Jurij Tiemirkanow

Jurij Tiemirkanow
	; Jurij Tiemirkanow (2013)
Data i miejsce urodzenia	10 grudnia 1938 ; Nalczyk
Data śmierci	2 listopada 2023
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	dyrygent
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jurij Chatujewicz Tiemirkanow (ros. Ю́рий Хату́евич Темирка́нов, ur. 10 grudnia 1938 w Nalczyku, zm. 2 listopada 2023^[1]) – rosyjski dyrygent.

Życiorys

Jest synem Chatu Tiemirkanowa, który kierował Komitetem ds. Sztuk Kabardo-Bałkarii, a podczas wojny z Niemcami był komisarzem oddziału partyzanckiego; został wydany Niemcom i zamordowany. Jego matka została aresztowana przez gestapo, cudem uszła z życiem. Jurij Tiemirkanow skończył 7-letnią szkołę muzyczną w Nalczyku, później uczył się w muzycznej szkole średniej Leningradzkiego Konserwatorium Państwowego im. Rimskiego-Korsakowa, w 1962 ukończył wydział orkiestrowy, a w 1965 klasę dyrygentury operowo-symfonicznej leningradzkiego konserwatorium. W 1965 debiutował w Traviacie Verdiego w leningradzkim małym teatrze opery i baletu, 1966-1972 był dyrygentem w tym teatrze, jednocześnie 1968-1976 kierował akademicką orkiestrą symfoniczną Filharmonii Leningradzkiej. Następnie 1976-1988 był głównym dyrygentem i kierownikiem artystycznym Leningradzkiego Państwowego Akademickiego Teatru Opery i Baletu im. Kirowa. W 1988 został głównym dyrygentem i kierownikiem artystycznym akademickiej orkiestry symfonicznej Filharmonii Petersburskiej, 2008-2013 był dyrektorem muzycznym Festiwalu Giuseppe Verdiego.

Odznaczenia i nagrody

Radzieckie i rosyjskie

Order Lenina (1983)
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” I klasy (2008)^[2]
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy (2003)^[3]
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” III klasy (1998)^[4]
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” IV klasy (2018)^[5]
Nagroda Państwowa ZSRR (dwukrotnie, 1976 i 1985)
Państwowa Nagroda Federacji Rosyjskiej (1999)
Nagroda Państwowa RFSRR im. Dymitra Glinki (1971)
Ludowy Artysta ZSRR (1981)
Nagroda Prezydenta Federacji Rosyjskiej (2003)
Nagroda Triumf (2003)

Zagraniczne

Komandor Orderu Gwiazdy Włoch (Włochy, 2012)^[6]
Order Wschodzącego Słońca III Klasy (Japonia, 2015)^[7]

Przypisy

↑ Tim Page: Yuri Temirkanov, world-renowned conductor, dies at 84. washingtonpost.com, 2023-11-02. [dostęp 2023-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-11-02)]. (ang.).
↑ Указ Президента Российской Федерации от 09.12.2008 г. № 1750 О награждении орденом «За заслуги перед Отечеством» I степени Темирканова Ю.Х.. kremlin.ru. [dostęp 2024-02-26]. (ros.).
↑ Указ Президента Российской Федерации от 10.12.2003 г. № 1460 О награждении орденом «За заслуги перед Отечеством» II степени Темирканова Ю.Х.. kremlin.ru. [dostęp 2024-02-26]. (ros.).
↑ Указ Президента Российской Федерации от 01.12.1998 г. № 1435 О награждении орденом «За заслуги перед Отечеством» III степени Темирканова Ю.Х.. kremlin.ru. [dostęp 2024-02-26]. (ros.).
↑ Указ Президента Российской Федерации от 10.12.2013 г. № 905 О награждении орденом «За заслуги перед Отечеством» IV степени Темирканова Ю.Х.. kremlin.ru. [dostęp 2024-02-26]. (ros.).
↑ Temirkanov Maestro Yurij Chatuevich. quirinale.it. [dostęp 2024-02-25]. (wł.).
↑ Пятеро россиян удостоены японского ордена Восходящего солнца. ria.ru, 2015-04-29. [dostęp 2024-02-25]. (ros.).

Bibliografia

Юрий Темирканов (ros.) Biogram na stronie peoples.ru [dostęp 2018-10-18]
https://ria.ru/spravka/20131210/982967859.html (ros.)

[WP-1] Tim Page: Yuri Temirkanov, world-renowned conductor, dies at 84. washingtonpost.com, 2023-11-02. [dostęp 2023-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-11-02)]. (ang.).

[kremlin2008-2] Указ Президента Российской Федерации от 09.12.2008 г. № 1750 О награждении орденом «За заслуги перед Отечеством» I степени Темирканова Ю.Х.. kremlin.ru. [dostęp 2024-02-26]. (ros.).

[kremlin2003-3] Указ Президента Российской Федерации от 10.12.2003 г. № 1460 О награждении орденом «За заслуги перед Отечеством» II степени Темирканова Ю.Х.. kremlin.ru. [dostęp 2024-02-26]. (ros.).

[kremlin1998-4] Указ Президента Российской Федерации от 01.12.1998 г. № 1435 О награждении орденом «За заслуги перед Отечеством» III степени Темирканова Ю.Х.. kremlin.ru. [dostęp 2024-02-26]. (ros.).

[kremlin2018-5] Указ Президента Российской Федерации от 10.12.2013 г. № 905 О награждении орденом «За заслуги перед Отечеством» IV степени Темирканова Ю.Х.. kremlin.ru. [dostęp 2024-02-26]. (ros.).

[quirinale-6] Temirkanov Maestro Yurij Chatuevich. quirinale.it. [dostęp 2024-02-25]. (wł.).

[ria2015-7] Пятеро россиян удостоены японского ордена Восходящего солнца. ria.ru, 2015-04-29. [dostęp 2024-02-25]. (ros.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]