Wikipedia

Robert Friedrich

polski gitarzysta, pseud. Litza (Acid Drinkers, Arka Noego)
Ten artykuł dotyczy muzyka. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy.

Robert Friedrich, pseud. Litza (ur. 15 kwietnia 1968[1] w Babimoście[a]) – polski kompozytor, wokalista, autor tekstów, gitarzysta, realizator dźwięku i producent muzyczny aktywny na scenach muzyki metalowej, rockowej i chrześcijańskiej. Członek zespołów Acid Drinkers, Luxtorpeda, 2Tm2,3, KNŻ, Arka Noego, Flapjack, Creation of Death i Turbo. Prowadzi również wytwórnię muzyczną S.D.C. oraz studio nagraniowe Małe Studio. Wielokrotny laureat Fryderyka z różnymi projektami.

Robert Friedrich
Ilustracja
Litza na koncercie 2Tm2,3 w 2024 r.
Pseudonim

Litza, Lica, Wielebny

Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1968
Babimost[a]

Instrumenty

gitara elektryczna, gitara akustyczna, gitara klasyczna

Gatunki

thrash metal, crossover thrash, heavy metal, speed metal, hard rock, death metal, hardcore punk, rock, rapcore, reggae, folk rock, muzyka chrześcijańska

Zawód

kompozytor, wokalista, tekściarz, realizator dźwięku, producent muzyczny

Aktywność

od 1986

Wydawnictwo

S.D.C.

Powiązania

Ślimak, Titus, Hans, Tomasz Goehs

Zespoły
Los Desperados
Slavoy
Acid Drinkers
Turbo
Creation of Death
Flapjack
2Tm2,3
Arka Noego
Kazik na Żywo
Luxtorpeda, 2Tm2,3
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Życiorys

edytuj

Robert Friedrich w dzieciństwie uczył się w szkole podstawowej o profilu sportowym, gdzie grał w piłkę ręczną[2]. W okresie szkolnym zetknął się z gitarą, będąc w składzie prowizorycznego zespołu kolegów szkolnych, zaś pierwszych wskazówek gry na instrumencie udzielił mu poznany przypadkowo milicjant dzielnicowy[2]. Działalność artystyczną rozpoczął w lokalnym zespole Los Desperados, którego założycielem był Tomasz „Titus” Pukacki. Wkrótce potem muzyk dołączył do składu Slavoy, co doprowadziło do rozpadu Los Desperados. Ostatecznie w 1986 roku Friedrich, ponownie związał się z Pukackim w jego nienazwanym jeszcze zespole. Skład współtworzyli także Darek „Popcorn” Popowicz i perkusista Piotr „Chomik” Kuik. Tego samego roku w dniu koncertu Iron Maiden w Poznaniu, Friedrich i Pukacki postanowili sprzedać swoje bilety i za uzyskane pieniądze kupić alkohol. Wówczas powstała nazwa Acid Drinkers. Jednakże nowy zespół z Friedrichem pełniącym funkcję drugiego gitarzysty rozpadł się dwa miesiące później.

W 1989 po powrocie Pukackiego z wojska grupa Acid Drinkers wznowiła działalność. Tego samego roku Friedrich dołączył do składu Turbo. Wraz z zespołem występował niespełna rok. W tym czasie wziął udział w nagraniach trzech płyt: anglojęzycznych Epidemic (1989) i Dead End (1990) oraz polskojęzycznej Epidemie (1990)[3][4]. Także w 1990 roku ukazał się debiut Acid Drinkers zatytułowany Are You a Rebel?[5]. W 1991 roku muzyk założył death-thrashmetalowy zespół Creation of Death. Wkrótce potem ukazał się jedyny album formacji Purify Your Soul (1991), po czym projekt został zarzucony. Następnie wraz z Acid Drinkers nagrał płyty Dirty Money, Dirty Tricks (1991), Strip Tease (1992), Vile Vicious Vision (1993), Fishdick (1994) oraz Infernal Connection (1994)[6][7][8][9].

