Wikipedia

Ludwik Ławniczak

Ludwik Ławniczak (ur. 1 czerwca 1882 w Zieminie, zm. 23 kwietnia 1942 w Auschwitz-Birkenau) – major intendent Wojska Polskiego, działacz społeczny i polityczny.

Ludwik Ławniczak
Ilustracja
Ludwik Ławniczak (przed 1933)
major intendent major intendent
Data i miejsce urodzenia

1 czerwca 1882
Ziemin

Data i miejsce śmierci

23 kwietnia 1942
Auschwitz-Birkenau

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
ZWZ

Jednostki

OZG VIII,
DOK VII,
7 OSI,
obwód ZWZ Sanok

Odznaczenia
Krzyż Żelazny (1813) II Klasy
Multimedia w Wikimedia Commons
Upamiętnienie na Mauzoleum w Sanoku

Życiorys

edytuj

Urodził się 1 czerwca 1882 w Zieminie[1][2]. Brał udział w I wojnie światowej[3]. Otrzymał Krzyż Żelazny[3].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia majora rezerwy w korpusie oficerów administracji dział gospodarczy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[4], następnie zweryfikowany jako major służby stałej ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1919[5]. W latach 20. był oficerem nadetatowym Okręgowego Zakładu Gospodarczego VIII w garnizonie Toruń, w 1923 jako oficer rezerwy i zatrzymany w służbie czynnej służył w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr VII w garnizonie Poznań[6], a w 1924 jako oficer zawodowy był p.o. dowódcy 7 Oddziału Służby Intendentury[7]. 6 października 1922 został powołany do rady nadzorczej Hurtowni Spółdzielni Żołnierskich OK VIII w Poznaniu[8]. Jako major przeniesiony w stan spoczynku w 1928 przebywał w Poznaniu[9], a w 1934 pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Toruń[10].

Działał na polu społecznym i politycznym. Wraz z żoną został członkiem komitetu wykonawczego Tydzień Obrony Kresów Zachodnich na miasto Poznań rozpoczętego 1 lutego 1925[11][12]. Był działaczem Stronnictwa Narodowego i znanym działaczem narodowym na Ziemiach Zachodnich[13]. Pod koniec października 1933 został prezesem koła SN w Toruniu[13]. W listopadzie 1933 uzyskał mandat radnego rady miejskiej w Toruniu z listy Obozu Narodowego Obrony Samorządu[14] i sprawował go w kolejnych latach[15]. Ponadto był reprezentantem firm krajowych w Toruniu[16]. Zamieszkiwał w tym mieście od adresami ulicy Łaziennej 20 (1932)[17], ulicy Bydgoskiej 8 (1936)[18]. 21 lipca 1934 jako prezes koła toruńskiego SN został zwolniony z więzienia w Toruniu, w którym byli przetrzymywany od 18 czerwca 1934 (wraz z nim osadzony i zwolniony był red. Wacław Ciesielski, sekretarz wojewódzki SN)[19][20]. Następnie pozostawał prezesem koła SN w Toruniu[21]. Był także skarbnikiem zarządu okręgowego SN w Toruniu, a po konflikcie na tle finansowym z Ciesielskim na łonie SN, został pobity, po czym złożył mandat radnego w Toruniu i wyjechał z miasta (przed 1937)[22]. We wrześniu 1937 został wykluczony z koła łazarskiego (św. Łazarza) SN w Poznaniu (wraz z nim m.in. były poseł na Sejm RP z Grudziądza, Józef Mazur)[23]. Był delegatem koła w Poznaniu na I Zjazd Delegatów Związku Polskiego (Związek Popierania Polskiego Stanu Posiadania) w Poznaniu 27 marca 1938 i został wybrany zastępcą członka komisji rewizyjnej[24]. Przed 1939/1940 był kupcem[1].

Po wybuchu II wojny światowej i nastaniu okupacji niemieckiej wstąpił do Związku Walki Zbrojnej i został członkiem sztabu komendy obwodu ZWZ w Sanoku[25]. Został aresztowany przez Niemców w Sanoku 27/28 stycznia 1942 w czasie aresztowań tamtejszych przedstawicieli inteligencji i osadzony w sanockim więzieniu 29 stycznia 1942[2][3][26]. Według Mieczysława Przystasza przeszedł specjalne metody śledztwa, które złamały go fizycznie[3]. W sanockim więzieniu przebywał do 26 marca 1942[2]. 2 kwietnia 1942 został osadzony w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, gdzie otrzymał obozowy numer więźnia 28759[1]. Tam poniósł śmierć 23 kwietnia 1942[1][3].

Także 29 stycznia 1942 do więzienia w Sanoku trafili inni aresztowani, którzy również 26 marca 1942 opuścili to miejsce[27], po czym zostali przewiezieni do obozu w Auschwitz, gdzie ponieśli śmierć w tym samym 1942 roku; byli to: Jan Olechowski (ur. 1891, krawiec)[28], Juliusz Eisenbach (ur. 1904, absolwent Państwowego Gimnazjum w Sanoku, farmaceuta)[29][30], Kazimierz Eisenbach (ur. 1911, absolwent Państwowego Gimnazjum w Sanoku, farmaceuta)[30][31], Mikołaj Bereski (ur. 1900 lub 1904, ogrodnik)[32], Michał Ekiert (ur. 1896)[33], Tadeusz Borczyk (ur. 1913, urzędnik wzgl. urzędnik)[30][34], Maksymilian Loegler (ur. 1903, nauczyciel)[30][35][36].

