Katarzyna Romanowa (1691–1733)
Katarzyna Iwanowna Romanowa (ros. Екате́рина Ива́новна lub Иоа́нновна; ur. 29 października 1691, zm. 14 czerwca 1733[1]) – carówna rosyjska, córka Iwana V i Praskowii Sałtykowej, księżna Meklemburgii w latach 1716–1728 jako żona Karola Leopolda, babka cesarza Iwana VI.
| |
| |
| księżna Meklenburgii-Schwerinu | |
| Okres |
od 1716 |
|---|---|
| Jako żona | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Rodzeństwo |
Anna Romanowa, Praskowia, Maria, Teodozja |
| Mąż |
Karol Leopold Mecklenburg-Schwerin |
| Dzieci | |
Życiorys
edytujPochodzenie
edytujUrodziła się jako trzecia córka (pierwsza, która przeżyła dzieciństwo) cara Iwana V i jego żony Praskowii Sałtykowej. Miała dwie młodsze siostry: Annę i Praskowię[2]. Z uwagi na upośledzenie jej ojca realną władzę w kraju sprawowała jego siostra Zofia, a po jej upadku w 1689 r. ich przyrodni brat Piotr Wielki[3]. Pojawiły się plotki, jakoby biologicznym ojcem Katarzyny i jej sióstr był kochanek carycy Wasilij Juszkowow[2]. Car Iwan zmarł w styczniu 1696 r.
Małżeństwo i potomstwo
edytujKatarzyna była opisywana jako piękna niewysoka brunetka o bladej cerze. Była ulubienicą swojej matki, która nazywała ją dziką księżną[4]. Z woli stryja wyszła za mąż 8 kwietnia 1716 roku w Gdańsku za Karola Leopolda, księcia Meklenburgii-Schwerin. Poprzez to małżeństwo stworzono polityczny sojusz między Rosją i Meklemburgią przeciwko Szwecji, który był korzystny ze względu na ówczesną politykę cara[5].
Małżeństwo było nieszczęśliwe, a Karol często bił żonę. Był sadystą i miał skłonności do nadużywania alkoholu[5].
Z tego związku urodziła się jedna córka[5]:
- Anna Leopoldowna (1718-1746), regentka Rosji w latach 1740–1741 w imieniu swego syna Iwana VI.
Warunki, w których żyły księżna i księżniczka zaniepokoiły Praskowię Sałtykową[5]. Rosyjscy dyplomaci stwierdzili, że Katarzyna i jej córka nie mają dworu a zajmują jedynie brudną sypialnię. Caryca-wdowa stawiła się za córką u Piotra Wielkiego i uzyskała zgodę na opuszczenie Meklemburgii przez Katarzynę[4].
Sprawa sukcesji tronu
edytujPo śmierci Piotra II w 1730 roku Katarzynę, najstarszą z córek Iwana V, uznano za naturalną dziedziczkę tronu. Najwyższa Tajna Rada ze względu na niechęć do Karola Leopolda odrzuciła jej kandydaturę i cesarzową została młodszą siostra Katarzyny Anna[6]. Katarzyna, którą podejrzewano o spiskowanie z wrogami cesarzowej, została poddana ścisłemu nadzorowi na rozkaz swojej siostry. W 1732 r. córka Katarzyny została uznana za spadkobierczynię tronu swojej ciotki a ściślej – za matkę przyszłego cesarza. Rok później przeszła na prawosławie i otrzymała imiona Anna Leopoldowna[7].
Śmierć i dziedzictwo
edytujKatarzyna zmarła 14 czerwca 1733 r.[1]
Losy jej córki i wnuków były tragiczne: Anna po roku sprawowania regencji została obalona przez Elżbietę Piotrowną i skazana na zesłanie wraz z mężem i dziećmi (w tym cesarzem Iwanem VI). Zmarła w 1746 r. w wieku niespełna 28 lat jako więzień zamku w Chołmogorach. Iwan VI od 1756 r. przebywał w bardzo surowych warunkach w Twierdzy Szlisselburskiej, gdzie został zamordowany w 1764 r.[8].
Przypisy
edytuj- ↑ a b W. Durasow: Rodosłownaja kniga Wsierossijskawo dworjaństwa, Cz.1, Petersburg, 1906, s. 39. dlib.rsl.ru. [dostęp 2015-04-23]. (ros.).
- ↑ a b Simon Sebag Montefiore i inni, Romanowowie 1613-1918, 2017, s. 86, ISBN 978-83-65257-13-0.
- ↑ Andrzej Andrusiewicz, Romanowowie. Imperium i familia, 2017, s. 140, ISBN 978-83-08-05394-2.
- ↑ a b Simon Sebag Montefiore, Romanowowie 1613-1918, 2017, s. 150, ISBN 978-83-65257-13-0.
- ↑ a b c d Simon Sebag Montefiore, Romanowowie 1613-1918, 2017, s. 133, ISBN 978-83-65257-13-0.
- ↑ Andrzej Andrusiewicz, Romanowowie. Imperium i familia, 2017, s. 204, ISBN 978-83-08-05394-2.
- ↑ Andrzej Andrusiewicz, Romanowowie. Imperium i familia, 2017, s. 218, ISBN 978-83-08-05394-2.
- ↑ Andrzej Andrusiewicz, Romanowowie. Imperium i familia, 2017, s. 245, ISBN 978-83-08-05394-2.