Eddie Edwards

brytyjski skoczek narciarski

Michael Thomas Edwards, znany jako Eddie „Orzeł” Edwards (ur. 5 grudnia 1963 w Cheltenham[1]) – brytyjski skoczek narciarski, olimpijczyk. Pierwszy reprezentant Wielkiej Brytanii uczestniczący w igrzyskach olimpijskich w tej dyscyplinie sportu[2]. Były rekordzista Wielkiej Brytanii w długości skoku narciarskiego (skoczył 73,5 m w Szczyrbskim Jeziorze około 1990)[3].

Eddie Edwards
Ilustracja
Edwards w Calgary (marzec 2017)
Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1963
Cheltenham

Wzrost

173 cm

Reprezentacja

 Wielka Brytania

Strona internetowa

Jego skoki stały się jednym z powodów wprowadzenia przez Międzynarodową Federację Narciarską systemu kwalifikacji do zawodów. Federacja uznała, że zawodnik słabszy nie może być bardziej popularny od zawodnika dobrego[4]. Ostatni raz na arenie międzynarodowej skakał w 1997 w Pucharze Kontynentalnym. Po zakończeniu kariery skoczka występował w programach typu talk-show oraz komentował zawody sportowe[5].

Edwards cierpi na krótkowzroczność i z jej powodu nosił okulary, których nie zdejmował nawet podczas skoków[6].

Przebieg kariery

edytuj

Początki

edytuj

Michael Thomas Edwards urodził się w Cheltenham w 1963. Wychował się w rodzinie robotniczej. Jego matka pracowała w fabryce, ojciec był tynkarzem. Dziadek i pradziadek Edwardsa również pracowali jako tynkarze. Narty, po raz pierwszy, założył w wieku 13 lat w trakcie szkolnej wycieczki do Włoch[7].

Początkowo trenował narciarstwo alpejskie. Był bliski zdobycia awansu na igrzyska olimpijskie w 1984 w Sarajewie[5]. Z myślą o kolejnych igrzyskach wyjechał trenować do Stanów Zjednoczonych, jednak z powodu problemów finansowych (koszty treningów opłacał sam z pieniędzy zarobionych na tynkowaniu) i słabnącej formy postanowił wybrać sport, w którym łatwiej będzie mu o start na igrzyskach[8]:

Przyszło mi do głowy, że olimpijskie marzenie łatwiej będzie zrealizować w skokach. Taniej i konkurencja w kraju żadna. Pojechałem do pobliskiego Lake Placid, gdzie stało parę skoczni. Popatrzyłem, zapytałem, co i jak, pożyczyłem sprzęt, i próbowałem skakać. Najpierw na K-10, potem K-15. Zanim wróciłem do Europy, miałem za sobą skoki na 40-metrowej skoczni. Zainteresowałem się mocniej tą dyscypliną, wysłałem listy do organizatorów różnych zawodów. Okazało się, że muszę mieć licencję krajowej federacji. Brytyjska mi taką wystawiła i mogłem startować.

Eddie Edwards[8]

Pierwsze skoki Edwards oddał pod koniec 1985[4] lub na początku 1986[6] w Lake Placid. Na igelicie po raz pierwszy skoczył latem 1986 w szwajcarskiej miejscowości Kandersteg[4], do której pojechał na własny koszt[6]. Oprócz tynkowania, zarabiał także przy odśnieżaniu oraz jako sprzątacz[7].

Starty w zawodach

edytuj

Jego pierwszym międzynarodowym startem w zawodach FIS był występ w konkursie Pucharu Europy w Sankt Moritz (26 grudnia 1986). Skoczył wówczas 60 metrów i zajął, tak samo jak w wielu innych konkursach, ostatnie miejsce[9]. 30 grudnia 1986 zadebiutował w zawodach Pucharu Świata w Oberstdorfie. Tym razem skoczył 65 metrów i zajął ostatnie 110. miejsce. Za swój skok otrzymał 15 punktów[10].

W tej samej miejscowości wystąpił w lutym 1987 na mistrzostwach świata na skoczni normalnej. Po skokach na 59 m i 61,5 m zajął ostatnie miejsce, a do przedostatniego zawodnika (którym był Bernat Solà) stracił ponad 60 punktów[11]. Po mistrzostwach poleciał do Szwecji na zawody PŚ w Örnsköldsvik i Falun, w których również był ostatni[12]. 20 marca 1987 po raz pierwszy w karierze nie zajął ostatniej pozycji, w PŚ w Oslo był na przedostatnim 85. miejscu, a gorszy okazał się tylko Gerrit Konijnenberg[13]. Podobnie było dwa dni później[14].

