Grabki (alt. Grabki Małe[1]) – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Grabki
gromada
1954–1961
Państwo

 Polska

Województwo

kieleckie

Powiat

1954–55: buski
1956–61: chmielnicki
(1961: → buski / → staszowski)

Data powstania

29 września 1954

Data likwidacji

31 grudnia 1961

Siedziba

Grabki (Małe)

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

4

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

13

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[2] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[3], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[4][5].

Gromadę Grabki z siedzibą GRN w Grabkach (Małych)[1] utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[4] – w powiecie buskim w woj. kieleckim, na mocy uchwały nr 13a/54 WRN w Kielcach z dnia 29 września 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[6] Grabki Małe (bez osady młyńskiej Pożdżeń i wsi Pożdżeń), Jarząbki, Grabki Duże i Zofiówka (bez wsi Wola Zofiowska) ze zniesionej gminy Grabki w tymże powiecie[7]. Dla gromady ustalono 13 członków gromadzkiej rady narodowej[1].

1 stycznia 1956 gromada weszła w skład nowo utworzonego powiatu chmielnickiego w tymże województwie[8].

29 lutego 1956 do gromady Grabki przyłączono wieś Pożdżeń i osadę młyńską Pożdżeń z gromady Solec Stary w tymże powiecie[9].

31 grudnia 1959 do gromady Grabki przyłączono wieś Wolica ze zniesionej gromady Solec Stary[10].

W związku ze zlikwidowaniem powiatu chmielnickiego z dniem 31 grudnia 1961, gromadę włączono do[11]:

(Zapis w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 listopada 1961[12] sugeruje że obszar całej gromady Grabki miał być włączony do powiatu staszowskiego w tymże województwie; w rzeczywistości tylko mała jej część weszła w skład powiatu staszowskiego, a większa powróciła do powiatu buskiego).

Przypisy

edytuj
  1. a b c Uchwała Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Busku-Zdroju z dnia 2 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 9 października 1954 r., Nr. 11, Poz. 24)
  2. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  3. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  4. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  5. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  6. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  7. Uchwała Nr 13a/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu buskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 20 grudnia 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 31 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 104)
  8. Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 288
  9. Uchwała Nr 12/55 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 17 września 1955 r. w sprawie zmiany granic i nazw niektórych gromad oraz przeniesienia siedzib gromadzkich rad narodowych Kieszek i Karwów w województwie kieleckim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 15 marca 1956 r., Nr. 2, Poz. 4)
  10. Uchwała Nr 14/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 28 sierpnia 1959 r. o zniesieniu, połączeniu i utworzeniu niektórych gromad w województwie kieleckim (w brzmieniu uchwały Nr 27/59 z dnia 17 listopada 1959 r.) (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 21 grudnia 1959 r., Nr. 13, Poz. 97)
  11. Uchwała Nr 23/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 15 września 1961 r. o zniesieniu, połączeniu i utworzeniu niektórych gromad w województwie kieleckim (w brzmieniu uchwały Nr 30/61 z dnia 22 listopada 1961 r.) (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 30 listopada 1961 r., Nr. 14, Poz. 129)
  12. Dz.U. z 1961 r. nr 49, poz. 263