Dr. Seuss
Dr. Seuss, właśc. Theodor Seuss Geisel (ur. 2 marca 1904 w Springfield, zm. 24 września 1991 w La Jolla[1]) – amerykański autor książek dla dzieci, które weszły do kanonu literatury tego gatunku. Absolwent Lincoln College na Uniwersytecie w Oksfordzie.
Dr. Seuss (1957) | |
Imię i nazwisko |
Theodor Seuss Geisel |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
2 marca 1904 |
Data i miejsce śmierci |
24 września 1991 |
Narodowość | |
Język | |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
Kot Prot, Sam to wszystko widziałem na ulicy Morwowej, Słoń, który wysiedział jajko, Grinch: Świąt nie będzie | |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Twórczość
edytujBył autorem 44 książek dla dzieci, do których sam wykonywał ilustracje. Jego najbardziej poczytną bajką jest The Cat in the Hat (Kot w kapeluszu, polski przekład ze względu na rym zatytułowany Kot Prot) z 1957 roku. Złożona z 223 słów podstawowych, zapoczątkowała serię książek dla dzieci rozpoczynających naukę czytania.
Dr. Seuss zadebiutował w 1937 roku książką And to Think That I Saw It on Mulberry Street (Sam to wszystko widziałem na ulicy Morwowej), która w opinii znawców literatury była takim samym kamieniem milowym w literaturze dziecięcej jak wydana kilkadziesiąt lat wcześniej Alicja w Krainie Czarów Lewisa Carrolla. Ale zanim ją opublikował, została ona odrzucona przez 28 wydawców.
W języku polskim ukazała się druga książka autora, z 1940 roku, Słoń który wysiedział jajko w tłumaczeniu Stanisława Barańczaka.
Łącznie książki Seussa zostały sprzedane w 200 mln egzemplarzy, a kilka książek doczekało się adaptacji filmowej: Jak Grinch ukradł święta (1966), Grinch: Świąt nie będzie (2000), Horton słyszy Ktosia (2008), Lorax (2012), Grinch (2018)[2].
Geisel był liberalnym demokratą i zwolennikiem prezydenta Franklina D. Roosevelta oraz Nowego Ładu[3]. Jego wczesne karykatury polityczne charakteryzowały się żarliwym sprzeciwem wobec faszyzmu i wzywały do działań przeciwko niemu – zarówno przed, jak i po przystąpieniu Stanów zjednoczonych do II wojny światowej. Jego karykatury przedstawiały strach przed komunizmem jako przesadę, znajdując większe zagrożenia w Izba Reprezentantów ds. Działalności Antyamerykańskiej[4][5].
Odznaczenia i nagrody
edytuj- Legia Zasługi[6][7]
- Nagroda Pulitzera – 1984[6]
- Nagroda Emmy (dwukrotnie) – 1977, 1982[6]
- Peabody Award – 1971[6]
- Medal Caldecotta[6]
- Gwiazda na Alei Gwiazd Hollywood[6]
Publikacje
edytuj- Sam to wszystko widziałem na ulicy Morwowej (And to Think That I Saw It on Mulberry Street, 1937)
- Słoń, który wysiedział jajko (Horton Hatches the Egg, 1940)
- Kot Prot (The Cat in the Hat, 1957)
- Kot Prot znów gotów do psot (The Cat in the Hat Comes Back, 1958)
- Kto zje zielone jajka sadzone (Green Eggs and Ham, 1960)
- Lorax (The Lorax, 1971)
- Na każde pytanie odpowie czytanie (I Can Read with My Eyes Shut!, 1978)
- Grinch: Świąt nie będzie
Przypisy
edytuj- ↑ Dr. Seuss, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-10-18] (ang.).
- ↑ „Ukazują ludzi w krzywdzący i zły sposób”. Nie będą publikować popularnych książek dla dzieci.
- ↑ Dahleen Glanton , Column: The liberal Dr. Seuss probably would have thought ‘cancel culture’ was bunk [online], Chicago Tribune [dostęp 2023-04-16] (ang.).
- ↑ Cold War Allegory in The Cat in the Hat Comes Back [online], www.shmoop.com [dostęp 2023-04-16] (ang.).
- ↑ Fiona Macdonald , The surprisingly radical politics of Dr Seuss [online], www.bbc.com [dostęp 2023-04-16] (ang.).
- ↑ a b c d e f Accolades and Honors [online], The Art of Dr. Seuss Collection, Published by Chaseart Companies [dostęp 2021-12-13] (ang.).
- ↑ These 18 Facts Prove Dr. Seuss was a Huge Influence in World War II [online], HistoryCollection.com, 31 stycznia 2019 [dostęp 2021-12-13] (ang.).
- ISNI: 0000000121193188, 0000000368637131
- VIAF: 20959831
- ULAN: 500116672
- LCCN: n91084846, n79053201, n91084858
- GND: 107380153
- NDL: 00440695, 00447444
- LIBRIS: 31fhhf2m30cgmj6
- BnF: 14100693c
- SUDOC: 030083303
- SBN: RAVV071856
- NLA: 35710419, 35832008
- NKC: jx20120913001, jo2012720890, xx0184296
- DBNL: seus001
- BNE: XX846595
- NTA: 06974226X
- BIBSYS: 2077781
- Open Library: OL2622837A
- PLWABN: 9810615907005606
- NUKAT: n96020502
- J9U: 987007310323405171
- PTBNP: 1661542
- LNB: 000000089
- NSK: 000084262
- CONOR: 33155939
- BLBNB: 000221789
- KRNLK: KAC200308061
- LIH: LNB:sWk;=CF