Na zakończenie sezonu poleciał do Norwegii na zawody Pucharu Europy w Stjørdal, Sprovie i Meldal. W Sprovie oddał najkrótszy skok w oficjalnych zawodach (uzyskał 45 metrów), wyprzedził jednak Grega Boestera[12][15]. W Meldal odniósł swój największy dotychczasowy sukces, wyprzedził bowiem trzech zawodników (Norwega Ole Tallakstada oraz dwóch Amerykanów: Scotta Larsona i Blue Teramoto)[16]. W Stjørdal zajął ostatnią pozycję[12].

Sezon 1987/1988 rozpoczął od przedostatniego miejsca w zawodach PE w Sankt Moritz (wyprzedził tylko swojego rodaka Alana Jonesa)[17]. Wystartował potem we wszystkich czterech konkursach 36. Turnieju Czterech Skoczni. Trzykrotnie był ostatni, zaś w Innsbrucku wyprzedził dwóch skoczków: Paula Erata i Konijnenberga[12][18]. Przed zimowymi igrzyskami olimpijskimi w Calgary wystąpił jeszcze w dwóch konkursach PŚ, podczas jednego z nich udało mu się wyprzedzić Jesúsa Lobo[19].

O swojej kwalifikacji na zimowe igrzyska olimpijskie dowiedział się podczas pobytu w Finlandii. Trenował wówczas z kadrą fińskich skoczków. Z powodu niewielkiej ilości posiadanych pieniędzy, nocował przez cztery tygodnie w szpitalu psychiatrycznym pod Kuopio, gdzie jeden z trenerów fińskiej kadry dorabiał przy malowaniu ścian[8].

Wystąpił na zimowych igrzyskach w 1988. Włoski zespół skoczków podarował mu nowy kask, zaś Austriacy nowe narty[7]. Był dwukrotnie ostatni, jednak na skoczni dużej poleciał na odległość 71 metrów, co było najlepszym jego wynikiem w oficjalnych zmaganiach. Na małej skoczni dwukrotnie skakał 55 metrów (stracił do przedostatniego skoczka, Soli, ponad 70 punktów)[20], zaś na dużej 71 i 67 m (strata do przedostatniego Todda Gillmana niemal 60 punktów)[21]. Do końca sezonu zaliczył jeszcze dwa występy w PŚ, w Oslo był przedostatni (wyprzedził Olivera Strohmaiera, który nie ustał skoku)[22], a w Planicy ostatni[12].

W kolejnym sezonie Edwards rzadziej pojawiał się na skoczniach świata. Rozpoczął go od północnoamerykańskiego tournée w zawodach PŚ. W Thunder Bay dwukrotnie był ostatni; w pierwszym konkursie w Lake Placid wyprzedził Konijnenberga[23]. W drugim konkursie osiągnął swój najlepszy dotychczasowy wynik, wyprzedził wówczas czterech zawodników (w tym jednego zdyskwalifikowanego)[24]. Po raz ostatni w zawodach PŚ wystąpił w niemieckiej części 37. Turnieju Czterech Skoczni – w obu konkursach zajął ostatnią lokatę[12]. W marcu 1989 wystąpił jeszcze w dwóch konkursach Pucharu Europy w Schönwaldzie, w których był trzeci od końca oraz przedostatni (ponownie wyprzedzał swego rodaka Jonesa, a w jednym z konkursów pokonał też Węgra Petera Karadiego)[25][12].

Do skoków międzynarodowych powrócił w 1996. W marcu tego roku skakał w dwóch konkursach Pucharu Kontynentalnego w szwedzkim Örnsköldsvik, gdzie ponownie był ostatni[12]. W sezonie 1996/1997 odnotował jeszcze trzy występy w Pucharze Kontynentalnym. 29 grudnia 1996 zajął najwyższe miejsce w zawodach międzynarodowych (był 36. w Lake Placid) i wyprzedził ośmiu amerykańskich skoczków[26]. 8 i 9 lutego 1997 po raz ostatni startował w zawodach. W Westby zajął 45. miejsce (przed pięcioma zawodnikami)[27] i 41. miejsce (wyprzedził ośmiu skoczków)[28]. W obu konkursach dokonał rzadkiego wyczynu – za oba występy otrzymał ujemne noty punktowe (–10,6 oraz –6,3 pkt.)[12].

Pomimo słabych wyników był bliski występu na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1998 w Nagano. Znalazł sponsora (Eagle Airlines, mała brytyjska firma czarterowa[29]), który był gotów sfinansować jego start w igrzyskach. W mistrzostwach Stanów Zjednoczonych zajął 29. miejsce, zaś żeby dostać się na igrzyska, wystarczyło w mistrzostwach krajowych zajęcie miejsca w czołówce zawodników danej reprezentacji lub wyprzedzenie określonej liczby skoczków. Edwards oba wymogi spełnił, jednak nie pojechał na igrzyska, ponieważ startowała zbyt mała liczba reprezentacji[6][30].

