Gunde Svan

szwedzki biegacz narciarski

Gunde Anders Svan (ur. 12 stycznia 1962 w Vansbro) – szwedzki biegacz narciarski, kierowca rajdowy, sześciokrotny medalista olimpijski, jedenastokrotny medalista mistrzostw świata, pięciokrotny zdobywca Pucharu Świata w biegach narciarskich oraz brązowy medalista mistrzostw Europy w rallycrossie.

Gunde Svan
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 stycznia 1962
Vansbro

Klub

Dala-Järna IK

Wzrost

188 cm

Debiut w PŚ

18.12.1982, Davos
(5. miejsce – 15 km)

Pierwsze punkty w PŚ

18.12.1982, Davos
(5. miejsce – 15 km)

Pierwsze podium w PŚ

12.03.1982, Oslo
(3. miejsce – 50 km)

Pierwsze zwycięstwo w PŚ

19.03.1983, Anchorage (15 km)

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Szwecja
Biegi narciarskie
Igrzyska olimpijskie
złoto Sarajewo 1984 biegi narciarskie
(bieg na 15 km)
złoto Sarajewo 1984 biegi narciarskie
(sztafeta 4 × 10 km)
złoto Calgary 1988 biegi narciarskie
(bieg na 50 km)
złoto Calgary 1988 biegi narciarskie
(sztafeta 4 × 10 km)
srebro Sarajewo 1984 biegi narciarskie
(bieg na 50 km)
brąz Sarajewo 1984 biegi narciarskie
(bieg na 30 km)
Mistrzostwa świata
złoto Seefeld in Tirol 1985 bieg na 30 km
złoto Seefeld in Tirol 1985 bieg na 50 km
złoto Oberstdorf 1987 sztafeta 4 × 10 km
złoto Lahti 1989 bieg na 15 km
złoto Lahti 1989 bieg na 50 km
złoto Lahti 1989 sztafeta 4 × 10 km
złoto Val di Fiemme 1991 bieg na 30 km
srebro Val di Fiemme 1991 bieg na 15 km
srebro Val di Fiemme 1991 bieg na 50 km
srebro Val di Fiemme 1991 sztafeta 4 × 10 km
brąz Seefeld in Tirol 1985 sztafeta 4 × 10 km
Mistrzostwa świata juniorów
złoto Murau 1982 sztafeta 3 × 10 km
srebro Örnsköldsvik 1980 sztafeta 3 × 10 km
srebro Schonach 1981 sztafeta 3 × 10 km
brąz Schonach 1981 15 km
Puchar Świata
1. miejsce
1983/1984
1. miejsce
1984/1985
1. miejsce
1985/1986
1. miejsce
1987/1988
1. miejsce
1988/1989
2. miejsce
1982/1983
2. miejsce
1989/1990
3. miejsce
1986/1987
Rallycross
Mistrzostwa Europy
Brąz
1995
Division 1
Inne nagrody
złoto Medal Holmenkollen
1985

Kariera

edytuj

W Pucharze Świata w biegach narciarskich zadebiutował w sezonie 1981/1982. Nie stanął na podium ani razu, ale parę razy zdobył punkty i zajął 57. miejsce w klasyfikacji generalnej. Swoje pierwsze miejsce na podium w Pucharze Świata zdobył w sezonie 1982/1983 zajmując trzecie miejsce w biegu na 50 km techniką klasyczną w norweskim Oslo 12 marca 1982 r. W każdym kolejnym sezonie, aż do sezonu 1990/1991, zawsze co najmniej raz wygrywał zawody PŚ. Łącznie 46 razy stawał na podium zawodów Pucharu Świata, w tym 30 razy zwyciężał. Pod względem licznych zwycięstw jest trzecim zawodnikiem w historii po Norwegu Bjørnie Dæhlie (46 zwycięstw) i Kazachu Władimirze Smirnowie (31 zwycięstw). Najlepsze wyniki osiągnął w sezonach 1983/1984, 1984/1985, 1985/1986, 1987/1988 i 1988/1989, kiedy triumfował w klasyfikacji generalnej. Ponadto w sezonach 1982/1983 i 1989/1990 był drugi, a w sezonie 1986/1987 trzeci w klasyfikacji generalnej. Przez osiem kolejnych sezonów (1982/1983 do 1990/1991) Svan nie opuszczał czołowej trójki klasyfikacji generalnej Pucharu Świata. Nikt przed nim nie mógł poszczycić się takim osiągnięciem. Jedynym zawodnikiem, który osiągnął lepszy wynik w tym zakresie był Bjørn Dæhlie, który utrzymywał się w czołowej trójce przez 10 sezonów.

