Wikipedia

Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie

pomnik w Warszawie

Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku – monument znajdujący się na placu marsz. Józefa Piłsudskiego w Warszawie, upamiętniający 96 ofiar katastrofy polskiego Tu-154M w Smoleńsku z 2010 roku[1].

Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie
Ilustracja
Pomnik od strony wschodniej (2018)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Miejsce

plac marsz. Józefa Piłsudskiego w Warszawie

Typ obiektu

rzeźba

Projektant

Jerzy Kalina

Data odsłonięcia

10 kwietnia 2018

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie”
Ziemia52°14′26,38″N 21°00′45,54″E/52,240661 21,012650
Multimedia w Wikimedia Commons

Pomnik został zrealizowany przez Komitet Społeczny Budowy Pomników: Śp. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego oraz Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku według projektu artysty rzeźbiarza Jerzego Kaliny i odsłonięty 10 kwietnia 2018[2].

Opis

edytuj

Na pomniku znajduje się lista 96 ofiar katastrofy w Smoleńsku. Kształt monumentu smoleńskiego został wybrany w drodze konkursu[3]. Prace nad pomnikiem rozpoczęły się w lutym 2018[4] gdy wojewoda mazowiecki Zdzisław Sipiera wydał zgodę na jego budowę, pomimo wcześniejszego nie wyrażenia zgody na jego budowę w tym miejscu przez Radę Warszawy w styczniu tego samego roku. Zgoda wojewody umożliwiła prace nad pomnikiem gdyż w październiku 2017, minister infrastruktury i budownictwa Andrzej Adamczyk wydał decyzję o wyjęciu placu spod kurateli miasta i przekazaniu go do dyspozycji wojewody, który z kolei 31 stycznia 2018 przejął zarządzanie placem marsz. Józefa Piłsudskiego[5]. 2 maja 2024 decyzja wojewody została uchylona przez Ministra Rozwoju i Technologii[6].

Pomnik został odsłonięty 10 kwietnia 2018 przez przedstawicieli części rodzin ofiar katastrofy polskiego Tu-154M w Smoleńsku: Jarosława Kaczyńskiego, Martę Kaczyńską z córkami, Ewę Kochanowską, Andrzeja Melaka i Małgorzatę Wassermann[5]. Harcerze z Harcerstwa Rzeczypospolitej zdjęli wspólnie flagę biało-czerwoną z pomnika. Odegrano Hasło Wojska Polskiego. W imieniu rodzin ofiar tragedii smoleńskiej wieniec pod pomnikiem złożyli: Ewa Błasik, Ewa Kochanowska, Marzena Karweta, Krystyna Kwiatkowska, Magdalena Merta i Andrzej Melak[7]. W uroczystości wzięli udział także przedstawiciele najwyższych władz państwowych, w tym prezydent Andrzej Duda z małżonką Agatą Dudą oraz premier Mateusz Morawiecki[1], marszałkowie Sejmu Marek Kuchciński i Senatu Stanisław Karczewski, parlamentarzyści i duchowieństwo[3]. Poświęcenia pomnika dokonał kardynał Kazimierz Nycz w obecności ks. prałata Bogdana Bartołda, proboszcza Archikatedry św. Jana Chrzciciela[8][5]. Okolicznościowe przemówienia wygłosili, brat prezydenta Lecha Kaczyńskiego Jarosław Kaczyński i prezydent Andrzej Duda[8]. Krótko po ceremonii Jarosław Kaczyński dokonał odsłonięcia przed dawnym budynkiem sądów wojskowych (obecnie siedziba Dowództwa Garnizonu Warszawa) kamienia węgielnego pod budowę pomnika Lecha Kaczyńskiego[9].

Monument ma formę bryły obłożonej czarnym granitem[10] nawiązującej do trapu samolotu, samolotowego statecznika oraz katafalku[9]. Pomnik obejmuje powierzchnię 14,5 m na 7,5 m. Składa się z części podziemnej o głębokości 2 m, symbolizującej „doły śmierci” w Katyniu, przykrytej szklanym stropem. Nadziemna część pomnika ma 6 m wysokości. Na jego ścianie czołowej wyryte są nazwiska 96 ofiar tragedii smoleńskiej w kolejności alfabetycznej. Bez żadnych wyróżnień czy tytułów. Tekst na pomniku głosi: „Pamięci ofiar tragedii smoleńskiej 10 kwietnia 2010”[3]. Jego elementem ma stać się krzyż sprzed Pałacu Prezydenckiego, który obecnie jest częścią założenia rzeźbiarskiego Łukasza Krupskiego znajdującego się w Kaplicy Loretańskiej w kościele św. Anny[11]. Upamiętnienie ma oświetlać nocą 96 źródeł światła (liczba ofiar katastrofy)[9].

Pomnik jest przez całą dobę ochraniany przez policję[12][13].

Inne informacje

edytuj

Według badania przeprowadzonego na zlecenie Urzędu Miasta w listopadzie 2017 techniką CATI – telefonicznych wywiadów na reprezentatywnej próbie mieszkańców Warszawy, w wieku 15 lat i więcej (N=1000)[14] – 71% z nich negatywnie oceniło pomysł lokalizacji pomnika poświęconego ofiarom katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem na placu Piłsudskiego[14].

