Dwanaście krzeseł

Dwanaście krzeseł
Двенадцать стульев
	; Pomnik Bendera w otoczeniu 12 krzeseł
Autor	Ilja Ilf, Jewgienij Pietrow
	Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	ZSRR
Język	rosyjski
Data wydania	1928
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Dwanaście krzeseł (ros. Двенадцать стульев) – rosyjska powieść satyryczna napisana w 1928 przez Ilję Ilfa i Jewgienija Pietrowa.

Główny bohater Ostap Bender powraca w kontynuacji tej książki z 1931 pt. Złote cielę (ros.: Золотой телёнок).

Pierwsze wydanie w języku polskim (tłum. Haliny Pilichowskiej pt. 12 krzeseł) ukazało się w 1929 roku w 128 odcinkach na łamach "Robotnika", a wydanie książkowe w 1931 nakładem wydawnictwa "Rój"^[2]. Pierwsze wydanie powojenne (przekład Jana Brzechwy i Tadeusza Żeromskiego pt. Dwanaście krzeseł) było nakładem "Expressu Wieczornego" w 1956, a już w 1957 było jego wydanie książkowe (Iskry). Najczęściej wydawanym w Polsce był ten drugi przekład.

Zarys fabuły

Akcja powieści dzieje się w Związku Radzieckim w 1927 roku, w okresie NEP-u.

Ostap Bender, kanciarz i oszust, a według własnego określenia "wielki kombinator", prowadzi wraz z partnerem Hipolitem Matwiejewiczem Worobianinowem poszukiwania diamentowego skarbu, ukrytego w jednym z dwunastu krzeseł.

Ekranizacje

Andriej Mironow w roli Ostapa Bendera (rosyjski znaczek pocztowy z 2001).

Dwanaście krzeseł (Dvanáct křesel) – film z 1933 z Vlastą Burianem i Adolfem Dymszą.
Dwanaście krzeseł (The Twelve Chairs) – amerykański film z 1970 w reżyserii Mela Brooksa.
Dwanaście krzeseł (Двенадцать стульев) – radziecki film z 1971 w reżyserii Leonida Gajdaja z Arcziłem Gomiaszwilim w roli głównej.
Dwanaście krzeseł (Двенадцать стульев) – radziecki miniserial z 1976 w reżyserii Marka Zacharowa z Andriejem Mironowem w roli głównej.

Przypisy

↑ W jednym z wątków powieści Ostap Bender, podający się na arcymistrza, w celu wyłudzenia pieniędzy zapowiada przeprowadzenie w drobnej mieścinie Wasiuki międzynarodowego turnieju szachowego, co ma przekształcić Wasiuki w nowoczesne miasto New Wasiuki i pociągnąć przeniesienie tu stolicy państwa. 70 lat później fikcja zamieniła się w rzeczywistość. W stolicy Kałmucji zbudowano miasteczko szachowe i przeprowadzono Olimpiadę szachową 1998, ponieważ ówczesny prezydent Kałmucji Kirsan Ilumżynow pełnił funkcję prezydenta FIDE. Miasteczko szachowe nosi nieoficjalną nazwę New Wasiuki, prowadzi do niego al. Ostapa Bendera, gdzie na skrzyżowaniu z ul. Chruszczowa wzniesiono pomnik Bendera w otoczeniu 12 krzeseł; stoliki przed każdym z krzeseł symbolizują symultankę rozegraną przez powieściowego Bendera w Wasiukach
↑ Dane z katalogu Biblioteki Narodowej

Bibliografia

Ilya Ilf (1897-1937) & Yevgeny Petrov (1903-1942). authorscalendar.info. [dostęp 2016-02-16]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Двенадцать стульев - tekst oryginalny powieści (ros.)
12 krzeseł - pierwszy polski przekład tej powieści

[1] W jednym z wątków powieści Ostap Bender, podający się na arcymistrza, w celu wyłudzenia pieniędzy zapowiada przeprowadzenie w drobnej mieścinie Wasiuki międzynarodowego turnieju szachowego, co ma przekształcić Wasiuki w nowoczesne miasto New Wasiuki i pociągnąć przeniesienie tu stolicy państwa. 70 lat później fikcja zamieniła się w rzeczywistość. W stolicy Kałmucji zbudowano miasteczko szachowe i przeprowadzono Olimpiadę szachową 1998, ponieważ ówczesny prezydent Kałmucji Kirsan Ilumżynow pełnił funkcję prezydenta FIDE. Miasteczko szachowe nosi nieoficjalną nazwę New Wasiuki, prowadzi do niego al. Ostapa Bendera, gdzie na skrzyżowaniu z ul. Chruszczowa wzniesiono pomnik Bendera w otoczeniu 12 krzeseł; stoliki przed każdym z krzeseł symbolizują symultankę rozegraną przez powieściowego Bendera w Wasiukach

[2] Dane z katalogu Biblioteki Narodowej

[1]

[2]