 
Robert Friedrich podczas koncertu Luxtorpedy 13 maja 2016

W 1994 roku Friedrich dołączył do składu Kazik na Żywo. W międzyczasie ukazał się debiut powstałego w 1993 roku zespołu Flapjack – Ruthless Kick (1994)[10]. Wkrótce potem z powodu problemów zdrowotnych zaprzestał pracy. Po dwukrotnej operacji serca (kwiecień 1994[11]) powrócił na scenę w 1995 roku. Tego samego roku ukazał się pierwszy album KNŻ zarejestrowany z Friedrichem w składzie pt. Porozumienie ponad podziałami[12]. Okazjonalnie podczas koncertów tego zespołu grywał także na perkusji[13]. W 1996 razem z Tomaszem Budzyńskim, znanym z zespołu Armia, Dariuszem „Maleo” Malejonkiem członkiem kwintetu Houk powołał zespół 2Tm2,3. Następnie ukazały się płyty Flapjack – Fairplay (1996) i Juicy Planet Earth (1997), debiut 2Tm2,3 – Przyjdź (1997) oraz Acid Drinkers – The State of Mind Report (1996), High Proof Cosmic Milk (1998) i Varran Strikes Back – Alive!!! (1998)[14][15][16][17][18][19]. W 1998 roku Friedrich zdecydował się opuścić Acid Drinkers na rzecz innych projektów.

Z okazji obchodzonego Roku Ojca oraz organizowanej pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski w 1999 skomponował muzykę i napisał słowa utworu „Tato”, w którym zaśpiewały jego dzieci oraz innych muzyków[20][2]. Z czasem, na zamówienie telewizyjnego programu dla dzieci o charakterze religijnym, Ziarno (TVP1) komponował i nagrywał następne piosenki. Tak powstała grupa dziecięca Arka Noego, którą Friedrich stworzył wraz z członkami grupy 2Tm2,3, Marcinem Pospieszalskim, Maciejem „Ślimakiem” Starostą, Dariuszem „Maleo” Malejonkiem oraz Joszko Brodą. Wcześniej ukazała się także druga płyta KNŻ z Friedrichem w składzie zatytułowana Las Maquinas de la Muerte (1999)[21]. Rok później zespół Kazik na Żywo zaprzestał działalności. Przed 1999 Friedrich skomponował hymn Festiwalu Muzyki Chrześcijańskiej w Toruniu[2]. W latach późniejszych Robert Friedrich intensywnie pracował z Arką Noego. Ukazało się szereg wydawnictw formacji w tym: A gu gu (2000), Kolędy i piosenki na żywo (2000), Mama tata mam 2 lata! (2001), Hip hip hura Alleluja! (2002), Daj na zgodę! (2003), Od rana do wieczora (2005), Nie ma to tamto – subito santo! (2006), Gadu Gadu (2008), Wszystkie piosenki (2008) oraz Pan Krakers (2011).

 
Robert Friedrich podczas koncertu Flapjack (2023)

W międzyczasie Friedrich opuścił skład Flapjack. Równolegle powstały także kolejne płyty 2Tm2,3 Pascha 2000 (2000), Propaganda Dei (2004), 888 (2006) oraz dementi (2008)[22][23][24][25]. W 2009 roku powrócił do reaktywowanej grupy Kazik na Żywo. Efektem był wydany w 2011 roku album Bar La Curva / Plamy na słońcu[26]. Następnie powołał nowy projekt muzyczny pod nazwą Luxtorpeda. Do 2016 roku wraz z zespołem nagrał cztery albumy Luxtorpeda (2011), Robaki (2012)[27][28], A morał tej historii mógłby być taki, mimo że cukrowe, to jednak buraki (2014) oraz Mywaswynas (2016). W 2015 zdecydował o odejściu z grupy KNŻ, co skutkowało ogłoszeniem zakończenia działalności tego zespołu[29].

Został prowadzącym program pt. „Młodzi Wielcy”, emitowany od 4 marca 2017 na antenie TVP2 i TVP ABC[30][31]. Stworzył wykonaną przez Arkę Noego piosenkę pt. „Wyruszamy razem”, promującą kanał TVP ABC z okazji jego 4. rocznicy istnienia w 2018[32].

Nakładem Wydawnictwa Znak ukazały się dwie książki autorstwa Roberta Friedricha i Adama Szustaka: Wilki dwa. Męska przeprawa przez życie (2014) oraz Wilki dwa. W obronie stada (2017)[33].

Życie prywatne

edytuj

Jedyny syn i starsze dziecko (ma młodszą siostrę Magdalenę) oficera Wojska Polskiego, jest związany z Poznaniem. Poza karierą muzyczną wykonywał też prace fizyczne; pracował jako sprzedawca w sklepie, dekarz i sprzątacz w sieci sklepów Pewex. Będąc członkiem Acid Drinkers w 1994 r. przeszedł dwukrotnie operację serca (wszczepienie zastawek).