W październiku 2023 na pomnik wszedł niezidentyfikowany mężczyzna[15][16]. Ten sam człowiek ponownie wszedł na pomnik w listopadzie 2024[17].

W 2024 roku przy pomniku regularnie, w kolejne miesięcznice katastrofy, dochodziło do konfrontacji pomiędzy środowiskiem Jarosława Kaczyńskiego a jego przeciwnikami[18]. Ich stałym elementem było składanie przez Zbigniewa Komosę wieńca, którego dedykacja wskazywała Lecha Kaczyńskiego jako winnego katastrofy. 10 września doszło do bezpośredniego starcia między Kaczyńskim a Komosą; Komosa oskarżył Kaczyńskiego o naruszenie nietykalności cielesnej, w związku z czym 6 grudnia Sejm uchylił immunitet Jarosławowi Kaczyńskiemu[19].

Galeria

edytuj
  •  
    Odsłonięcie Pomnika Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 przez rodziny ofiar
  •  
    Odsłonięcie pomnika 10 kwietnia 2018
  •  
    Poświęcenie pomnika przez kard. Kazimierza Nycza
  •  
    Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie
  •  
    Napis Pamięci Ofiar Tragedii Smoleńskiej 10 kwietnia 2010
  •  
    Pomnik Smoleński w Warszawie. Widoczne katyńskie „doły śmierci”
  •  
    Nazwiska ofiar
  •  
    Kwiaty i znicze pod pomnikiem

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Kaczyński: Ten pomnik jest wyrazem odrzucenia lęku i przywrócenia godności. dorzeczy.pl. [dostęp 2018-04-10]. (pol.).
  2. ↑ Pomnik ofiar katastrofy smoleńskiej odsłonięty przez rodziny ofiar katastrofy. gazeta.pl. [dostęp 2018-04-10]. (pol.).
  3. ↑ a b c Pomnik Ofiar Smoleńska. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2018-11-09].
  4. ↑ Rusza budowa pomnika Ofiar Tragedii Smoleńskiej. Znamy lokalizację. Newsweek, 2018-02-07. [dostęp 2018-04-10].
  5. ↑ a b c Odsłonięto pomnik smoleński. „Znak naszej trwającej pamięci”. tvnwarszawa.tvn24.pl. [dostęp 2018-04-10]. (pol.).
  6. ↑ Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Obwieszczenie na podstawie art. 49 § 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 572) i art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 977, z późn. zm.),, Znak sprawy: DLI-II.7622.1.2024.KS.4, 2 maja 2024.
  7. ↑ VIII rocznica tragedii smoleńskiej. Odsłonięcie pomnika ofiar katastrofy z 10 kwietnia 2010 roku. wpolityce.pl, 15 kwietnia 2018. [dostęp 2018-11-09].
  8. ↑ a b VIII rocznica tragedii smoleńskiej. Odsłonięcie pomnika ofiar katastrofy z 10 kwietnia 2010 roku. wpolityce.pl, 15 kwietnia 2018. [dostęp 2018-11-10].
  9. ↑ a b c Pomnik ofiar smoleńskich. „Stolica”, s. 5, kwiecień 2018. 
  10. ↑ Michał Wojtczuk. Pomnik dzieli, zamiast łączyć. „Gazeta Stołeczna”, s. 1, 10 kwietnia 2018. 
  11. ↑ Jacek Nizinkiewicz. 10 kwietnia smoleńskiego krzyża nikt nie nawiedza. Rozmowa z Łukaszem Krupskim. „Rzeczpospolita”, s. A5, 12 kwietnia 2018. 
  12. ↑ Policjanci pilnują pomnika smoleńskiego przez całą dobę? Obawiają się chuliganów. metrowarszawa.gazeta.pl, 12 kwietnia 2018. [dostęp 2018-04-16].
  13. ↑ Policja w końcu przyznaje, że przez 24 godziny pilnuje pomnika smoleńskiego. Zdradza, ile ich to kosztuje. metrowarszawa.gazeta.pl, 10 maja 2018. [dostęp 2018-05-17].
  14. ↑ a b Magdalena Łań: Warszawiacy nie chcą pomników na placu Piłsudskiego. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 26 stycznia 2018. [dostęp 2018-11-06].
  15. ↑ Mężczyzna wszedł na pomnik smoleński. Grozi wysadzeniem się w powietrze. onet.pl, 2023-10-14. [dostęp 2023-10-14].
  16. ↑ Warszawa. Incydent na placu Piłsudskiego. Mężczyzna się poddał. polsatnews.pl, 2023-10-14. [dostęp 2023-10-14].
  17. ↑ Mężczyzna wszedł na pomnik smoleński w Warszawie. Są nowe informacje. onet.pl, 10 listopada 2024. [dostęp 2024-12-09].
  18. ↑ Aleksandra Gruszczyńska: "Mamy dość tańca na trumnach". Awantura pod pomnikiem smoleńskim. Ostra reakcja Kaczyńskiego. tokkfm.pl, 2024-11-10. [dostęp 2024-12-25].
  19. ↑ Sejm zdecydował. Co grozi Jarosławowi Kaczyńskiemu?. businessinsider.com.pl, 2024-12-06. [dostęp 2024-12-25].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pomnik_Ofiar_Tragedii_Smoleńskiej_2010_roku_w_Warszawie&oldid=75642747”