Jego olimpijskim debiutem były igrzyska w Sarajewie. Został tam mistrzem olimpijskim w biegu na 15 km techniką klasyczną oraz w sztafecie 4 × 10 km. Szwedzi wystąpili w sztafecie w składzie: Thomas Wassberg, Benny Kohlberg, Jan Ottosson i Gunde Svan. Zdobył ponadto srebrny medal w biegu na 50 km stylem klasycznym oraz brązowy na dystansie 30 km techniką dowolną. Na igrzyskach olimpijskich w Calgary Szwedzi w składzie: Jan Ottosson, Thomas Wassberg, Gunde Svan i Torgny Mogren obronili tytuł mistrzów olimpijskich w sztafecie wywalczony w Sarajewie. Co więcej Svan zdobył także złoty medal w biegu na 50 km techniką dowolną. Na późniejszych igrzyskach już nie startował.

W 1982 r. zadebiutował na mistrzostwach świata biorąc udział w mistrzostwach w Oslo, gdzie zajął 13. miejsce w biegu na 15 km stylem dowolnym. Na mistrzostwach świata w Seefeld zdobył złote medale na dystansach 30 i 50 km techniką klasyczną. Na tych samych mistrzostwach wspólnie z Erikiem Östlundem, Thomasem Wassbergiem i Thomasem Erikssonem zdobył brązowy medal w sztafecie. Dwa lata później, podczas mistrzostw świata w Oberstdorfie, wraz z Östlundem, Wassbergiem i Mogrenem zdobył kolejny medal w sztafecie, tym razem złoty. Indywidualnie jego najlepszym wynikiem było 7. miejsce w biegu na 30 km techniką klasyczną. Mistrzostwa świata w Lahti w 1989 r. były jednymi z najlepszych w jego karierze. Zdobył tam złote medale na dystansach 15 i 50 km stylem dowolnym oraz w sztafecie razem z Christerem Majbäckiem, Larsem Hålandem i Torgnym Mogrenem. Na swoich ostatnich mistrzostwach rozgrywanych w Val di Fiemme w 1991 r. do swojej medalowej kolekcji dołączył złoto w biegu na 30 km techniką klasyczną oraz srebrne medale w biegach na 15 i 50 km techniką dowolną, a także w sztafecie.

Gunde Svan jest także czterokrotnym medalistą mistrzostw świata juniorów oraz szesnastokrotnym mistrzem Szwecji. W latach 1984, 1986 i 1991 był wybierany najlepszym sportowcem Szwecji.

W 1984 otrzymał szwedzką nagrodę Svenska Dagbladets guldmedalj, a w 1985 został nagrodzony norweskim medalem Holmenkollen wraz z norweską biegaczką narciarską Anette Bøe i norweskim skoczkiem narciarskim Perem Bergerudem. Obecnie jest członkiem Międzynarodowej Federacji Narciarskiej. W maju 2008 roku ogłoszono, że Svan zostanie nowym trenerem szwedzkiej reprezentacji, jednak zdecydował się zrezygnować z tego stanowiska 30 czerwca 2009.

Svan próbował także swoich sił w rallycrossie. Został między innymi mistrzem Szwecji, a ponadto zajął trzecie miejsce w sezonie 1995 Mistrzostw Europy w rallycrossie. Jeździł Toyotą Celicą GT-Four[1]. Występował także w telewizji jako prowadzący szwedzkiej edycji programu Gladiators i Fort Boyard, a także w szwedzkim programie Bingolotto.

W latach 1982–1983 odbywał służbę wojskową w pułku Jämtlands fältjägarregemente stacjonującym w Östersund. W tym samym czasie razem z nim służbę odbywał inny utytułowany szwedzki biegacz narciarski Torgny Mogren[2].