Poza zawodami

edytuj

Na początku lat 90. Edwards nagrał dwie piosenki w języku fińskim, którym nigdy się nie posługiwał. Słowa do zaśpiewanych przez niego piosenek: Mun nimeni on Eetu (Nazywam się Eetu) i Eddien siivellä (Na skrzydle Eddiego), napisał fiński muzyk Irwin Goodman[31][6].

Kilkakrotnie zapowiadał powrót na skocznie, w tym m.in. na Zimowe Igrzyska Olimpijskie 2002, czy na mistrzostwa świata w 2005[32].

Jest autorem książki „On the piste”, a w 2002 sprzedał prawa autorskie do swojej historii amerykańskiej firmie produkcyjnej[4]. W 2001 uzyskał dyplom z prawa. Był rekordzistą świata w skokach kaskaderskich (skakał przez 10 samochodów czy 6 autobusów) i dziewiątym na świecie zawodnikiem-amatorem w prędkości zjazdu na nartach (jechał z prędkością 170 km na godzinę)[6].

Brytyjczyk pobiegł z pochodnią olimpijską w styczniu 2010 w Winnipeg. Przebiegł z nią około 300 metrów[33].

W listopadzie 2011 oficjalnie potwierdzono, że ma powstać film fabularny o karierze Eddiego Edwardsa[34]. Produkcję wyreżyserować miał Declan Lowney, a w kontekście roli tytułowego bohatera mówiło się o Rupercie Grincie[34]. Finalnie film wyreżyserował Dexter Fletcher. W roli Eddiego wystąpił brytyjski aktor Taron Egerton, a w jego trenera wcielił się Hugh Jackman. Film zatytułowany „Eddie the Eagle” miał polską premierę 27 maja 2016[35].

Chciał wystąpić jako przedskoczek w 62. Turnieju Czterech Skoczni, ale nie otrzymał od FIS-u pozwolenia[36]. W Oberstdorfie wziął za to udział w rywalizacji z adeptami skoków z miejscowego klubu na amatorskiej skoczni usypanej ze śniegu. Akcja nosiła nazwę „Pokonać Orła”[37].

Życie prywatne

edytuj

Od 2003 żonaty z Samanthą Morton. Mają dwie córki – Ottilie i Honey. Na początku 2014 mieszkał w małej miejscowości South Woodchester w Gloucestershire[7].

Osiągnięcia

edytuj
Igrzyska Data Skocznia Konkurs Skok 1 Skok 2 Nota łączna Miejsce Strata Zwycięzca
Odległość Nota Odległość Nota
1988, Calgary 14 lutego 1988 normalna ind. 55,0 34,1 55,0 35,1 69,2 58. 159,9 Matti Nykänen
15 lutego 1988 duża ind. 71,0 30,0 67,0 27,5 57,5 55. 166,5 Matti Nykänen
Mistrzostwa Data Skocznia Konkurs Skok 1 Skok 2 Nota łączna Miejsce Strata Zwycięzca
Odległość Nota Odległość Nota
1987, Oberstdorf 11 lutego 1987 normalna ind. 59,0 b.d. 61,5 b.d. 88,8 67. 135,6 Jiří Parma

Miejsca w poszczególnych konkursach Pucharu Świata

edytuj
Źródło[38]
Sezon 1986/1987
                                            punkty
- - - - - 110 - - - - - - - - - - 80 82 - - 85 89 0
Sezon 1987/1988
                                        punkty
- - - - - - 112 110 120 120 67 89 - - - - - 94 90 - 0
Sezon 1988/1989
                                        punkty
73 70 72 78 - - 95 94 - - - - - - - - - - - - 0
Legenda
1 2 3 4-10 11-15 poniżej 15

 q  – zawodnik nie zakwalifikował się  -  – zawodnik nie wystartował

35. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
110 130[39]
36. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
112 110 120 120 132[40]
37. Turniej Czterech Skoczni
        klas.
95 94 109[41]

