Dmitrij Głuchowski
Dmitrij Aleksiejewicz Głuchowski[1] (ros. Дмитрий Алексеевич Глуховский, ur. 12 czerwca 1979 w Moskwie) – rosyjski pisarz, dziennikarz, korespondent wojenny, felietonista, radiowiec, prezenter telewizyjny[2]. Jego książki również w Polsce ukazują się z angielską transliteracją nazwiska: Dmitry Glukhovsky[2].
Dmitrij Głuchowski (2018) | |
Imię i nazwisko |
Dmitrij Aleksiejewicz Głuchowski |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
12 czerwca 1979 |
Narodowość | |
Język | |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Epoka | |
Ważne dzieła | |
| |
Strona internetowa |
Życiorys
edytujDmitrij Głuchowski urodził się i wychował w Moskwie. Jego rodzina jest zaliczana do rosyjskiej inteligencji[3]. Rozpoczął edukację w moskiewskiej szkole im. W. D. Polienowa z rozszerzoną nauką języka francuskiego. Już wtedy postanowił, że zostanie pisarzem. W wieku 15 lat wpadł na pomysł fabuły Metra 2033[3]. W wieku 17 lat opuścił Rosję i przez cztery i pół roku mieszkał i uczył się w Izraelu, gdzie studiował na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie[4].
W latach 2002–2005, mieszkał we francuskim Lyonie, gdzie pracował dla ogólnoeuropejskiego kanału Euronews. Po tym okresie powrócił do ojczyzny, by rozpocząć pracę w świeżo utworzonym kanale telewizyjnym Russia Today. Przez trzy lata, jako akredytowany przy Kremlu dziennikarz, podróżował dookoła świata. Był korespondentem wojennym w Izraelu i Abchazji, pracował w Radio Rossiji (Радио России). Od 2007 do 2009 roku był prezenterem radiowym stacji Majak (Маяк). Od marca 2009 roku prowadzi popularnonaukową audycję Fantastyczne śniadanie (Фантастический завтрак) na internetowym kanale PostTV[5].
Pisze na łamach Harper’s Bazaar, l’Officiel i Playboya. Laureat nagrody Europejskiego Towarzystwa Fantastyki Naukowej. Należy do młodego pokolenia rosyjskich literatów, krytycznie oceniających politykę rosyjskich władz i wzywających do pełnej demokratyzacji ustroju swojego kraju[2].
Jego debiutem literackim jest postapokaliptyczna powieść Metro 2033 (Метро2033), którą napisał w wieku 18 lat. W 2002 roku opublikował ją na swojej stronie internetowej, gdzie każdy mógł ją przeczytać za darmo[6]. W 2005 roku powieść została opublikowana nakładem wydawnictwa Eksmo (Эксмо), a w 2007 roku wznowiona przez wydawnictwo Populiarnaja litieratura (Популярная литература). W Polsce powieść Metro 2033 ukazała się w 2010 roku nakładem wydawnictwa Insignis Media. Prawa do tłumaczenia Metra 2033 zostały sprzedane do 22 krajów. Dmitrij Głuchowski jest także autorem opublikowanych w internecie zbiorów opowiadań Noc (Ночь), Opowiadania o zwierzętach (Рассказы о животных) i sztuki INFINITA TRISTESSA.
W 2007 roku ukazała się Czas zmierzchu (Сумерки). Wedle słów samego autora pozycja ta miała się jak najbardziej różnić od jego debiutanckiej powieści, aby pokazać, że nie należy go kojarzyć tylko z jednym utworem.
10 marca 2009 roku Głuchowski wydał książkę Metro 2034 (Метро 2034, w Polsce ukazała się w listopadzie 2010). Jak twierdzi autor, nie jest to kontynuacja Metra 2033, a niezależna historia z innymi bohaterami.
Swój pomysł na fabułę i przedstawione realia rozwinął w międzynarodowy projekt o nazwie Uniwersum Metro 2033. Pod jego szyldem, stosując się do ustalonych przez Głuchowskiego reguł, piszą i publikują autorzy z całego świata (w Polsce w ramach Uniwersum swoje powieści stworzyli Paweł Majka, Robert J. Szmidt i Artur Chmielewski).
W roku 2015 Głuchowski ukończył powieść Metro 2035[7], która stanowi kontynuację losów Artema, głównego bohatera Metra 2033, a zarazem zamyka cykl Metro, tworząc wraz z poprzednimi tomami kompletną trylogię[6].
W roku 2017 nakładem wydawnictwa AST, na rynku ukazała się pierwsza, niefantastyczna powieść Głuchowskiego, Tekst (Текст), która jest kryminałem[8]. Powieść została zekranizowana dwa lata później, przez Klima Szypienkę[9], a sam Głuchowski brał czynny udział w powstawaniu filmu – pełnił rolę konsultanta, autora scenariusza, a także wystąpił w jednej ze scen, na zasadzie cameo[10][11].
