Krystian Bala
Krystian Bala (ur. 1 stycznia 1974[1] w Chojnowie[2]) – autor wydanej przez wrocławskie wydawnictwo Croma w 2003 (reedycja wydana 21 kwietnia 2017 przez chojnowskie wydawnictwo TEUT[4]) powieści Amok, w której opisał zabójstwo, zbrodnię podobną do tej, za którą został skazany w 2007 roku.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Narodowość | |
Język | |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
|
Krystian Bala ukończył filozofię na Uniwersytecie Wrocławskim[3]. Przez pewien czas podróżował po świecie, w tym po Europie, USA i Azji.
Proces o zabójstwo
edytujKrystian Bala został oskarżony o zaplanowanie, zlecenie i kierowanie zabójstwem Dariusza J. Mężczyzna zniknął po wyjściu z biura swojego przedsiębiorstwa 13 listopada 2000. Później jego ciało znaleziono w Odrze. Motywem zbrodni miała być chorobliwa zazdrość Bali o żonę, Stanisławę B., której domniemanym kochankiem miał być Dariusz J.
W trakcie procesu sądowego prokuratura przedstawiła 14 dowodów poszlakowych, mających wskazywać na to, że sprawcą zbrodni był Bala. Ostatecznie sąd uznał, że 10 poszlak tworzyło ciąg logiczny, wskazujący na winę oskarżonego. Wśród tych dowodów znalazły się m.in. zeznania świadków, karta magnetyczna, przez którą kontaktowano się z ofiarą i jego rodziną oraz długopis z logo przedsiębiorstwa ofiary, jaki znaleziono w mieszkaniu Bali. Dowodem pośrednim stały się też logowania na stronie Magazyn Kryminalny 997, gdzie opublikowane były kolejne szczegóły dotyczące zabójstwa Dariusza J., z różnych miejsc na świecie, w których aktualnie przebywał pisarz[6].
5 września 2007 roku Krystian Bala został skazany przez Wrocławski Sąd Okręgowy na 25 lat pozbawienia wolności za zabójstwo domniemanego kochanka swojej byłej żony – Dariusza J., właściciela agencji reklamowej. Tego samego dnia sąd skazał Balę również za kradzież telefonu komórkowego ofiary, posługiwanie się sfałszowanym dokumentem tożsamości oraz narażenie Uniwersytetu Wrocławskiego na straty finansowe. 20 grudnia 2007 roku Wrocławski Sąd Apelacyjny skierował do ponownego rozpatrzenia dwa najważniejsze zarzuty: zabójstwa i kradzieży telefonu.
18 grudnia 2008 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu ponownie uznał Krystiana Balę winnego zabójstwa Dariusza J. i kradzieży jego telefonu, w wyniku czego skazał go na karę łączną 25 lat pozbawienia wolności. W dniu 13 maja 2009 roku Sąd Apelacyjny we Wrocławiu utrzymał w mocy wyrok 25 lat pozbawienia wolności[6][7].
12 maja 2010 roku Sąd Najwyższy oddalił kasację od tego prawomocnego wyroku, a od tej decyzji nie przysługuje środek odwoławczy.[7][8].
Interpretacje Amoku
edytujChoć książka Amok, w której opisuje m.in. morderstwo dokonane przez bohatera, miała bezpośredni wpływ na przebieg śledztwa i skierowanie podejrzeń na Balę, w ostateczności jednak biegli psychologowie z Instytutu Ekspertyz Sądowych ocenili, że „treść książki nie zawiera elementów odnoszących się do zabójstwa Dariusza J.”[9]. Za dowody potwierdzające winę Bali nie uznano również wyniku badań wariograficznych na oskarżonym oraz jego ustnego przyznania się do winy (później odwołanego) podczas jednego z przesłuchań[10][11][12].
Sprawa Bali interesowała również media poza Polską; prócz depesz prasowych, powstał o niej m.in. artykuł Davida Granna dla New Yorkera[13].