Życie prywatne

edytuj

Jest żonaty z byłą reprezentantką Szwecji w biegach Marie Johansson. W 1993 r. na świat przyszło ich jedyne dziecko, córka Julia.

Osiągnięcia

edytuj
Miejsce Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Czas biegu Strata Zwycięzca
3.  10 lutego 1984   Sarajewo 30 km stylem klasycznym 1:28:56,3 +39,4   Nikołaj Zimiatow
1.  13 lutego 1984   Sarajewo 15 km stylem klasycznym 41:25,6
1.  16 lutego 1984   Sarajewo Sztafeta 4 × 10 km[3] 1:55:06,3
2.  19 lutego 1984   Sarajewo 50 km stylem klasycznym 2:15:55,8 +4,9   Thomas Wassberg
10. 15 lutego 1988   Calgary 30 km stylem klasycznym 1:24:26,3 +3:04,5   Aleksiej Prokurorow
13. 19 lutego 1988   Calgary 15 km stylem klasycznym 41:18,9 +1:48,4   Michaił Dewiatarow
1.  22 lutego 1988   Calgary Sztafeta 4 × 10 km[4] 1:43:58,6
1.  27 lutego 1988   Calgary 50 km stylem klasycznym 2:04:30,9
Miejsce Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Czas biegu Strata Zwycięzca
13. 23 lutego 1982   Oslo 15 km stylem dowolnym 38:52,5 min ?   Oddvar Brå
1.  18 stycznia 1985   Seefeld 30 km stylem klasycznym 1:18:24,1
5. 22 stycznia 1985   Seefeld 15 km stylem klasycznym 40:42,7 +1:04,7   Kari Härkönen
3.  24 stycznia 1985   Seefeld Sztafeta 4 × 10 km[5] 1:52:21,0 +40,8   Norwegia
1.  27 stycznia 1985   Seefeld 50 km stylem klasycznym 2:10:49,9
7. 12 lutego 1987   Oberstdorf 30 km stylem klasycznym 1:24:30,1 +4:47,2   Thomas Wassberg
24. 15 lutego 1987   Oberstdorf 15 km stylem klasycznym 43:01,8 +2:16,7   Marco Albarello
1.  17 lutego 1987   Oberstdorf Sztafeta 4 × 10 km[6] 1:38:04,6
1.  20 lutego 1989   Lahti 15 km stylem dowolnym 40:39,6
6. 22 lutego 1989   Lahti 15 km stylem klasycznym 42:40,7 +45,9   Harri Kirvesniemi
1.  24 lutego 1989   Lahti Sztafeta 4 × 10 km[7] 1:40:12,3
1.  26 lutego 1989   Lahti 50 km stylem dowolnym 2:15:24,9
1.  7 lutego 1991   Val di Fiemme 30 km stylem klasycznym 1:16:12,4
2.  9 lutego 1991   Val di Fiemme 15 km stylem dowolnym 36:57,2 +8,4   Bjørn Dæhlie
2.  15 lutego 1991   Val di Fiemme Sztafeta 4 × 10 km[8] 1:39:47,3 +1:51,8   Norwegia
2.  17 lutego 1991   Val di Fiemme 50 km stylem dowolnym 2:03:31,6 +17,2   Torgny Mogren
Miejsce Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Wynik Strata Zwycięzca
2.  luty/marzec 1980   Örnsköldsvik Sztafeta 3 × 10 km[9] 1:29:03 +1:16   ZSRR
3.  luty 1981   Schonach 15 km stylem klasycznym 46:06,28 +3,28   Lars-Göran Dahl
2.  luty 1981   Schonach Sztafeta 3 × 10 km[10] 1:28:14,63 +5,27   Norwegia
6. 3 marca 1982   Murau 15 km stylem klasycznym 40:10,6 1:13,0   Andriej Astaszkin
1.  ? marca 1982   Murau Sztafeta 3 × 10 km[11] 1:23:52,1 - -