W 1986 r. poznał swoją przyszłą żonę Dobrochnę, którą poślubił 13 grudnia 1988 r. (pamiątką tego wydarzenia była instrumentalna miniatura "13.12.88" z albumu "Epidemic" vel "Epidemie" grupy Turbo[34][35]). Mają siedmioro dzieci[36]: Maję (ur. 1989), Wiktorię (ur. 1991), Różę (ur. 1993), Franciszkę (ur. 1997), Brunona (ur. 2000), Henia (ur. 2002) i Urbana (ur. 2005)[2]. Jego szwagrem był Maciej „Ślimak” Starosta, który poślubił jego siostrę[37]. Jest także spowinowacony z Tomaszem „Titusem” Pukackim[38].

W wyborach prezydenckich 2010 poparł kandydaturę Marka Jurka i wszedł w skład jego społecznego komitetu poparcia[39]. Skomponował także muzykę na potrzeby kampanii kandydata.

Dyskografia

edytuj
Zobacz więcej w artykule 2Tm2,3, w sekcji Dyskografia.
Zobacz więcej w artykule Arka Noego (zespół muzyczny), w sekcji Dyskografia.
Zobacz więcej w artykule Luxtorpeda (zespół muzyczny), w sekcji Dyskografia.

Filmografia

edytuj

Nagrody i wyróżnienia

edytuj
Zobacz więcej w artykule 2Tm2,3, w sekcji Nagrody i wyróżnienia.
Zobacz więcej w artykule Arka Noego (zespół muzyczny), w sekcji Nagrody i wyróżnienia.
Zobacz więcej w artykule Luxtorpeda (zespół muzyczny), w sekcji Nagrody i wyróżnienia.
Rok Kategoria/Tytułem Nagroda Nota
1994 Najlepszy zespół Fryderyk Nominacja[42]
1996 Album roku rock (Acid Drinkers – The State of Mind Report) Nominacja[43]
1998 Album roku hard & heavy (Acid Drinkers – High Proof Cosmic Milk) Laur[44]
1999 Album roku hard & heavy (Acid Drinkers – Amazing Atomic Activity) Nominacja[45]
2000 Kompozytor roku Laur[46]
Producent muzyczny roku Nominacja[46]
Autor roku Nominacja[46]
2009 Za szczególne wartości moralne i krzewienie wartości chrześcijańskich w kulturze Feniks (Nagroda Fundacji Polskich Kawalerów Maltańskich) Laur[47][48]

Uwagi

edytuj
  1. ↑ a b Odnośnie do miejsca urodzenia istnieje rozbieżność. Pomimo źródeł wskazujących na Babimost, sam Friedrich przyznał w wywiadzie z 1993, iż urodził się w Sulechowie – wypowiedź w wywiadzie video zarejestrowanym w czasie festiwalu Metalmania ’96 (czas 3 min. 28 sek. ACID DRINKERS & TUFF ENUFF – Metalmania ’96 / Jaworzno – Poland. youtube.com. [dostęp 2012-02-13]. (pol.).

