Kalendarium powstania warszawskiego – 14 września
| Kalendarium powstania warszawskiego | ||||||
| ||||||
| lipiec | ||||||
| 30 | ||||||
| 31 | ||||||
| sierpień | ||||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 31 | |||
| wrzesień | ||||||
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |
| październik | ||||||
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
14 września, czwartek
edytuj
Rozpoczęło się natarcie niemieckie na Górny Czerniaków. Nieprzyjaciel zmusił powstańców do odwrotu z ulicy Czerniakowskiej i odskoku na ulicę Zagórną. W tym samym czasie Niemcy zajęli również ulicę Przemysłową i jej okolice. Blisko 400 cywilów zostało wyciągniętych z piwnic i spędzonych do Portu Czerniakowskiego, gdzie Niemcy zamordowali większość młodych mężczyzn. Zginął m.in. kierownik portu, Feliks Słoczyński. Resztę ludności Niemcy pognali ulicą Łazienkowską ku Agrykoli[1].
Nocą na Czerniaków przeprawili się pierwsi zwiadowcy z 1 Armii Wojska Polskiego.
Po dwugodzinnym przygotowaniu artyleryjskim, wspierani przez czołgi Niemcy zaatakowali z dwóch stron powstańcze pozycje na Marymoncie. Wobec przewagi wroga wykrwawione oddziały powstańcze były zmuszone wycofać się na Żoliborz[2]. W zajętych przez siebie kwartałach Niemcy wymordowali około 500 cywilów, jak również rannych i personel z powstańczego szpitala przy ulicy Rudzkiej 4[3].
Polskie Radio nadało odezwę PKWN w Lublinie, która była odbierana także w Warszawie. Można w niej było usłyszeć m.in., iż rzekomo: Chwila wyzwolenia jest bliska. Kończą się Wasze męki i cierpienia. Niemcy drogo zapłacą za krew przelaną i ruiny Warszawy i w zakończeniu: Pomoc nadchodzi! Wytężcie wszystkie siły. W rzeczywistości „wyzwolenie”, czyli wejście armii sowieckiej do pustego i zburzonego miasta, nastąpiło 17 stycznia 1945.
Niemiecka obrona przeciwlotnicza strąciła nad parkiem Skaryszewskim samolot Consolidated B-24 Liberator ze 178 dywizjonu RAF[4]. Maszyna wpadła do Jeziorka Kamionkowskiego, zginęli wszyscy poza jednym członkiem załogi[4].
Tego dnia został ciężko ranny Jerzy Zborowski (ps. „Jeremi”). Później został schwytany i zamordowany przez Niemców w nieznanych okolicznościach. Podczas niemieckiego bombardowania Szpitala Ujazdowskiego zginął generał WP Mikołaj Majewski. W rejonie ul. Szarej poległ 19-letni kapral pchor. Zdzisław Wasserberger. Na Czerniakowie zginęli m.in. Jerzy Niedzielski, Jan Kozubek, Alicja Czerwińska i Irena Schirtładze, zaś pod ruinami Poselstwa Chińskiego na Czerniakowie zginęli byli więźniowie Gęsiówki Dawid Goldman i Józef Filar. W szpitalu powstańczym zmarła łączniczka Bożenna Rażniewska.
Przypisy
edytuj- ↑ Adam Borkiewicz, Powstanie warszawskie. Zarys działań natury wojskowej, Instytut Wydawniczy „Pax”, Warszawa 1969 r., str. 450.
- ↑ Adam Borkiewicz, Powstanie warszawskie... s. 416-417
- ↑ Adam Borkiewicz, Powstanie warszawskie... s. 418
- ↑ a b Lesław M. Bartelski: Praga. Warszawskie Termopile 1944. Warszawa: Fundacja „Wystawa Warszawa Walczy 1939–1945”, 2000, s. 119. ISBN 83-87545-33-3.