Puchar Świata

edytuj

Miejsca w klasyfikacji generalnej

edytuj

Zwycięstwa w zawodach

edytuj
Nr Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Czas biegu
1. 19 marca 1983   Anchorage 15 km st. klasycznym ?
2. 27 marca 1983   Labrador City 30 km st. klasycznym ?
3. 16 grudnia 1983   Ramsau 30 km st. klasycznym ?
4. 13 lutego 1984   Sarajewo 15 km st. klasycznym 41:25.6 min
5. 25 lutego 1984   Falun 30 km st. klasycznym ?
6. 17 marca 1984   Fairbanks 15 km st. klasycznym ?
7. 18 stycznia 1985   Seefeld 30 km st. klasycznym 1:18:24,1
8. 27 stycznia 1985   Seefeld 50 km st. klasycznym 2:20:49,9
9. 16 lutego 1985   Witosza 15 km st. klasycznym ?
10. 23 lutego 1985   Syktywkar 15 km st. klasycznym ?
11. 9 marca 1985   Falun 30 km st. klasycznym ?
12. 8 grudnia 1985   Labrador City 15 km st. klasycznym ?
13. 14 grudnia 1985   Biwabik 30 km st. dowolnym ?
14. 11 stycznia 1986   La Bresse 30 km st. klasycznym ?
15. 14 lutego 1986   Oberstdorf 50 km st. dowolnym ?
16. 14 marca 1986   Oslo 50 km st. klasycznym ?
17. 10 grudnia 1986   Ramsau 15 km st. dowolnym ?
18. 13 grudnia 1986   Cogne 15 km st. dowolnym ?
19. 19 grudnia 1987   Davos 15 km st. klasycznym ?
20. 27 lutego 1988   Calgary 50 km st. dowolnym 2:04:30,9
21. 14 grudnia 1988   Bohinj 30 km st. dowolnym ?
22. 17 grudnia 1988   Val di Sole 15 km łączony ?
23. 13 stycznia 1989   Nové Město 15 km st. dowolnym ?
24. 15 stycznia 1989   Nové Město 30 km st. klasycznym ?
25. 20 lutego 1989   Lahti 15 km st. dowolnym 40:39,6
26. 20 lutego 1989   Lahti 50 km st. dowolnym 2:15:24,9
27. 13 stycznia 1990   Moskwa 30 km st. dowolnym ?
28. 21 lutego 1990   Val di Fiemme 30 km st. klasycznym ?
29. 17 marca 1990   Vang 50 km st. dowolnym ?
30. 7 lutego 1991   Val di Fiemme 30 km st. klasycznym 1:16:12,4

