Heino Eller
Heino Eller (ur. 7 marca 1887 w Tartu, zm. 16 czerwca 1970 w Tallinnie)[1][2] – estoński kompozytor i pedagog.
Heino Eller (1930) | |
Data i miejsce urodzenia |
7 marca 1887 |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
16 czerwca 1970 |
Instrumenty | |
Gatunki |
muzyka poważna, muzyka neoklasycystyczna, muzyka współczesna |
Zawód | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujStudiował w Konserwatorium Petersburskim w latach 1913–1915 oraz 1919–1920 w klasie skrzypiec E. Krügera i kompozycji Jāzepsa Vītolsa[1][2] oraz pod kierunkiem Wasilija Kalafatiego, Maksimiliana Sztajnberga i Michaiła Czernowa[3].
W latach 1920–1940 wykładał teorię muzyki i kompozycję w wyższej szkole muzycznej w Tartu, kładąc podwaliny pod miejscową szkołę kompozycji, która miała wpływ na muzykę estońską w pierwszej połowie XX wieku[3]. W latach 1940–1970 wykładał w Konserwatorium w Tallinnie[1][2] . Kilku jego studentów kompozycji osiągnęło międzynarodowe uznanie, w tym Eduard Tubin, Arvo Pärt, Alfred Karindi, Lepo Sumera, Olav Roots i Karl Leichter[4][3].
Eller jest jednym z pierwszych przedstawicieli estońskiej muzyki symfonicznej i kameralnej[1] . Jego kompozycje łączą charakterystyczne cechy stylistyki z początku XX wieku z klasycznymi zasadami formalnymi i elementami estońskiej muzyki ludowej. Nie porzucił tonalości, ale wzbogacił ją o nietradycyjne idiomy i struktury, osiągając styl zbliżony do impresjonizmu[4]. Jego wczesne kompozycje wykazują wpływ Griega, Debussy’ego i Skriabina i wyznaczają początek nowego rozwoju muzyki estońskiej[2] .
W 1957 Eller otrzymał tytuł Ludowego Artysty Estońskiej SRR[1] , a w 1967 Ludowego Artysty ZSRR[3]. Odznaczony Orderem Lenina (1965)[3].
Kompozycje
edytuj(na podstawie materiałów źródłowych[1][2] )
- 3 symfonie
- I Sinfonia in modo mixolydio (1936)
- II symfonia e-moll (1947)
- III symfonia c-moll (1964)
- suita orkiestrowa Białe noce (1939)
- 6 poematów symfonicznych
- Fantazja na skrzypce i orkiestrę (1916 oraz 2. wersja 1963)
- Koncert skrzypcowy h-moll (1933 oraz 2. wersja 1965)
- 5 kwartetów smyczkowych (1925–1959)
- utwory na skrzypce i fortepian, m.in.
- 2 sonaty
- miniatury
- fantazje
- około 150 utworów fortepianowych
oraz utwory chóralne, opracowania pieśni ludowych
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Jarzębska 1984 ↓.
- ↑ a b c d e Humal 2004 ↓.
- ↑ a b c d e Heino Eller. [w:] Estonian Music Information Centre [on-line]. marzec 2010. [dostęp 2018-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-02)]. (ang. • est.).
- ↑ a b Mart Humal: Eller, Heino. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-02)]. via Oxford University Press. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Alicja Jarzębska: Eller Heino. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 2: CD część biograficzna. Kraków: PWM, 1984. ISBN 83-224-0223-6. (pol.).
- Mart Humal: Eller, Heino. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. E. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Heino Eller w bazie AllMusic (ang.) (ang.)
- Dyskografia Heino Eller w bazie MusicBrainz (ang.) (ang.)
- Heino Eller w bazie Discogs.com (ang.) (ang.)
- Heino Eller w Estonian Music Information Centre (ang.)
- ISNI: 0000000080991887
- VIAF: 19872886
- LCCN: n85105943
- GND: 118879391
- LIBRIS: zw9cdb6h1g849l9
- BnF: 13960511d
- SUDOC: 053512650
- SBN: DDSV127153
- NKC: js20020415006
- BNE: XX5483490
- NTA: 104173483
- BIBSYS: 90533614
- CiNii: DA12888300
- Open Library: OL1099966A
- PLWABN: 9810686510605606
- NUKAT: n2020146333
- J9U: 987007410099805171
- LNB: 000148133
- LIH: LNB:V*384005;=BG
- RISM: people/30049544