László Moholy-Nagy
László Moholy-Nagy, pierw. László Weisz (ur. 20 lipca 1895 w Bácsborsód, zm. 24 listopada 1946 w Chicago) – węgierski malarz, fotograf, projektant, producent filmowy, teoretyk, profesor Bauhausu.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
malarz, fotograf, projektant, producent filmowy, teoretyk |
Życiorys
edytujZ powodu I wojny światowej musiał przerwać studia prawnicze. W 1917, przechodząc rekonwalescencję w Segedynie, założył wraz z przyjaciółmi grupę artystyczną Ma. Po wojnie wznowił studia i po otrzymaniu stopnia naukowego przeniósł się do Wiednia (1919). Rok później wyjechał do Berlina. Tam wykonał swoje pierwsze fotogramy i dadaistyczne kolaże. Jego pierwsza wystawa indywidualna odbyła się w 1922 w galerii Der Sturm w Berlinie. W tych latach współpracował również z kilkoma ważnymi czasopismami poświęconymi sztuce. W 1923 zaczął uczyć w Bauhausie w Weimarze. Dwa lata później z powodu przeniesienia siedziby uczelni zamieszkał w Dessau (dziś Dessau-Roßlau) i pracował tam do 1928, kiedy to postanowił przenieść się ponownie do Berlina, aby zajmować się projektowaniem i filmem. W 1937 wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie w Chicago objął posadę dyrektora uczelni New Bauhaus.
Twórczość
edytujJako wykładowca w Weimarskim Bauhausie dał się poznać wraz z El Lissitzkim jako zwolennik konstruktywizmu. Pierwsze obrazy o wyraźnie geometryzujących kształtach zaczął malować około 1920. Ponadto prowadził eksperymenty w dziedzinie fotografii i filmu, tworząc w 1921 abstrakcyjne fotogramy (niezależnie od twórczości Mana Raya).
Był również jednym z głównych twórców rzeźby kinetycznej. W swoich pracach wykorzystywał nie tylko ruch, ale i światło, czego efektem były tworzone od 1935 modulatory przestrzenne tzw. space-modulators, rodzaj trójwymiarowego malarstwa załamującego promienie świetlne[1].
László Moholy-Nagy podjął jedną z pierwszych prób wykreowania sztuki konceptualnej, realizując w 1940 „sztukę na telefon” (artysta przez telefon przekazywał informacje, jak ma zostać wykonane dzieło, które potem uznawał jako swoje)[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Adam Kotula, Piotr Krakowski, Sztuka abstrakcyjna, WAIF, Warszawa 1973.
- ↑ Piotr Krakowski, O sztuce nowej i najnowszej, PWN, Warszawa 1981.
Linki zewnętrzne
edytuj- Art Institute of Chicago Collection Database (ang.)
- Getty Museum: László Moholy-Nagy. (ang.)
- Guggenheim Museum: László Moholy-Nagy.. guggenheimcollection.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-30)]. (ang.)
- Tate Collection: Laszlo Moholy-Nagy (ang.)
- Museum of Modern Art: László Moholy-Nagy. Life and work. (ang.)
- Metropolitan Museum of Art: Timetable of Art History – László Moholy-Nagy. (ang.)
- ISNI: 0000000122773694, 000000036865023X
- VIAF: 22203431
- ULAN: 500004274
- LCCN: n79133790
- GND: 118583204
- NDL: 00471780
- LIBRIS: 1zcfgsnk59tcsdx
- BnF: 12282432n
- SUDOC: 027272591
- SBN: CFIV074886
- NLA: 35357665
- NKC: xx0002277
- DBNL: moho001
- BNE: XX907588
- NTA: 068286082
- BIBSYS: 90070829
- CiNii: DA02347825
- Open Library: OL4279304A
- PLWABN: 9810583767805606
- NUKAT: n96029384
- J9U: 987007265405705171
- PTBNP: 1867937
- CANTIC: a10623437
- LNB: 000270550
- NSK: 000081935
- CONOR: 18082915
- KRNLK: KAC201817444
- LIH: LNB:C876;=r5
- NSZL: 198538