Okręty podwodne typu XIV
Okręty podwodne typu XIV – zaopatrzeniowe okręty podwodne wykorzystywane podczas II wojny światowej przez niemiecką Kriegsmarine, zwane popularnie mlecznymi krowami (niem. „Milchkuh” lub „Milchkühe” w liczbie mnogiej).
„Mleczna krowa” U-464 w porcie (1942) | |
Kraj budowy | |
---|---|
Stocznia |
Deutsche Werft |
Zbudowane |
10 |
Użytkownicy | |
Służba w latach |
1941–1944 |
Stracone |
10 |
Uzbrojenie: | |
2 × 37 mm działka przeciwlotnicze i 2 × 20 mm działka przeciwlotnicze | |
Załoga |
53 oficerów i marynarzy |
Wyporność: | |
• na powierzchni |
1695 ton |
• w zanurzeniu |
1963 ton |
Zanurzenie testowe |
próbne 120 m, niszczące (wyliczone) 240 m |
Długość |
75 metrów |
Szerokość |
9,35 metrów |
Napęd: | |
2 silniki Diesla, 2 silniki elektryczne Siemens, 2 wały napędowe | |
Prędkość: • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
Zasięg: | |
• na powierzchni |
pow.: 12,350 Mm@10 w. |
Okręty podwodne typu XIV dostarczały paliwo, amunicję i części zamienne dla U-Bootów operujących daleko od baz w Europie. Pozwalało to na wydłużenie czasu, jaki zaopatrywane okręty mogły spędzić w morzu (rejsy z i do miejsc działania wypełniały około 2/3 misji okrętu). Mleczne krowy posiadały również warsztaty umożliwiające przeprowadzanie na morzu nawet skomplikowanych napraw. Nie były uzbrojone w torpedy, montowano na nich jedynie działka przeciwlotnicze. Wybudowano łącznie tylko 10 takich jednostek. Marynarki wojenne sprzymierzonych intensywnie polowały na te okręty, co było ułatwione dzięki konieczności radiowego zaaranżowania spotkania z zaopatrywanym okrętem; w efekcie doprowadziło to do zagłady wszystkich tego typu jednostek[1].
Los jednostek
edytujDowódcy | Los okrętu | |
---|---|---|
U-459 | Georg von Wilamowitz-Möllendorf | Samozatopiony(?) po uszkodzeniu przez samoloty 24 lipca 1943 roku w Zatoce Biskajskiej |
U-460 | Friedrich Schäfer , Ebe Schnoor | Zatopiony przez samolot z lotniskowca eskortowego USS „Card” (CVE-11) 4 października 1943 roku na Atlantyku |
U-461 | Wolf-Harro Stiebler | Zatopiony przez samolot Short Sunderland 30 lipca 1943 roku w Zatoce Biskajskiej |
U-462 | Bruno Vowe | Zatopiony przez samolot Handley Page Halifax i slupy: HMS „Kite”, „Wild Goose”, „Woodcock” i „Woodpecker” 30 lipca 1943 roku w Zatoce Biskajskiej |
U-463 | Leo Wolfbauer | Zatopiony przez samolot Handley Page Halifax 16 maja 1943 roku w Zatoce Biskajskiej |
U-464 | Otto Harms | Zatopiony przez łódź latającą PBY Catalina 20 sierpnia 1942 roku na południe od Islandii |
U-487 | Helmut Metz | Zatopiony przez samolot z lotniskowca eskortowego USS „Core” (CVE-13) 13 lipca 1943 roku na Atlantyku |
U-488 | Erwin Bartke, Bruno Studt | Zatopiony 26 kwietnia 1944 roku przez niszczyciele USS „Barber”, USS „Frost”, USS „Huse” i USS „Snowden” na zachód od Wysp Zielonego Przylądka |
U-489 | Adalbert Schmandt | Zatopiony przez samolot Short Sunderland 5 sierpnia 1943 roku na południe od Islandii |
U-490 | Wilhelm Gerlach | Zatopiony przez amerykańskie niszczyciele 12 czerwca 1944 roku na Atlantyku |
Przypisy
edytuj- ↑ Norman Friedman: U.S. Submarines through 1945: An Illustrated Design History. Annapolis: Naval Institute Press, 1995, s. 343. ISBN 978-1-55750-263-6.
Bibliografia
edytuj- Clay Blair: Hitlera wojna U-Bootów. [T. 1], Myśliwi 1939-1942. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 1998. ISBN 83-85852-26-3.
- John F. White: „Mleczne krowy” - podwodne zaopatrzeniowce atlantyckich wilczych stad: 1941-1945. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2001. ISBN 83-11-09353-9.
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). ABC-CLIO, marzec 2007. ISBN 1-8510-9563-2.