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Leszek Gnoiński, Jan Skaradziński, Encyklopedia Polskiego Rocka, Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 163, ISBN 83-7129-570-7, OCLC 43868642.
  2. ↑ a b c d e Gabriela Szulik. Dobry żołnierz Jezusa Chrystusa. „Mały Gość Niedzielny”. Nr 11, s. 10-11, 1999. 
  3. ↑ Turbo – Epidemic. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-21)]. (pol.).
  4. ↑ Turbo – Dead End. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. (pol.).
  5. ↑ Acid Drinkers – Are You A Rebel?. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-26)]. (pol.).
  6. ↑ Acid Drinkers – Strip Tease. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-23)]. (pol.).
  7. ↑ Acid Drinkers – Infernal Connection. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-31)]. (pol.).
  8. ↑ Acid Drinkers – Fishdick. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-09)]. (pol.).
  9. ↑ Acid Drinkers – Dirty Money Dirty Tricks. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-08)]. (pol.).
  10. ↑ Flapjack – Ruthless Kick. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-13)]. (pol.).
  11. ↑ Adam Kałduński, Jan Terlecki. Acid Drinkers zagrali. „Dziennik Bałtycki”. Nr 111, s. 7, 14/15 maja 1994. 
  12. ↑ Kazik Na Żywo – Porozumienie Ponad Podziałami. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-20)]. (pol.).
  13. ↑ Kameralny Kazik. „Gazeta Jarocińska”. Nr 11, s. 9, 17 marca 1995. 
  14. ↑ Acid Drinkers – Varran Strikes Back – Alive!!!. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-20)]. (pol.).
  15. ↑ Acid Drinkers – The State Of Mind Report. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-18)]. (pol.).
  16. ↑ 2TM 2,3 – Przyjdź. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-30)]. (pol.).
  17. ↑ Flapjack – Juicy Planet Earth. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-27)]. (pol.).
  18. ↑ Acid Drinkers – High Proof Cosmic Milk. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-30)]. (pol.).
  19. ↑ Flapjack – Fairplay. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-27)]. (pol.).
  20. ↑ Gabriela Szulik. Wszystkiemu winien jest tata. „Mały Gość Niedzielny”. Nr 9, s. 15, 2000. 
  21. ↑ Kazik Na Żywo – Las maquinas de la muerte. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-28)]. (pol.).
  22. ↑ 2TM 2,3 – Propaganda Dei. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. (pol.).
  23. ↑ 2TM 2,3 – Pascha 2000. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. (pol.).
  24. ↑ 2TM 2,3 – 888. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-09)]. (pol.).
  25. ↑ 2TM 2,3 – Dementi. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-09)]. (pol.).
  26. ↑ Kazik Na Żywo – Bar La Curva / Plamy na słońcu. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-27)]. (pol.).
  27. ↑ Luxtorpeda – Luxtorpeda. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-16)]. (pol.).
  28. ↑ Luxtorpeda – Robaki. archiwumrocka.art.pl. [dostęp 2012-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-16)]. (pol.).
  29. ↑ KNŻ przechodzi do historii... [online], Kazik Na Żywo (pol.).
  30. ↑ Arka Noego w TVP – Litza prowadzi nowy program „Młodzi Wielcy” [online], Chrześcijańskie Granie, 6 marca 2017 [dostęp 2017-03-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-13].
  31. ↑ Młodzi Wielcy [online], TVP, 21 lutego 2017 [dostęp 2017-03-12].
  32. ↑ 4. urodziny TVP ABC!. tvp.pl, 2018-02-14. [dostęp 2019-03-05].
  33. ↑ „Wilki dwa. W obronie stada” – Adam Szustak OP, Robert „Litza” Friedrich [online], znak.com.pl [dostęp 2017-10-18] (pol.).
  34. ↑ Leszek Gnoiński, Jan Skaradziński, Encyklopedia Polskiego Rocka, Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 432-433, ISBN 83-7129-570-7, OCLC 43868642.
  35. ↑ l, recenzja: Turbo "Epidemic" - rockmetal.pl [online], www.rockmetal.pl [dostęp 2024-10-16].
  36. ↑ „Ojciec ma przekazać dzieciom wiarę” – rozmowa z Robertem Friedrichem, gitarzystą rockowym [online], dobrytato.pl [dostęp 2010-12-15] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-19] (pol.).
  37. ↑ Rozmowa z Robertem „Litzą” Friedrichem. opole.gazeta.pl. [dostęp 2010-12-15]. (pol.).
  38. ↑ Dobrze pamiętamy zabawy w szambie. muzyka.onet.pl. [dostęp 2011-01-24]. (pol.).
  39. ↑ W Warszawie został zaprezentowany Społeczny Komitet Poparcia Marka Jurka. marekjurek.pl. [dostęp 2010-06-16]. (pol.).
  40. ↑ Tomasz Lipnicki (Illusion) o przyjaźni z Litzą: W sumie jesteśmy podobni. terazmuzyka.pl, 2018-03-20. [dostęp 2024-12-02].
  41. ↑ Wojna światów – nawrócenie. filmweb.pl. [dostęp 2012-02-13]. (pol.).
  42. ↑ Nominowani i laureaci 1994. zpav.pl. [dostęp 2012-02-16]. (pol.).
  43. ↑ Nominowani i laureaci 1996, Album Roku Rock. zpav.pl. [dostęp 2009-01-07]. (pol.).
  44. ↑ Nominowani i laureaci 1998, Album Roku Hard & Heavy. zpav.pl. [dostęp 2009-01-07]. (pol.).
  45. ↑ Nominowani i laureaci 1999. zpav.pl. [dostęp 2012-02-16]. (pol.).
  46. ↑ a b c Fryderyki 2000: nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2012-09-03]. (pol.).
  47. ↑ Robert Friedrich otrzymał nagrodę Feniksa. zakonmaltanski.pl. [dostęp 2011-04-05]. (pol.).
  48. ↑ Robert Friedrich, mieszkaniec Puszczykowa, twórca Arki Noego nagrodzony. puszczykowo.pl. [dostęp 2012-02-13]. (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Robert_Friedrich&oldid=75463984”