Inspiracje
edytujW kwietniu 2011 pojawiła się informacja, że Roman Polański planuje zekranizować tekst Granna[14]. W 2013 roku[15] ukazała się powieść „Koma” autorstwa Aleksandra Sowy inspirowana historią Krystiana Bali[16][17]. W 2016 r. powstał film fabularny „True Crimes ” (Dark Crimes) obsadzony przez gwiazdy Hoollywood (m.in Jim Carrey i Charlotte Gainsbourg)[18] i krajowych aktorów: Roberta Więckiewicza, Zbigniewa Zamachowskiego i Agatę Kuleszę[16]. Film inspirowany jest historią Krystiana Bali i jego książki „Amok”. W latach 2016–2017 powstał film „Amok”, w reżyserii Kasi Adamik, który miał premierę w marcu 2017. Rolę Krystiana Bali zagrał Mateusz Kościukiewicz[19].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Martyna Olasz , Twórcy na premierze “Amoku” w reż. Kasi Adamik [online], dzieje.pl, 23 marca 2017 [dostęp 2019-04-14] (pol.).
- ↑ a b Ada Pałka , Zbrodnia (prawie) doskonała. Krystiana Balę zgubiła pewność siebie? [online], rmf24.pl, 27 marca 2017 [dostęp 2019-05-29] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-29] (pol.).
- ↑ a b Beata Kustra , Krystian Bala: "Przytrzymując wierzgającą Mary jedną ręką, drugą wbiłem jej nóż powyżej lewej piersi" [online], rmf.fm, 3 lipca 2018 [dostęp 2019-09-10] (pol.).
- ↑ Informacja handlowa nt. publikacji [online], e-isbn.pl [dostęp 2019-06-02] (pol.).
- ↑ TVN Superwizjer, 4 kwietnia 2017
- ↑ a b IAR, 25 lat dla zabójcy, który opisał zbrodnię w książce [online], wp.pl, 13 maja 2009 [dostęp 2019-04-14] (pol.).
- ↑ a b Sąd Najwyższy , Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2010 r. V KK 380/09 [online], sip.lex.pl, 12 maja 2010 [dostęp 2021-01-10] (pol.).
- ↑ Katarzyna Lubiniecka , Sąd Najwyższy: Bala ma odsiedzieć 25 lat za zabójstwo [online], wyborcza.pl, 12 maja 2010 [dostęp 2019-04-14] (pol.).
- ↑ Agnieszka Czajkowska , Amok, ostatni rozdział [online], wyborcza.pl, 6 września 2007 [dostęp 2019-04-14] (pol.).
- ↑ Izabela Żbikowska , Akta W. Zbrodnia jak z powieści, skazali za nią pisarza [online], wyborcza.pl, 3 lipca 2015 [dostęp 2019-04-14] (pol.).
- ↑ Piotr Dresler , Pasja pisania, pasja zabijania [online], zycierednacza.wordpress.com, 23 kwietnia 2011 [dostęp 2019-04-14] (pol.).
- ↑ Literackie dowody, [w:] Stanisław Mikke , Literackie dowody, „Palestra. Pismo adwokatury polskiej nr. 9-10/2007. s.175.”, ISSN 0031-0344 .
- ↑ David Grann, True Crime. A postmodern murder mystery, The New Yorker, 11 lutego 2008; zob. też trzeci rozdział The Devil and Sherlock Holmes: Tales of Murder, Madness, and Obsession, zbioru tekstów Granna (2010).
- ↑ Ben Child , Polanski linked with film version of Polish author murder case [online], theguardian.com, 11 kwietnia 2011 [dostęp 2019-04-14] (ang.).
- ↑ "Koma" – historia Krystiana Bali na nowo [online], chojnow.pl, 16 lipca 2013 [dostęp 2019-04-14] (pol.).
- ↑ a b Małgorzata Nieciecka-Mac , Kraków: Jim Carrey na planie filmu True Crimes - Kultura - Radio Kraków [online], radiokrakow.pl, 8 listopada 2015 [dostęp 2019-04-14] (pol.).
- ↑ Koma [online], empik.com [dostęp 2019-04-14] (pol.).
- ↑ Prawdziwe zbrodnie (2016) [online], filmweb.pl [dostęp 2019-04-14] (pol.).
- ↑ AMOK [online], filmpolski.pl [dostęp 2019-04-14] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Reportaż o Krystianie Bali: Życie i śmierć jak Amok