Formationsingiel amerykańskiej piosenkarki Beyoncé, wydany 6 lutego 2016 i promujący jej szósty album studyjny Lemonade. Twórcami muzyki i tekstu utworu są: Beyoncé, Swae Lee, Mike Will Made It oraz Pluss.

Formation
Okładka
Wykonawca singla
z albumu Lemonade
Beyoncé
Gatunek

R&B, pop, trap

Długość

3:26

Producent

Mike Will Made It, Beyoncé

Twórca tekstu

Beyoncé, Swae Lee, Mike Will Made It, Pluss

Singel po singlu
Runnin' (Lose It All)
(2015)
„Formation”
(2016)
Sorry
(2016)

Gatunek utworu definiowany jest jako R&B z wpływem muzyki trap. Otrzymał on bardzo pozytywne recenzje krytyków, a komercyjnie zajął 10. miejsce na iście Billboard Hot 100 oraz znalazł się pierwszej trzydziestce m.in. w: Australii, Danii, Francji oraz na Węgrzech. Dodatkowo piosenka została uznana za najlepszą spośród wydanych w 2016 w zastawieniu magazynów: Rolling Stone, Time oraz NPR; oraz najlepszą piosenkę dekady przez magazyny Essence oraz Parade. Piosenka zdobyła trzy nominacje do nagrody Grammy (w tym za nagranie roku i piosenkę roku).

Tło i wydanie

edytuj

Prace nad piosenką rozpoczęły się w 2014, kiedy współproducent Pluss stworzył oryginalny beat dla utworu[1]. Wówczas pojawiły się pierwsze koncepcje dotyczące warstwy liryczne i producent Mike Will Made It postanowił przesłać próbkę do Beyoncé[2]. Piosenkarka postanowiła dokonać wielu zmian i skierować utwór bardziej w stronę utworu o jej tożsamości, dziedzictwie i kulturze, niż piosenki Single Ladies (Put a Ring on It), tak jak początkowo zamierzano[3][4]. Ostatecznie za cały tekst odpowiadają: Beyoncé (również produkcja), Swae Lee, Mike Will Made It (również produkcja) oraz Pluss[5].

Piosenka „Formation” wraz z tekledyskiem została wydana 6 lutego 2016, bez wcześniejszej zapowiedzi[6]. Premiera piosenki była jednocześnie rozpoczęciem kampanii promocyjnej nowego albumu. 7 lutego 2016 Beyoncé wykonała „Formation” po raz pierwszy na żywo, podczas NFL Super Bowl 50 halftime show[7]. Singiel rozpoczynał również trasę koncertową The Formation World Tour, której nazwa bezpośrednio się do niego odnosiła[8]. Następnie utwór został wykonany podczas gali MTV Video Music Awards 2016 oraz w czasie występu Beyoncé na Coachella Valley Music and Arts Festival w 2018[9][10].

 
Beyoncé w trakcie 50. Super Bowl Half-time Show, na którym wykonała premierowo utwór „Formation”

Utwór „Formation” gatunkowo jest definiowany jako R&B z elementami muzyki pop i trap[11][12]. Piosenka jest napisana w tonacji F-moll z tempem 123 uderzeń na minutę[13]. Wokal Beyoncé rozciąga się między oktawami D4-Ab5, jednak jak zauważyła Lauren Chanel Allen z Teen Vogue Beyoncé użyła bardziej spokojnego wokalu zamiast „jej nadludzkiego zakresu wokalnego"[14][15]. Warstwa liryczna utworu nawiązuje do młodości i pochodzenia piosenkarki oraz zawiera nawiązania polityczne[16].

Odbiór

edytuj

Reakcja krytyków

edytuj

Piosenka „Formation” otrzymała bardzo pozytywne recenzje, do tego stopnie, że według Acclaimed Music była to najlepiej oceniana piosenka przez krytyków w 2016[17]. Alexis Petridis w artykule dla The Guardian, scharakteryzował utwór jako „arcydzieło", powołując się na „idealny" występ wokalny Beyoncé oraz teksty, które działają jako „potężne stwierdzenie czarnej odporności i hołd dla bajeczności Beyoncé"[18]. Weronika Oszajca opisała „Formation” w artykule dla All About Music słowami „To wyjątkowy utwór pełen głębszych przesłań zarówno w samym tekście, jak i w teledysku. Formation jest po prostu o Beyoncé"[19].