Miejsca na podium

edytuj
Nr Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Czas biegu Strata Pozycja Zwycięzca
1. 12 marca 1983   Oslo 50 km st. klasycznym 3 Asko Autio
2. 19 marca 1983   Anchorage 15 km st. klasycznym ? 1
3. 27 marca 1983   Labrador City 30 km st. klasycznym ? 1
4. 16 grudnia 1983   Ramsau 30 km st. klasycznym ? 2 Torgny Mogren
5. 10 lutego 1984   Sarajewo 30 km st. dowolnym 1:28:56,3 +39,4 3 Nikołaj Zimiatow
6. 13 lutego 1984   Sarajewo 15 km st. klasycznym 41:25,6 1
7. 19 lutego 1984   Sarajewo 50 km st. klasycznym 2:15:55,8 +4,9 s 2 Thomas Wassberg
8. 25 lutego 1984   Falun 30 km st. klasycznym ? 1
9. 2 marca 1984   Lahti 15 km st. klasycznym ? ? 3 Lars Erik Eriksen
10. 10 marca 1984   Oslo 50 km st. klasycznym ? ? 3 Tor Håkon Holte
11. 17 marca 1984   Fairbanks 15 km st. klasycznym ? 1
12. 9 grudnia 1984   Cogne 15 km st. dowolnym ? ? 3 Eilif Kristen Mikkelsplass
13. 18 stycznia 1985   Seefeld 30 km st. klasycznym 1:18:24,1 1
14. 27 stycznia 1985   Seefeld 50 km st. klasycznym 2:20:49,9 1
15. 16 lutego 1985   Witosza 15 km st. klasycznym ? 1
16. 23 lutego 1985   Syktywkar 15 km st. klasycznym ? 1
17. 9 marca 1985   Falun 30 km st. klasycznym ? 1
18. 14 marca 1985   Oslo 15 km st. klasycznym ? ? 2 Thomas Wassberg
19. 8 grudnia 1985   Labrador City 15 km st. klasycznym ? 1
20. 14 grudnia 1985   Biwabik 30 km st. dowolnym ? 1
21. 11 stycznia 1986   La Bresse 30 km st. klasycznym ? 1
22. 15 stycznia 1986   Bohinj 5 km st. dowolnym ? ? 2 Torgny Mogren
23. 14 lutego 1986   Oberstdorf 50 km st. dowolnym ? 1
24. 23 lutego 1986   Kawgołowo 15 km st. klasycznym ? ? 2 Władimir Smirnow
25. 2 marca 1986   Lahti 15 km st. dowolnym ? ? 2 Torgny Mogren
26. 14 marca 1986   Oslo 50 km st. klasycznym ? 1
27. 10 grudnia 1986   Ramsau 15 km st. dowolnym ? 1
28. 13 grudnia 1986   Cogne 15 km st. dowolnym ? 1
29. 12 grudnia 1987   La Clusaz 15 km st. dowolnym ? ? 2 Torgny Mogren
30. 15 grudnia 1987   Castelrotto 30 km st. dowolnym ? ? 2 Torgny Mogren
31. 19 grudnia 1987   Davos 15 km st. klasycznym ? 1
32. 27 lutego 1988   Calgary 50 km st. dowolnym 2:04:30,9 1
33. 10 grudnia 1988   Ramsau 15 km st. dowolnym ? ? 2 Torgny Mogren
34. 14 grudnia 1988   Bohinj 30 km st. dowolnym ? 1
35. 17 grudnia 1988   Val di Sole 15 km łączony ? 1
36. 13 stycznia 1989   Nové Město 15 km st. dowolnym ? 1
37. 15 stycznia 1989   Nové Město 30 km st. klasycznym ? 1
38. 20 lutego 1989   Lahti 15 km st. dowolnym 40:39,6 1
39. 20 lutego 1989   Lahti 50 km st. dowolnym 2:15:24,9 1
40. 13 stycznia 1990   Moskwa 30 km st. dowolnym ? 1
41. 21 lutego 1990   Val di Fiemme 30 km st. klasycznym ? 1
42. 6 marca 1990   Trondheim 15 km st. klasycznym ? ? 2 Aleksiej Prokurorow
43. 17 marca 1990   Vang 50 km st. dowolnym ? 1
44. 7 lutego 1991   Val di Fiemme 30 km st. klasycznym 1:16:12,4 1
45. 9 lutego 1991   Val di Fiemme 15 km st. dowolnym 36:57,2 +8,4 2 Bjørn Dæhlie
46. 17 lutego 1991   Val di Fiemme 50 km st. dowolnym 2:03:31,6 +17,2 2 Torgny Mogren

Przypisy

edytuj
  1. Wyniki sezonu 1995 ME.
  2. Aftonbladet: Försvaret lägger ner idrottsplutonerna (szw.).
  3. Skład drużyny: Thomas Wassberg, Benny Kohlberg, Jan Ottosson, Gunde Svan.
  4. Skład drużyny: Jan Ottosson, Thomas Wassberg, Gunde Svan, Torgny Mogren.
  5. Skład drużyny: Erik Östlund, Thomas Wassberg, Thomas Eriksson, Gunde Svan.
  6. Skład drużyny: Erik Östlund, Gunde Svan, Thomas Wassberg, Torgny Mogren.
  7. Skład drużyny: Christer Majbäck, Gunde Svan, Lars Håland, Torgny Mogren.
  8. Skład drużyny: Thomas Eriksson, Christer Majbäck, Gunde Svan, Torgny Mogren.
  9. Skład drużyny: Jan Ottosson, Gunde Svan, Lars-Göran Dahl
  10. Skład drużyny: Lars-Göran Dahl, Anders Larsson, Gunde Svan
  11. Skład drużyny: Erik Östlund, Lars Håland, Gunde Svan

Linki zewnętrzne

edytuj