Wikipedia

Maurice Béjart

francuski tancerz i choreograf

Maurice Béjart, właśc. Maurice-Jean Berger[1] (ur. 1 stycznia 1927 w Marsylii, zm. 22 listopada 2007 w Lozannie) – francuski tancerz i choreograf, założyciel i kierownik cenionych w świecie zespołów baletowych Ballet de l’Etoile (zał. 1954), Balet XX wieku (zał. 1960 w Brukseli) oraz Béjart Ballet Lausanne (zał. 1987 w Lozannie). Założyciel kilku szkół baletowych, m.in. École Mudra w Brukseli oraz École-atelier Rudra w Lozannie. Od 1994 do śmierci – członek francuskiej Akademii Sztuk Pięknych (l’Académie des Beaux-Arts). W 2007 uzyskał obywatelstwo Szwajcarii.

Maurice Béjart
Ilustracja
Maurice Béjart (1988)
Imię i nazwisko

Maurice-Jean Berger

Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1927
Marsylia

Data i miejsce śmierci

22 listopada 2007
Lozanna

Narodowość

francuska

Dziedzina sztuki

taniec

Odznaczenia
Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Wielki Oficer Orderu Korony (Belgia) Złote i Srebrne Promienie Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Wielki Oficer Orderu Infanta Henryka (Portugalia)
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Życiorys

edytuj

Urodził się w Marsylii jako najstarszy z trojga dzieci Germaine Capellieres i Gastona Bergera (1896-1960), filozofa[2]. W 1934, gdy miał 7 lat zmarła jego matka[3]. Zafascynowany występem Serge’a Lifara postanowił całkowicie poświęcić się tańcu. Od 11. roku życia trenował u Matyldy Krzesińskiej w Marseille Opera Ballet School w Marsylii, gdzie był jedynym chłopcem w klasie od 25 do 30 dziewcząt[3]. Potem przeniósł się do Paryża, gdzie jego nauczycielami tańca byli: Lubov Egorova, Léo Staats, Roland Petit i Nora Kiss. Dzięki rekomendacji Margot Fonteyn, Béjart uczył się tańca w Londynie pod kierunkiem Very Volkovej[3]. W 1949 dołączył do zespołu londyńskiego International Ballet tancerki baletowej Mony Inglesby, gdzie tańczy szereg znaczących ról m.in. pas de deux Błękitnego Ptaka w Śpiącej królewnie.

W 1950 dołączył do zespołu Cullberg Ballet, gdzie po raz pierwszy zetknął się z tańcem współczesnym i spróbował swoich sił jako choreograf[2]. W latach 1951–1952 tańczył też w The Royal Swedish Ballet w Szwecji. W 1952 stworzył swoją pierwszą choreografię do filmu Ognisty ptak (Firebird)[4] do muzyki Igora Strawinskiego w reżyserii Hasse Ekmana. W rolach głównych wystąpili: tancerka Ellen Rasch i włoski śpiewak operowy baryton Tito Gobbi.

W 1954 założył Ballet de l’Etoile[5], dla którego w 1955 stworzył choreografię do Symphonie pour un homme seul (muz. Pierre Schaeffer i Pierre Henry). W 1959 został zaangażowany przez Maurice Huismana, dyrektora Théâtre Royal de la Monnaie w Brukseli, gdzie opracował choreografię do Święta wiosny[5].

W 1960 w Brukseli złożył zespół Ballet du XXe Siècle[5], dla którego przygotował choreografię do baletów: Boléro (1961), Messe pour le temps présent (1967) i L’oiseau de feu (1970).

W 1961 Béjart zapoczątkował karierę reżysera operowego Opowieściami Hoffmanna z muzyką Jacques’a Offenbacha. Kolejne opery jego w reżyserii to m.in.: Potępienie Fausta Hectora Berlioza i Don Giovanni Wolfganga A. Mozarta.

