjmującym, w razie wakatu (stałego bądź tymczasowego) tego urzędu, oczekiwania na przybycie następcy, lub w razie jego choroby. Najczęściej jest nim najwyższy stopniem członek personelu dyplomatycznego misji. Niektóre kraje nadają takim chargés d’affaires ad interim tytuł ministrów, więc urzędnikom takim ponadto przysługują przywileje i immunitety identyczne jak w przypadku ambasadorów, gdyż i oni są reprezentantem kraju, który delegował ich na placówkę, zgodnie z art. 19 Konwencji[4].

Przypisy

edytuj
  1. J. Wroceński, Pozycja prawna legatów papieskich w prawie kanonicznym i międzynarodowym, „Prawo Kanoniczne, cejsh.icm.edu.pl”.
  2. Napięcia dyplomatyczne pomiędzy Polską a Izraelem. „Tym razem jednak oni przesadzili” [online], wiadomosci.onet.pl [dostęp 2021-12-08].
  3. Bolesław Boczek, International Law: A Dictionary, Scarecrow Press, 9 lutego 2005, s. 48, ISBN 978-0810850781 [dostęp 2023-12-29] (ang.).
  4. a b Konwencja wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych, sporządzona w Wiedniu dnia 18 kwietnia 1961 r. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2023-12-29].