Maniraptory
Maniraptory (Maniraptora) – grupa teropodów, do której należą m.in.: deinonychozaury, owiraptorozaury, terizinozaury i ptaki.
Maniraptora | |
Gauthier, 1986 | |
Kaudipteryks – przedstawiciel maniraptorów z grupy owiraptorozaurów | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Podgromada | |
Infragromada | |
(bez rangi) | archozaury |
(bez rangi) | Ornithodira |
Nadrząd | |
Rząd | |
Podrząd | |
Infrarząd | |
(bez rangi) | celurozaury |
(bez rangi) | maniraptory |
Nazwa
edytujPrzedrostek „mani” przed określeniem „raptor” oznaczającym drapieżcę odnosi się do „rąk”, czyli przednich kończyn tych zwierząt. Kończyny te były bardzo dobrze rozwinięte i przydatne podczas polowania.
Wielkość
edytujWiększość gatunków niedużej lub średniej wielkości – od Tsaagan (1 m) do Therizinosaurus (10 m).
Pożywienie
edytujZazwyczaj mięso.
Występowanie
edytujPojawiły się w jurze, pospolite także w kredzie. Przypuszczalnie z tej grupy wyewoluowały ptaki, panujące w powietrzu do dziś.
Klasyfikacja
edytuj- dinozaury (Dinosauria)
- gadziomiedniczne (Saurischia)
- teropody (Theropoda)
- tetanury (Tetanurae)
- celurozaury (Coelurosauria)
- maniraptorokształtne (Maniraptoriformes)
- maniraptory (Maniraptora)
- terizinozauroidy
- rodzina terizinozaury
- Pennaraptora
- owiraptorozaury
- rodzina awimimy (Avimimidae)
- rodzina kaudipteryksy (Caudipteridae)
- rodzina cenagnaty (Caenagnathidae)
- rodzina owiraptory (Oviraptoridae)
- Paraves
- rodzina dromeozaury
- rodzina troodony
- rodzina Scansoriopterygidae
- ptaki (Aves)
- archeopteryksokształtne (Archaeopterygiformes)
- rodzina archeopteryksy (Archaeopterygidae)
- archeopteryksokształtne (Archaeopterygiformes)
- owiraptorozaury
- terizinozauroidy
- maniraptory (Maniraptora)
- maniraptorokształtne (Maniraptoriformes)
- celurozaury (Coelurosauria)
- tetanury (Tetanurae)
- teropody (Theropoda)
- gadziomiedniczne (Saurischia)
Maniraptory często określa się jako zbiór gatunków dinozaurów bliżej spokrewnionych z ptakami niż z ornitomimozaurami.
Drzewo filogenetyczne maniraptorów
edytujZa Norell i in. (2006)[1]; nazwy kladów oparte na definicjach podanych przez: Sereno (2005)[2].
Maniraptora |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy
edytuj- ↑ Norell, M.A., Clark, J.M., Turner, A.H., Makovicky, P.J., Barsbold, R., and Rowe, T. (2006). „A new dromaeosaurid theropod from Ukhaa Tolgod (Omnogov, Mongolia).” American Museum Novitates, 3545: 1-51. Artykuł dostępny w formacie PDF: http://digitallibrary.amnh.org/handle/2246/5823
- ↑ Sereno, P. C. 2005. Stem Archosauria–TaxonSearch [version 1.0, 2005 November 7].