„Formation” w zestawieniu najlepszych piosenek
Autor Lista Miejsce Przypisy
Aftonbladet 99 najlepszych piosenek 2016 roku 1 [20]
BBC Piosenki, które ukształtowały dekadę Zawarte [21]
Billboard 100 najlepszych popowych piosenek 2016 roku 14 [22]
10 najlepszych piosenek R&B 2016 roku 1 [23]
100 najważniejszych piosenek dekady Zawarte [24]
Complex Najlepsze piosenki 2016 roku 1 [25]
Essence 10 najważniejszych piosenek dekady 1 [26]
MRC 20 najlepszych piosenek 2016 roku 1 [27]
National Public Radio 100 najlepszych piosenek 2016 roku 1 [28]
NME 50 najlepszych piosenek 2022 roku 6 [29]
Parade 50 najlepszych piosenek dekady 1 [30]
PopMatters Najlepsze piosenki 2016 roku 1 [31]
Rolling Stone 50 najlepszych piosenek 2016 roku 1 [32]
Time 10 najlepszych piosenek 2016 roku 1 [33]

Sukces komercyjny

edytuj

Przed oficjalnym wydaniem jako singiel, "Formation" zadebiutował na dziewiątym miejscu amerykańskiej listy Billboard Bubbling Under Hot 100 w lutym 2016[34]. Po premierze w stacjach radiowych piosenka uplasowała się na 10 miejscu listy Billboard Hot 100, stając się najwyżej debiutującą piosenkom piosenkarki w jej karierze[35]. Dodatkowo piosenka zadebiutowała na trzecim miejscu listy Digital Songs, sprzedając się w 174 000 pobrań[35]. Utwór zadebiutował również na 31 miejscu UK Singles Chart oraz znalazł się w pierwszej czterdziestce na lisach w: Australii, Kanadzie, Francji, Szwecji, Portugalii oraz na Węgrzech[36][37][38].

Nagrody i nominacje

edytuj
Rok Nagroda Kategoria Rezultat Przypisy
2016 BET Awards Teledysk roku Wygrana [39]
Wybór widzów
BET Her Award
MTV Video Music Awards (za teledysk) Teledysk roku [40]
Najlepsza reżyseria
Najlepszy popowy film
Najlepsze zdjęcia
Najlepsze montaż
Najlepsza choreografia
Soul Train Music Awards Piosenka roku [41]
Teledysk roku
Najlepszy występ taneczny Nominacja
The Ashford & Simpson Songwriter’s Award
2017 Nagroda Grammy Rekord roku Nominacja [42]
Piosenka roku
Najlepszy teledysk Wygrana
NAACP Image Awards Wybitna piosenka Nominacja [43]
Wybitny teledysk Wygrana