W 1987 Béjart zamieszkał w Lozannie w Szwajcarii, gdzie powstał Béjart Ballet Lausanne[5]. W 1992 zmniejszył liczbę tancerzy do 30 osób w zespole, z którego powstał L’école-Atelier Rudra-Béjart. Kolejne choreografie Béjarta dla Béjart Ballet Lausanne to: Cudowny mandaryn, King Lear-Prospero, À propos de Shéhérazade, Lumière, MutationX, La Route de la soie, Le Manteau, Enfant-Roi, La Lumière des eaux i Le Presbytère n’a rien perdu de son charme, ni le jardin de son éclat. W 2007 powstało jego ostatnie dzieło Le Tour du monde en 80 minutes.

Béjart wydał też kilka książek, w tym La Mort subite – journal intime, Le Ballet des mots, Le Même et un Autre, Lettres à un jeune danseur, L’Autre chant de la danse. Ce que la nuit me dit, Mathilde ou le temps perdu, Mémoires, tome 2: La Vie de qui?, Théâtre: A-6-Roc i Un Instant dans la vie d’autrui. Mémoires.

W 1999 otrzymał Nagrodę Kioto w dziedzinie sztuki i filozofii[6]. W 2003 został uhonorowany Prix Benois de la Danse za wybitne osiągnięcia.

Życie prywatne

edytuj

Otwarcie przyznał się do homoseksualizmu[7]. Jego długoletni towarzysz, argentyński tancerz baletowy Jorge Donn, zmarł 30 listopada 1992 w wieku 45 lat na AIDS[3].

Zmarł 22 listopada 2007 w Lozannie w wieku 80 lat.

Dzieła

edytuj
  • 1955: Symphonie pour un homme seul (Paryż)
  • 1957: Sonate à trois (Essen)
  • 1958: Orphée (Liège)
  • 1959: Święto wiosny (Bruksela)
  • 1961: Boléro (Bruksela)
  • 1964: IX symfonia Beethovena (Bruksela)
  • 1965: Erotica do muzyki T. Bairda (Bruksela)
  • 1966: Romeo i Julia (Bruksela)
  • 1967: Messe pour le temps présent (Awinion)
  • 1968: Bhakti (Awinion)
  • 1972: Nijinski, clown de Dieu (Bruksela)
  • 1975: Pli selon pli (Bruksela)
  • 1975: Notre Faust (Bruksela)
  • 1977: Pietruszka (Bruksela)
  • 1980: Eros Thanatos (Ateny)
  • 1982: Wien, Wien, nur du allein (Bruksela)
  • 1983: Messe pour le temps futur (Bruksela)
  • 1987: Souvenir de Léningrad (Lozanna)
  • 1988: Piaf (Tokio)
  • 1989: 1789... et nous (Paryż)
  • 1990: Pyramide (Kair)
  • 1991: Tod in Wien (Wiedeń)
  • 1992: La Nuit (Lozanna)
  • 1993: M (Tokio)
  • 1995: À propos de Shéhérazade (Berlin)
  • 1997: Le Presbytère... (Paryż)
  • 1999: La Route de la soie (Lozanna)
  • 2000: Enfant-roi (Wersal)
  • 2001: Tangos (Gênes)
  • 2001: Manos (Lozanna)
  • 2002: Mère Teresa et les enfants du monde
  • 2003: Ciao Federico – w hołdzie dla Federico Felliniego
  • 2005: L’Amour – La Danse
  • 2006: Zarathoustra
  • 2007: Béjart: Best of

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Personalidade: Maurice Béjart (França). InterFilmes.com. [dostęp 2019-08-26]. (port.).
  2. ↑ a b Maurice Béjart. Internet Dance Database. [dostęp 2018-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-10)]. (fr.).
  3. ↑ a b c d Lewis Segal (2007-11-23): Maurice Bejart, 80; influential French choreographer. „Los Angeles Times”. [dostęp 2018-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-15)]. (ang.).
  4. ↑ Maurice Béjart. Listal. [dostęp 2019-08-26]. (ang.).
  5. ↑ a b c d Maurice Béjart. Samotny choć nigdy sam. Radio Kraków. [dostęp 2018-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-15)]. (pol.).
  6. ↑ Maurice Béjart. Kyoto Prize. [dostęp 2018-10-09]. (ang.).
  7. ↑ Maurice Béjart w bazie Notable Names Database (ang.)

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maurice_Béjart&oldid=69739804”