W roku 2019 miała miejsce premiera czteroczęściowej audioksiążki Outpost (Пост), która w 2021 roku została wydana również w formie papierowej. W tym samym roku pojawiła się jej kontynuacja, Outpost 2 (Пост 2).
Twórczość
edytujPowieści
edytujSeria Metro
edytuj- Metro 2033, Insignis Media, 2010 (Метро 2033, Eksmo, 2005)
- Metro 2034, Insignis Media, 2010 (Метро 2034, AST, 2009)
- Metro 2035, Insignis Media, 2016 (Метро 2035, AST, 2015)
Seria Outpost
edytuj- Outpost, Insignis Media, 2021 (Пост, Storytel, 2019)
- Outpost 2, Insignis Media, 2021
Pozostałe
edytuj- Czas zmierzchu, Insignis Media, 2011 (Сумерки, Popularnaja Litieratura, 2007)
- FUTU.RE, Insignis Media, 2015 (Будущее, AST, 2013)
- Tekst, Insignis Media, 2017 (Текст, AST, 2017)[12]
Zbiory opowiadań
edytuj- Noc (Ночь, 1998)
- Opowiadania o zwierzętach (Рассказы о животных, 1999)
- Witajcie w Rosji, Insignis Media, 2014 (Рассказы о Родине, AST, 2010)
- Opowieści o Ojczyźnie, Insignis Media, 2023 (Рассказы о Родине II, AST, 2021)
Opowiadania
edytuj- Leć (Лети, 1998)
- Osiem minut (Восемь минут, 1998)
- Przypadek w zoo (Случай в зоопарке, 1998)
- Gdy jesteś sam... (Когда ты один…, 1998)
- Historia pewnego psa (История одной собаки, 1998)
- Noc (Ночь, 1999)
- Infinita Tristessa (2005)
- Koniec drogi (Конец дороги, 2006)
- Oziębienie (Похолодание, 2008)
- Panspermia (Панспермия, 2008)
- Do i po (До и после, 2008)
- Co po ile (Чё почём, 2008)
Scenariusz
edytuj- Tekst (Текст, reż. Klim Szypienko, film pełnometrażowy, 2019)[13]
- Siera (Сера, reż. Lana Vlady, film krótkometrażowy, 2020)[14]
- Topi (Топи, reż. Władimir Mirzojew, serial internetowy, 2021)[15]
- Obieszczanija (Обещания, reż. Lana Vlady, film krótkometrażowy, 2021)[16]
- Metro 2033 (Метро 2033, reż. Jegor Baranow, film pełnometrażowy, 2024)[17]
Nagrody
edytuj- Eurocon (ESFS Awards) / Encouragement Awards / Najlepszy debiut (2007)[6]
- Utopiales European Award (2014)[6]
Poglądy i życie prywatne
edytujJego ojcem jest Aleksiej Głuchowski (ur. 1955), dziennikarz i tłumacz literatury z języka serbskiego[3]. Matką Łarisa Smirnowa (ur. 1956), która pracowała jako fotoedytorka w agencji prasowej TASS. Jego dziadek, pierwszy mąż babci, Marat Głuchowski (ur. 1931, zm. 2018), był geologiem i doktorem nauk. Drugi dziadek (ojczym Aleksieja, ojca Dmitrija), Andriej Kryłow, był głównym karykaturzystą czasopisma „Krokodyl”. Ma również młodszego brata Pawieła Głuchowskiego (ur. 1985)[18].
Pracując w Russia Today, poznał swoją żonę, Jelenę. Kobieta była producentem jego programów. W 2011 roku urodziła się ich córka, Emilia, a w 2014 syn Teodor[19].
Jest poliglotą. Oprócz ojczystego rosyjskiego, mówi płynnie w pięciu innych językach: angielskim, francuskim, hebrajskim, hiszpańskim oraz niemieckim[20].
Wielokrotnie wypowiadał się publicznie przeciwko wojnie rosyjsko-ukraińskiej, szczególnie po nasileniu konfliktu podczas inwazji na Ukrainę[21][22][23], wskutek czego Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Federacji Rosyjskiej wysłało za nim list gończy[24][25][26]. W sierpniu 2023 sąd w Moskwie skazał go zaocznie na 8 lat pozbawienia wolności za rozpowszechnianie fałszywych informacji na temat rosyjskiej armii[27].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Nazwiska na -ский, -цкий, -ий, -ый [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2022-06-07] (pol.).