Miejsca w poszczególnych konkursach Pucharu Kontynentalnego

edytuj
Źródło[38]
Sezon 1995/1996
                                                                                punkty
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 37 37 - - - - - - - - - - - - - - - 0
Sezon 1996/1997
                                                                                            punkty
- - - - - - - - - - - - - 36 - - - - - - - - - - - 45 41 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 0
Legenda
1 2 3 4-10 11-30 poniżej 30

 dq  – dyskwalifikacja  -  – zawodnik nie wystartował

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Eddie Edwards Bio, Stats and Results. Sports-reference.com. [dostęp 2015-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-18)]. (ang.).
  2. Great Britain Ski Jumping. sports-reference.com. [dostęp 2013-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-06)]. (ang.).
  3. Michal Sýkora: Premeny športového areálu na Štrbskom Plese. slovak-ski.sk. [dostęp 2015-01-06]. (słow.).
  4. a b c d Sonja Kołaczkowska: Historia skoków: Eddie Edwards. skokinarciarskie.pl, 2006-09-11. [dostęp 2011-02-11]. (pol.).
  5. a b Adam Dworakowski: Nie tylko Eddie Edwards, czyli o skoczkach z Wielkiej Brytanii. skijumping.pl. [dostęp 2011-05-01]. (pol.).
  6. a b c d e f Grzegorz Boczar: – Zarzucano mi robienie pośmiewiska ze skoków – mówi Eddie „Orzeł” Edwards. gazetalubuska.pl. [dostęp 2015-01-06]. (pol.).
  7. a b c d Whatever Happened to Eddie the Eagle, Britain’s Most Lovable Ski Jumper?. smithsonianmag.com. [dostęp 2015-01-05]. (ang.).
  8. a b c Jakub Radomski: Z wariatkowa na skocznię. Przegląd Sportowy, 2013-12-19. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  9. Adam Kwieciński: St. Moritz SUI 1986.12.26 EC. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  10. Adam Kwieciński: Oberstdorf GER 1986.12.30 PS/TCS. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  11. Adam Kwieciński: Oberstdorf BRD 1987.02.20 MS. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  12. a b c d e f g h i Adam Kwieciński: EDWARDS Eddie 1963.12.05 GBR. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  13. Adam Kwieciński: Oslo NOR 1987.03.20 PS. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  14. Adam Kwieciński: Oslo NOR 1987.03.22 PS. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  15. Adam Kwieciński: Sprova NOR 1987.03.28 EC. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  16. Adam Kwieciński: Meldal NOR 1987.03.29 EC. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  17. Adam Kwieciński: St. Moritz SUI 1987.12.26 EC. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  18. Adam Kwieciński: Innsbruck AUT 1988.01.03 PS/TCS. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  19. Adam Kwieciński: St. Moritz SUI 1988.01.20 PS/TS. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  20. Adam Kwieciński: Calgary CAN 1988.02.14 IO. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  21. Adam Kwieciński: Calgary CAN 1988.02.23 IO. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  22. Adam Kwieciński: Oslo NOR 1988.03.20 PS. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  23. Adam Kwieciński: Lake Placid USA 1988.12.10 PS. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  24. Adam Kwieciński: Lake Placid USA 1988.12.11 PS. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  25. Adam Kwieciński: Schoenwald GER 1989.03.04 EC/SchTu. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  26. Adam Kwieciński: Lake Placid USA 1996.12.29 COC. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  27. Adam Kwieciński: Westby USA 1997.02.08 COC. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  28. Adam Kwieciński: Westby USA 1997.02.09 COC. Wyniki-skoki.pl. [dostęp 2015-01-04]. (pol.).
  29. Stuart Jeffries: Flying high. Guardian Online, 3 września 2007. [dostęp 2015-03-10]. (ang.).
  30. Alan Hubbard: Eddie The Eagle is having the last laugh on those who ridicule him as a joke. insidethegames.biz, 5 lutego 2013. [dostęp 2015-01-06]. (ang.).
  31. Säveltäjä Irwin Goodman. veikkotiitto.fi. [dostęp 2015-03-10]. (fiń.).
  32. Eddie Edwards powraca. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2015-01-06]. (pol.).
  33. Chinta Puxley: Eddie the Eagle returns to Canada as torchbearer. thestar.com, 6 stycznia 2010. [dostęp 2015-01-06]. (ang.).
  34. a b Powstaje film fabularny o karierze Eddiego Edwardsa. skijumping.pl, 2011-11-02. [dostęp 2011-11-03].
  35. Eddie the Eagle [online], Filmweb [dostęp 2015-12-16].
  36. Adrian Dworakowski: TCS jednak bez Eddiego Edwardsa. skijumping.pl, 16 grudnia 2013. [dostęp 2015-01-06]. (pol.).
  37. Tomasz Kalemba: Michael „Eddie The Eagle” Edwards: polscy skoczkowie są cudowni. eurosport.onet.pl, 29 grudnia 2013. [dostęp 2015-01-06]. (pol.).
  38. a b Adam Kwieciński: EDWARDS Eddie. [dostęp 2024-10-18].
  39. Turniej Czterech Skoczni 1986/1987. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2013-08-21]. (pol.).
  40. Turniej Czterech Skoczni 1987/1988. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2013-08-21]. (pol.).
  41. Turniej Czterech Skoczni 1988/1989. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2013-08-21]. (pol.).

Bibliografia

edytuj