Przypisy

edytuj
  1. John Seabrook, How Mike Will Made It, „The New Yorker”, 4 lipca 2016, ISSN 0028-792X [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  2. Graham Corrigan, Mike Will Made-It, Rae Sremmurd, and the Making of Beyoncé's "Formation" [online], Complex [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  3. Mike WiLL explains how Beyoncé’s “Formation” came together [online], Genius [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  4. Key Tracks: Mike WiLL Made-It on Beyoncé’s “Formation” [online], daily.redbullmusicacademy.com [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  5. 5 Songwriters And Producers Explain Their Unreleased Beyoncé Collaborations [online], The FADER, 12 lutego 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  6. Karol, 2016 – rok płyt z zaskoczenia [online], Rock'n'Karol, 4 stycznia 2017 [dostęp 2023-06-09] (pol.).
  7. Caroline Framke, Beyoncé didn’t just steal the Super Bowl halftime show. She made it a political act. [online], Vox, 7 lutego 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  8. Beyonce Kicks Off 'Formation' Tour in Miami, Jay Z Shows Support But Doesn't Perform | Entertainment Tonight [online], etonline.com, 27 kwietnia 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  9. Rob Sheffield, How Beyonce Demolished the 2016 Video Music Awards: Middle Fingers Up [online], Rolling Stone, 29 sierpnia 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  10. Naima Cochrane, Your Musical Guide to the Blackness of Beyonce’s ‘Homecoming’ [online], Billboard, 19 kwietnia 2019 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  11. Condé Nast, Beyoncé: “Formation” [online], Pitchfork [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  12. Kelsey McKinney, 15 songs that prove there was still goodness to be found in 2016 [online], Vox, 20 grudnia 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  13. Key and BPM of Beyoncé - Formation [online], AudioKeychain [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  14. Condé Nast, Why the Outrage Over Beyoncé's Super Bowl Performance Is Completely Ridiculous [online], Teen Vogue, 9 lutego 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  15. Knowles Beyoncé i inni, Formation [online], Musicnotes.com, 1 czerwca 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  16. What Is Beyonce's "Formation" About? Bey Is All About Slaying The Haters [online], Bustle, 6 lutego 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  17. Acclaimed Music [online], acclaimedmusic.net [dostęp 2023-06-09].
  18. Alexis Petridis, Beyoncé's 30 greatest songs – ranked!, „The Guardian”, 19 marca 2021, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  19. 30 najlepszych piosenek Beyoncé wg redakcji All About Music [online], All About Music, 3 września 2020 [dostęp 2023-06-09] (pol.).
  20. Årets 99 bästa låtar [online], Musikbloggen, 23 grudnia 2016 [dostęp 2023-06-09] (szw.).
  21. Stephen Dowling, The songs that truly defined the 2010s [online], bbc.com [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  22. Billboard Staff, Billboard’s 100 Best Pop Songs of 2016: Critics’ Picks [online], Billboard, 12 grudnia 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  23. Gail Mitchell, 10 Best R&B Songs of 2016: Critic’s Picks [online], Billboard, 9 grudnia 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  24. Bianca Gracie, Songs That Defined the Decade: Beyoncé’s ‘Formation’ [online], Billboard, 21 listopada 2019 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  25. Complex's Best Songs of 2016 [online], web.archive.org, 25 kwietnia 2021 [dostęp 2023-06-09] [zarchiwizowane z adresu 2021-04-25].
  26. The End Of An Era: The 10 Best Songs Of The Decade [online], Essence, 6 grudnia 2020 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  27. The 20 Best Songs Of 2016 [online], idolator, 13 grudnia 2016 [dostęp 2023-06-09].
  28. Top 100 Songs of 2016 [online], NPR.org [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  29. Larry Bartleet, NME's Songs Of The Year 2016 [online], NME, 26 listopada 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  30. Jessica Sager, 50 Best Songs of the 2010s That We'll Be Listening to For Decades to Come [online], Parade: Entertainment, Recipes, Health, Life, Holidays, 26 grudnia 2019 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  31. The Best Songs of 2016, PopMatters [online], PopMatters, 7 grudnia 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  32. Beyoncé, "Formation" | 50 Best Songs of 2016 | Rolling Stone [online], web.archive.org, 23 września 2017 [dostęp 2023-06-09] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-23].
  33. The Top 10 Best Songs of 2016 [online], Time, 22 listopada 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  34. Brian Cantor, Andra Day, Alessia Cara, Ty Dolla $ign, Beyonce, Zendaya Score Bubbling Under Hot 100 Debuts [online], Headline Planet, 23 lutego 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  35. a b Gary Trust, Desiigner Holds Off Drake Atop Hot 100, Prince & Beyonce Hit Top 10 [online], Billboard, 2 maja 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  36. australian-charts.com - Australian charts portal [online], australian-charts.com [dostęp 2023-06-09].
  37. Official Scottish Singles Sales Chart Top 100 | Official Charts Company [online], officialcharts.com [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  38. Official Singles Chart Top 100 | Official Charts Company [online], officialcharts.com [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  39. The Hollywood Reporter, BET Awards: The Complete Winners List [online], Billboard, 27 czerwca 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  40. Billboard Staff, VMAs 2016: See the Full List of Winners [online], Billboard, 29 sierpnia 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  41. Ashley Iasimone, 2016 Soul Train Awards: See the Full Winners List [online], Billboard, 28 listopada 2016 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  42. Billboard Staff, Grammy Awards 2017: See the Full Winners List [online], Billboard, 12 lutego 2017 [dostęp 2023-06-09] (ang.).
  43. NAACP Image Awards 2017 Winners: The Complete List [online], E! Online, 12 lutego 2017 [dostęp 2023-06-09].