Wikipedia

Podział administracyjny Grecji

Podział administracyjny Grecji – od 1 stycznia 2011 Grecja jest podzielona na jednostki administracyjne trzech poziomów: 7 administracji zdecentralizowanych (αποκεντρωμένη διοίκηση – apokendromeni diikisi), które dzielą się na 13 regionów (περιφέρεια – periferia), w skład których wchodzą 332 gminy (δήμος – dimos).

Taki podział administracyjny został wprowadzony na podstawie tzw. Programu Kalikrates (Πρόγραμμα Καλλικράτης, N.3852/2010[1]), zastępującego obowiązujący w latach 1997–2010 podział na: 13 regionów, 54 nomosów (prefektur) i 1034 gminy. Dodatkowo gminy grupowane są w jednostki regionalne (περιφερειακή ενότητα), których utworzono 74; nie mają one jednak statusu jednostek administracyjnych. W języku formalnym, terytoria dawnych nomosów określane są teraz jako "nomarchiako diamerisma". Gdy w praktyce, wobec tych obszarów, także oficjalnie adresowo, w dalszym ciągu używane bywa słowo "nomos" i tworzone od niego formy przymiotników[2][3][4]

Administracje zdecentralizowane i regiony

edytuj
 
Podział Grecji na administracje zdecentralizowane.
 
Podział Grecji na regiony.

Dodatkowo w strukturze administracyjnej Grecji istnieje Autonomiczna Republika Góry Athos.

Podział administracyjny w latach 1997–2010

edytuj

Przed wprowadzeniem 1 stycznia 2011 nowego podziału administracyjnego Grecja dzieliła się na 13 regionów, które dzieliły się na 54 nomosów (prefektur) podzielonych następnie na 1034 gminy.

Umocowania prawne i ich zmiany

edytuj

Ustawa o regionach, która została przyjęta przez rząd Andreasa Papandreu (sygn. ustaw N.1622/86[5] i P.D.51/87[6]), ustanowiła regiony, które w istocie miały charakter pomocniczy w stosunku do rządu centralnego. W późnych latach 90. przeprowadzono reformy ich funkcjonowania przy jednoczesnym rozszerzeniu kompetencji (sygn. ustaw N.2503/97[7] i 2647/98). Mimo to, regiony nadal pozostawały w dużym stopniu uzależnione od rządu Grecji poprzez mianowanych przez niego sekretarzy generalnych.

Struktura podziału

edytuj

Szczegółowy podział administracyjny Grecji, obowiązujący do końca 2010 roku, przedstawiał się następująco:

  • 13 regionów (nwgr. περιφέρεια – periféria, l.mn. περιφέρειες – periféries), z których 12 dzieli się na:
    • 54 nomosy (nwgr. νομός – nomós, l.mn. νομοί – nomí), tłumaczonych czasem również jako prefektury lub departamenty. Nomosy dzielą się na:

Osobliwościami są:

  • region Attyka, składający się tylko z jednego nomosu – Attyka, tworzącego dość specyficzny administracyjnie ustrój stolicy kraju. Nomos ten dzieli się na:
    • 4 jednostki zwane nomarchia (νομαρχία), czasami tłumaczone jako półprefektury, dzielące się na:
      • gminy miejskie i wiejskie
  • specjalny status posiada Góra Athos, której teren stanowi obszar autonomiczny na Półwyspie Chalcydyckim.

Nazwy regionów i nomosów w Grecji

edytuj
 
Mapa regionów Grecji
 
Mapa nomosów Grecji
 
Mapa nomarchii Attyki

Numery kolejne odpowiadają numeracji na załączonej mapce regionów.

  1. region Attyka (περιφέρεια Αττικής – periferia Attikí)
  2. region Grecja Środkowa (περιφέρεια Στερεά Ελλάδα – Stereá Elláda)
  3. region Macedonia Środkowa (περιφέρεια Κεντρική Μακεδονία – Kendrikí Makedonía)
  4. region Kreta (περιφέρεια Κρήτη – Kríti)
  5. region Macedonia Wschodnia i Tracja (περιφέρεια Ανατολική Μακεδονία και Θράκη – Anatolikí Makedonía kie Thráki)
  6. region Epir (περιφέρεια Ήπειρος – Ípiros)
  7. region Wyspy Jońskie (περιφέρεια Ιόνια νησιά – Iónia Nisiá)
  8. region Wyspy Egejskie Północne (περιφέρεια Βόρειο Αιγαίο – Vório Egéo)
  9. region Peloponez (περιφέρεια Πελοπόννησος – Pelopónnisos)
  10. region Wyspy Egejskie Południowe (περιφέρεια Νότιο Αιγαίο – Nótio Egéo)
  11. region Tesalia (περιφέρεια Θεσσαλία – Thessalía)
  12. region Grecja Zachodnia (περιφέρεια Δυτική Ελλάδα – Ditikí Elláda)
  13. region Macedonia Zachodnia (περιφέρεια Δυτική Μακεδονία – Ditikí Makedonía)


Przypisy

edytuj
  1. ↑ Ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης-Πρόγραμμα Καλλικράτης» (Nowa architektura administracji rządowej i programu decentralizacji Kallikratesa), (ΦΕΚ 87/τ.Α΄/07-06-2010) opublikowany w "Efimeris tis Kiwerniseos"
  2. ↑ Przykład aktów stanu cywilnego: W kwietniu 2015 r. nomos pojawia się w nich wielokrotnie, m.in. zaraz po godle państwa i słowach Republika Grecji. Przykład obowiązującego wzorca aktu urodzenia, na stroanie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (gr. Υπουργείο Εσωτερικών). "Nomarchia" (urząd nomosu, Urząd Wojewódzki), może pojawić się także w użytych następnie pieczęciach (przykład dokumentów z Aten).
  3. ↑ Przykład komunikatu oddziału Związku Zawodowego Pracowników Administracji Państwowej, w którym mimo wykorzystania nowej, oficjalnej tytulatury, doprecyzowanie (były) nomos także uznano za niezbędne.
  4. ↑ Przykład tytułu prasowego z roku 2015: Pismo burmistrza do radnych nomosu, w sprawie...
  5. ↑ Ν.1622/86 «Τοπική Αυτοδιοίκηση – Περιφερειακή Ανάπτυξη – Δημοκρατικός Προγραμματισμός» (Samorząd – Rozwój Regionalny – Planowanie Demokratyczne), (ΦΕΚ 92/τ.Α΄/14-7-1986) opublikowany w "Efimeris tis Kiwerniseos" (Εφημερίς της Κυβερνήσεως, Dziennik Ustaw)
  6. ↑ Π.Δ. 51/87 «Καθορισμός των Περιφερειών της Χώρας για το σχεδιασμό, προγραμματισμό και συντονισμό της Περιφερειακής Ανάπτυξης» (Definicja regionów w zakresie projektowania, planowania i koordynacji rozwoju regionalnego), (ΦΕΚ 26/τ.Α΄/06-03-1987) opublikowany w "Efimeris tis Kiwerniseos"
  7. ↑ Ν.2503/97 «Διοίκηση, οργάνωση, στελέχωση της Περιφέρειας, ρύθμιση θεμάτων για την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλες διατάξεις» (Administracja, organizacja i obsada kadrowa w regionie, zagadnienia dotyczące samorządu terytorialnego i inne przepisy), (ΦΕΚ 107/τ.Α΄/30-05-1997) opublikowany w "Efimeris tis Kiwerniseos"


Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Podział_administracyjny_Grecji&oldid=73885206”