Mel Brooks
Mel Brooks; właściwie Melvin Kaminsky (ur. 28 czerwca 1926 w Nowym Jorku) – amerykański aktor, scenarzysta, reżyser i producent specjalizujący się w parodiach znanych dzieł i gatunków kinowych.
Mel Brooks (2010) | |
Prawdziwe imię i nazwisko |
Melvin Kaminsky |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Zawód | |
Współmałżonek |
1. Florence Baum (1953-62; rozwód) |
Lata aktywności |
1949-nadal |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Brooks jest zdobywcą EGOT, czyli czterech najważniejszych nagród amerykańskiego przemysłu rozrywkowego: Oscara (1968 – za najlepszy scenariusz oryginalny do filmu Producenci), nagród Emmy, Grammy oraz Tony. W czerwcu 2023 Amerykańska Akademia Filmowa ogłosiła przyznanie mu honorowego Oscara za całokształt twórczości[1][2].
Życiorys
edytujUrodził się w żydowskiej rodzinie. Podczas II wojny światowej służył w amerykańskiej armii jako saper w wojskach inżynieryjnych (1104 Engineer Combat Battalion, 78th Infantry Division).
Karierę komika, a później aktora komediowego rozpoczął w 1961 roku w produkcjach telewizyjnych. Później został reżyserem filmowym, co przyniosło mu sławę. W swoich filmach bardzo często pojawiał się w rolach drugoplanowych bądź epizodycznych. Przybrał pseudonim Mel Brooks i to nim posługiwał się, podpisując swoje filmy.
W latach 1953–1962 był żonaty z Florence Baum. Z tego związku, który zakończył się rozwodem miał troje dzieci. W 1964 poślubił aktorkę Anne Bancroft, z którą pozostał aż do jej śmierci 6 czerwca 2005 roku. Z drugiego małżeństwa ma syna Maksa[3].
W 2018 otrzymał złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” w dziedzinie promocji kultury polskiej za granicą[4].
Filmografia (reżyser, producent)
edytuj- 1967: Producenci
- 1970: Dwanaście krzeseł
- 1974: Płonące siodła
- 1974: Młody Frankenstein
- 1976: Nieme kino
- 1977: Lęk wysokości
- 1981: Historia świata: Część I
- 1987: Kosmiczne jaja
- 1991: Smród życia
- 1993: Robin Hood: Faceci w rajtuzach
- 1995: Dracula – wampiry bez zębów
Filmografia (aktor)
edytuj- 1949: Admiral Broadway Revue[5]
- 1967: Producenci jako śpiewak (głos)[5]
- 1970: Dwanaście krzeseł jako Tikon
- 1974: Płonące siodła jako Gubernator William J. Le Petomanne
- 1974: Młody Frankenstein jako wilkołak (głos), Baron von Frankenstein (głos)
- 1976: Nieme kino jako Mel Funn
- 1977: Lęk wysokości jako dr Richard H. „Harpo” Thorndyke oraz zabójca
- 1979: Muppety jadą do Hollywood (The Muppets Go Hollywood)
- 1979: Wielka wyprawa muppetów
- 1981: Historia świata: Część I jako Mojżesz, Comicus, Torquemada, Jacques, Ludwik XVI
- 1983: Być albo nie być jako Fryderyk Bronski
- 1987: Kosmiczne jaja jako prezydent Skroob oraz Mistrz Yogurt
- 1990: I kto to mówi 2 jako pan Toaleta (głos)
- 1991: Smród życia jako Goddard Bolt
- 1993: Robin Hood: Faceci w rajtuzach jako rabin Tuckman
- 1995: Dracula – wampiry bez zębów jako dr Abraham Van Helsing
- 1995–1999: Szaleję za tobą jako wujek Phil
- 1999: Ostatnie życzenie taty jako Jake Gordon
Przypisy
edytuj- ↑ Oscary 2024: Angela Bassett i Mel Brooks otrzymają honorowe statuetki. film.interia.pl. [dostęp 2023-06-27]. (pol.).
- ↑ Angela Bassett Finally Gets Her Oscar as Academy Announces 2023 Honorary Winners, Including Mel Brooks. variety.com. [dostęp 2023-06-26]. (ang.).
- ↑ Mel Brooks and Anne Bancroft Shared Love and Laughs. people.com. [dostęp 2013-05-19]. (ang.).
- ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-11-26] (pol.).
- ↑ a b Mel Brooks ~ Mel Brooks Biographical Timeline | American Masters | PBS [online], American Masters, 1 lutego 2013 [dostęp 2021-06-28] (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Mel Brooks w bazie IMDb (ang.)
- Mel Brooks w bazie Notable Names Database (ang.)
- Mel Brooks w bazie Filmweb
- ISNI: 0000000109208877, 0000000368558281
- VIAF: 84968687
- LCCN: n79060094
- GND: 11851573X
- NDL: 01014265
- LIBRIS: dbqtxv7x0qclg1n
- BnF: 13891880r
- SUDOC: 027427935
- NLA: 35858726
- NKC: ola2002153796
- BNE: XX1265457
- NTA: 073178047
- BIBSYS: 90863744
- CiNii: DA10100409
- Open Library: OL392310A
- PLWABN: 9810677507205606
- NUKAT: n00050649
- J9U: 987007279711405171
- CONOR: 32964707
- ΕΒΕ: 95958
- KRNLK: KAC201709091
- LIH: LNB:CjQT;=Bo