Upamiętnienie

edytuj

W 1962 Ludwik Ławniczak został upamiętniony wśród innych osób wymienionych na jednej z tablic Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na obecnym Cmentarzu Centralnym w Sanoku.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d Informacje o więźniach. Ludwik Ławniczak. auschwitz.org. [dostęp 2020-03-05].
  2. ↑ a b c Gefängnis in Sanok. Księga więźniów śledczych 1940-1942 (zespół 134, sygn. 100). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 272 (poz. 119).
  3. ↑ a b c d e Mieczysław Przystasz. Powiat sanocki w latach 1939–1947. „Rocznik Sanocki”. Tom II, s. 242, 1967. Wydawnictwo Literackie. 
  4. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1330.
  5. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1197.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1302.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1183.
  8. ↑ Hurtownia Spółdzielni Żołnierskich O. K. VIII w Poznaniu. „Żołnierz Wielkopolski”, s. 55, Nr 26 z 28 listopada 1923. 
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 900.
  10. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 370.
  11. ↑ Rodacy!. „Goniec Wielkopolski”, s. 1, Nr 26 z 1 lutego 1925. 
  12. ↑ Tydzień Obrony Kresów Zachodnich pod opieką P. Prezesa Rady Ministrów. „Orędownik na powiat wolsztyński”, s. 1, Nr 14 z 2 lutego 1925. 
  13. ↑ a b Nowy prezes Stronnictwa Narodowego w Toruniu. „Słowo Pomorskie”, s. 1, Nr 247 z 26 października 1933. 
  14. ↑ Nowi radni miasta Torunia z listy Obozu Narodowego Obrony Samorządu. „Słowo Pomorskie”, s. 8, Nr 275 z 29 listopada 1933. 
  15. ↑ Książka adresowa miasta Torunia 1936. Toruń: 1936, s. 14.
  16. ↑ Książka adresowa miasta Torunia 1936. Toruń: 1936, s. 82.
  17. ↑ Księga adresowa i informacyjna miasta Torunia 1932. Toruń: 19326, s. 51, 184, 14.
  18. ↑ Książka adresowa miasta Torunia 1936. Toruń: 1936, s. 222.
  19. ↑ Ciesielski i Ławniczak na wolności. „Gazeta Wągrowiecka”, s. 2, 166 z 24 lipca 1934. 
  20. ↑ Zwolnienie Ciesielskiego i Ławniczaka. „Gazeta Wągrowiecka”, s. 2, 167 z 25 lipca 1934. 
  21. ↑ Książka adresowa miasta Torunia 1936. Toruń: 1936, s. 38.
  22. ↑ Fermenty w Stron. Narodowym. Organizacja toruńska S.N. leży w gruzach. „Nowy Kurier”, s. 2, Nr 82 z 10 kwietnia 1937. 
  23. ↑ Masowe wydalenia ze Stronnictwa Narod.. „Nowy Kurier”, s. 10, Nr 213 z 16 września 1937. 
  24. ↑ Antoni Chocieszyński: Sprawozdanie z działalności Związku Polskiego (Związku Popierania Polskiego Stanu Posiadania) od chwili powstania aż do I Zjazdu Delegatów w Poznaniu w dniu 27 marca 1938r. oraz szkicowy plan działalności na przyszłość. Poznań: 1938, s. 43, 45.
  25. ↑ Wymieniony przez Andrzeja Zagórskiego jako emetytowany major N. Łowniczak. Andrzej Zagórski: W latach drugiej wojny światowej i konspiracji. Konspiracja w Sanoku w okresie okupacji. W: Feliks Kiryk (red.): Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 701, 745. ISBN 83-86077-57-3.
  26. ↑ W swoich wspomnieniach Nestor Kiszka wskazał dwie daty aresztowania: 27/28 stycznia 1942 oraz początek maja 1942. Nestor Kiszka: Relacja Kiszki Nestora „Neron”. W: Andrzej Brygidyn, Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz: Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939–1944. Sanok: 2012, s. 223, 227. ISBN 978-83-903080-5-0.
  27. ↑ Księga więźniów śledczych 1940-1942. Sanok: Archiwum Państwowe w Rzeszowie, Oddział w Sanoku (zespół 134, sygn. 100), 1942, s. 271-274.
  28. ↑ Informacje o więźniach. Jan Olechowski. auschwitz.org. [dostęp 2020-03-05].
  29. ↑ Informacje o więźniach. Julius Eisenbach. auschwitz.org. [dostęp 2020-03-05].
  30. ↑ a b c d Józef Stachowicz: Diariusz zjazdu. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 70.
  31. ↑ Informacje o więźniach. Kasimir Eisenbach. auschwitz.org. [dostęp 2020-03-05].
  32. ↑ Informacje o więźniach. Mikołaj Bereski. auschwitz.org. [dostęp 2020-03-05].
  33. ↑ Izabela Półchłopek: Wieczna pamięć dla rogowskich bohaterów. miejscepiastowe.pl, 2018-11-15. [dostęp 2020-03-05].
  34. ↑ Informacje o więźniach. Tadeusz Borczyk. auschwitz.org. [dostęp 2020-03-05].
  35. ↑ Informacje o więźniach. Maksymilian Loegler. auschwitz.org. [dostęp 2020-03-05].
  36. ↑ Według powyższego zrodła (autorstwa Izabeli Półchłopek osadzony Michał Ekiert zmarł w 1943.

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ludwik_Ławniczak&oldid=74865369”