Ob (ros. Обь, Ob´) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, na Nizinie Zachodniosyberyjskiej.

Ob
Обь
Ilustracja
Most Bugrinski na Obie w Nowosybirsku
Kontynent

Azja

Państwo

 Rosja

Rzeka
Długość 3650 km
Powierzchnia zlewni

2 972 497 km²

Średni przepływ

12 500 m³/s

Źródło
Miejsce Kraj Ałtajski
Współrzędne

52°25′55,9″N 84°59′07,1″E/52,432200 84,985300

Ujście
Recypient Morze Karskie
Miejsce

Zatoka Obska

Współrzędne

66°22′48,7″N 71°46′43,3″E/66,380200 71,778700

Mapa
Mapa rzeki
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”

Przebieg i parametry

edytuj
 
Ob w Barnaule

Długość (od źródeł rzek Katuni i Bii w Ałtaju) wynosi 4338 km lub 5570 km (od źródeł Irtyszu). Wpada do Zatoki Obskiej na Morzu Karskim, tworząc deltę długości 80 km i szerokości 30–90 km.

W górnym biegu płynie przez tereny wyżynne. Częściowo wypełniona wodami Zbiornika Nowosybirskiego (powierzchnia 1070 km²). W dolnym biegu płynie bardzo wolno, tworząc wokół bagna. Regularnie wylewa w lecie. Toczy średnio 12 400 m³ wody na sekundę (maksymalnie 42 800 m³/s). Od Nowosybirska nabiera cech rzeki nizinnej i przecina Nizinę Zachodniosyberyjską. Poniżej ujścia Irtysza występuje asymetria brzegów: prawy jest wysoki i stromy, lewy jest niski.

Od miejscowości Pieriegriobnoje rzeka dzieli się na dwie główne odnogi: Wielki Ob (długość 446 km) i Mały Ob (długość 456 km). Łączą się one koło miasta Salechard w jedno koryto o szerokości do 20 km i głębokości do 40 m. Uchodzi do Zatoki Obskiej na Morzu Karskim.

Główne dopływy to: Agan, Alej, Anuj, Bolszoj Jugan, Czarysz, Czumysz, Czułym, Inia, Irtysz, Kiet´, Szczuczja, Szegarka, Tom, Wach, Wasiugan.

Przyroda

edytuj

Rzeka jest bogata w ryby. U ujścia i w Zatoce Obskiej występują zwłaszcza jesiotrowate (np. jesiotr syberyjski i sterlet) oraz łososiowate (m.in. nelma, muksun i peluga). Masowe wędrówki w górę rzeki ryby te odbywają w okresie tarła. W środkowym biegu żyją natomiast płoć, szczupak, jaź, okoń, karaś, jelec i miętus[1].

Gospodarka

edytuj

Pokrywa lodowa trwa od 170 dni w biegu górnym do 220 dni w biegu dolnym. Ob żeglowny jest na całej długości, 80% ładunków stanowi drewno, w biegu górnym i środkowym rozwinięte jest rybołówstwo (jesiotr, sterlet, nelma). Powyżej Nowosybirska znajduje się duża elektrownia wodna. W dolnym biegu są wielkie złoża ropy naftowej i gazu ziemnego[2].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. S.P. Susłow: Geografia fizyczna azjatyckiej części ZSRR. Warszawa: PWN, 1961, s. 36.
  2. Michael H. Glantz: Creeping Environmental Problems and Sustainable Development in the Aral Sea…. s. 174. ISBN 0-521-62086-4.

Linki zewnętrzne

edytuj