- ↑ a b c Dmitry Glukhovsky | Wydawnictwo Insignis [online], insignis.pl [dostęp 2022-06-07] (pol.).
- ↑ a b c Jelena Fomina , Дмитрий Глуховский: «Пока у меня не появился ребенок, я не мог начать писать этот роман» [online], tele.ru, 28 lipca 2015 [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Jekatierina Lewina , Писатели: Дмитрий Глуховский [online], m24.ru, 3 października 2013 [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Дмитрий Глуховский – биография, библиография, экранизации, награды. [online], bookmix.ru [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ a b c d Dmitry A. Glukhovsky | Kontakt (Eurocon 2012 & 34th SFeraKon) [online], zagreb-eurocon2012.com [dostęp 2022-06-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-04] (ang.).
- ↑ Natalja Łomykina , 15 самых ожидаемых книг 2014 года [online], forbes.ru, 30 stycznia 2014 [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Dawid Karpiuk , Dusza w smartfonie [online], newsweek.pl, 2 lipca 2017 [dostęp 2022-06-07] (pol.).
- ↑ Odmiana nazwisk zakończonych na -o [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2022-06-07] (pol.).
- ↑ Текст [online], proficinema.ru [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Piotr Grabiec , „Tekst” jest jak lustrzane odbicie „Ślepnąć od świateł” – recenzja filmu na podstawie książki Głuchowskiego [online], spidersweb.pl, 29 listopada 2019 [dostęp 2022-06-07] (pol.).
- ↑ Tekst [online], lubimyczytac.pl [dostęp 2022-06-07] (pol.).
- ↑ Текст (2019) [online], kinopoisk.ru [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Сера (2020) [online], kinopoisk.ru [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Топи (сериал 2021) [online], kinopoisk.ru [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Обещания (2021) [online], kinopoisk.ru [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Метро 2033 [online], kinopoisk.ru [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Дмитрий Алексеевич Глуховский р. 12 июнь 1979 [online], ru.rodovid.org [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Polina Surnina , Дмитрий Глуховский: гость из будущего [online], cosmo.ru, 14 czerwca 2013 [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Glagoslav Publications – Dmitry Glukhovsky [online], glagoslav.com [dostęp 2022-06-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-19] (ang.).
- ↑ Dmitrij Głuchowski , Stefan Mathieu , #Ukraine #notspeechless – Dmitrij Głuchowski [online], arte.tv [dostęp 2022-06-07] (pol.).
- ↑ Dmitrij Głuchowski , Dmitrij Głuchowski: Nauczyliśmy się w Rosji połykać kłamstwo i szaleństwo władzy jak herbatę [online], wyborcza.pl, 25 lutego 2022 [dostęp 2022-06-07] (pol.).
- ↑ Pawieł Mierzlikin , «Российская внешняя политика – это купание пьяного вэдэвэшника в мировом фонтане» Интервью Дмитрия Глуховского – о том, виноваты ли россияне в войне [online], meduza.io, 3 maja 2022 [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Bolesław Zapałka , Rosyjskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wysłało list gończy za Dmitrijem Głuchowskim [online], cdaction.pl, 7 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-07] (pol.).
- ↑ Marta Korycka , Dmitrij Głuchowski poszukiwany. Rosjanie wystawili list gończy za pisarzem krytykującym Kreml [online], gazeta.pl, 7 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-07] (pol.).
- ↑ Dmitrij Kinski , Автора «Метро 2033» Дмитрия Глуховского объявили в федеральный розыск [online], mirf.ru, 7 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-07] (ros.).
- ↑ Russian writer Dmitry Glukhovsky is handed an 8-year prison term for discrediting Russia’s army [online], AP News, 7 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-09] (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona Uniwersum Metro 2033 (ros.)
- Oficjalna polska strona Uniwersum Metro 2033 (pol.)
- Relacja z polskiej premiery powieści Metro 2033 z udziałem Dmitrija Głuchowskiego. czytelnia.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-04)]. (pol.).
- ISNI: 0000000119332484
- VIAF: 29325308
- LCCN: no2007136133
- GND: 136623530
- NDL: 01221660
- LIBRIS: 75kntx0r01b76vd
- BnF: 16511672t
- SUDOC: 126862370
- NLA: 52786414
- NKC: xx0116739
- BNE: XX4838585
- NTA: 34215849X
- BIBSYS: 8057854
- CiNii: DA17260491
- Open Library: OL6465607A
- PLWABN: 9810690801805606
- NUKAT: n2010084016
- J9U: 987007573420605171
- PTBNP: 1472247
- LNB: 000149401
- NSK: 000571585
- CONOR: 172861539
- ΕΒΕ: 331820
- BLBNB: 000490971
- KRNLK: KAC201005578
- LIH: LNB:B+pW;=Bp