Mlaski

Mlaski (głoski mlaszczące), rzadziej plaski, kliki (ang. clicks, niem. Schnalze) – spółgłoski spotykane w językach mlaskowych, tj. językach rodziny khoisan, niektórych językach bantu (np. w zulu czy xhosa), kilku drobnych językach kuszyckich oraz w języku damin. Polegają na nagłym otwarciu zwarcia przy różnych położeniach warg i języka bez przepływu powietrza z płuc, co wywołuje charakterystyczny „cmokający” dźwięk.

W grafii zapisywane są w różny sposób, w zależności od ortografii danego języka – albo za pomocą zwykłych liter alfabetu łacińskiego, np. w języku xhosa „c”, „x” i „q”, albo przy pomocy dodatkowych znaków specjalnych np. „@” [ʘ] (mlask dwuwargowy), „#” czy „!” [ǃ] (mlask zadziąsłowy). W Polsce badaniem mlasków zajmował się przede wszystkim prof. Roman Stopa.

Wyróżnia się następujące rodzaje mlasków:

• mlask zębowy;
• mlask boczny dziąsłowy;
• mlask zadziąsłowy;
• mlask podniebienny;
• mlask dwuwargowy.

Mlaski występują również w językach europejskich, jako elementy komunikacji paralingwistycznej.

Bibliografia

• Alfred F.A.F. Majewicz Alfred F.A.F., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655  (pol.).
• African Phrasebook, Berlitz Publishing, Singapur 2005 (ang.)

Linki zewnętrzne

• Pliki audio – język nama
• Demonstracja mlasków w języku xhosa
• Opis i demonstracja podstawowych mlasków
• Demonstracja mlasków języka khoekhoewab