Czernica (rejon brodzki)
Czernica (ukr. Черниця, Czernycia) – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, rejonie brodzkim. Położona na granicy ziemi lwowskiej i Wołynia, nad rzeką Ikwą, w Górach Złoczowskich, stanowiących dział wód między Bałtykiem, a Morzem Czarnym[1]. Znajduje się 18 km na zachód od Podkamienia.
Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Rejon | |
Powierzchnia |
4,083 km² |
Wysokość |
314 m n.p.m. |
Populacja (2001) • liczba ludności • gęstość |
|
Nr kierunkowy |
+380 3266 |
Kod pocztowy |
80653 |
Położenie na mapie obwodu lwowskiego | |
Położenie na mapie Ukrainy | |
49°57′58″N 25°14′46″E/49,966111 25,246111 |
Historia
edytujW czasach I Rzeczypospolitej znajdowała się w granicach województwa wołyńskiego. Od końca XVIII wieku do roku 1914 majątek czernicki wraz z pobliską Ponikwą należał do rodziny Kownackich. Została następnie odsprzedana Jędrzejowi Nazarewiczowi. W okresie międzywojennym była przyporządkowana administracyjnie do województwa tarnopolskiego (gmina Podkamień, powiat brodzki). Większość mieszkańców wsi należała do obrządku greckokatolickiego, ale zamieszkiwała w niej również duża liczba osób wyznania rzymskokatolickiego, przynależna do parafii w Podkamieniu (dekanat Brody). Na początku II wojny światowej wieś liczyła około 2500 mieszkańców, ze znaczną przewagą ludności ukraińskiej nad polską. W latach 1943–1944 w okolicach (między innymi w Hucisku Brodzkim i Hucie Pieniackiej) i w samej Czernicy dochodziło do pogromów ludności narodowości polskiej, przeprowadzonych przez UPA. W ich wyniku zamordowanych zostało kilkudziesięciu mieszkańców wsi. Wielu Ukraińców z Czernicy, z narażeniem własnego życia, udzielało schronienia Polakom. Starali się także zdobywać informacje o podejmowanych przez UPA planach akcji antypolskich i ostrzegali poszczególne osoby o grożącym im niebezpieczeństwie[2]. Po wojnie polscy mieszkańcy wsi zostali wysiedleni, w ramach fali masowych przesiedleń z Kresów Wschodnich, głównie na tereny Dolnego Śląska.
W Czernicy ostatnie siedemnaście lat swego życia spędził Myron Tarnawskyj – generał Ukraińskiej Armii Halickiej.
Zabytki
edytuj- nieistniejący klasycystyczny piętrowy pałac, z czterokolumnowym portykiem, wzniesiony około roku 1820[3] przez właściciela majątku Tadeusza Kownackiego. Z powodu zniszczeń, którym uległ w czasie I wojny światowej został rozebrany na budulec. Wokół niego znajdował się park krajobrazowy o powierzchni 9 ha
- neogotycka cerkiew pw. św. Męczennicy Paraskewii, zbudowana w latach 1816–1830. Ikonostas z tego samego okresu łączy elementy gotyckie i klasycystyczne.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Czernica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 820 .
- ↑ Kresowa księga sprawiedliwych 1939–1945. O Ukraińcach ratujących Polaków poddanych eksterminacji przez OUN i UPA. Niedzielko Romuald (red.). Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2007, s. 115. ISBN 978-83-604-6461-8.
- ↑ Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 290–292, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .
Bibliografia
edytuj- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych. Tadeusz Bystrzycki (red.). Przemyśl, Warszawa: Wydawnictwo Książnicy Naukowej, 1933, s. 288.
- Grzegorz Rąkowski: Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Cz. III: Ziemia Lwowska. Pruszków: Rewasz, 2007, s. 340. ISBN 83-89188-66-X.
- Henryk Komański , Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 62, 609–611, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487 .
- Edward Gross: Zbrodnie Ukraińskiej Powstańczej Armii. Głogów: Nakł. autora, 1999, s. 169, 222–223. ISBN 83-87710-12-1.
Linki zewnętrzne
edytuj- Czernica (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 820 .
- Rada Najwyższa Ukrainy – dane statystyczne
- Ludobójstwo ludności polskiej na Kresach – lista ofiar ludobójstwa w województwie tarnopolskim
- Panoramio. panoramio.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-19)]. – zdjęcia z okolic współczesnej Czernicy