Stalle

Stalle – drewniane lub kamienne ławki ustawione w prezbiterium przy bocznych ścianach^[1]^[2]. Często bardzo bogato zdobione rzeźbiarsko, malarsko lub intarsją, poprzedzielane na pojedyncze siedziska^[2].

Stalle z XVII wieku, ozdobione motywami z życia świętych, w tym św. Benedykta, w kościele przyklasztornym w Tyńcu.

Miały zazwyczaj wysokie oparcia (zaplecki), często z baldachimem. Z przodu dostawione były obudowane klęczniki^[1]. Siedzenia w stallach mogły być podnoszone lub umocowane na stałe^[2]. W podnoszonych siedzeniach od spodu umieszczane były tzw. mizerykordie – wsporniki ułatwiające stanie podczas nabożeństw^[2]. Wejścia do stalli zamykane były dekoracyjnymi bramkami. W czasie szczególnie uroczystych nabożeństw zdobione były dekoracyjnymi tkaninami^[2].

Rozpowszechniły się w budownictwie sakralnym od początków średniowiecza do baroku. Przeznaczone były przede wszystkim dla duchownych (kanoników lub zakonników). Stalle występowały najczęściej w kościołach katedralnych, klasztornych i kolegiatach^[1].

Zobacz też

ława kolatorska

Przypisy

↑ ^a ^b ^c stalle, [w:] KrystynaK. Kubalska-Sulkiewicz KrystynaK., Słownik terminologiczny sztuk pięknych, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 387, ISBN 83-01-12365-6, OCLC 51024180 [dostęp 2020-05-13] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e stalle, [w:] Jendryczko i inni, Sztuka świata. T. 18, Słownik terminów : L-Ż, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 240, ISBN 978-83-213-4727-1, OCLC 857956061 [dostęp 2020-05-13] .

Bibliografia

Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 149. ISBN 83-85001-89-1.

[:0-1] stalle, [w:] KrystynaK. Kubalska-Sulkiewicz KrystynaK., Słownik terminologiczny sztuk pięknych, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 387, ISBN 83-01-12365-6, OCLC 51024180 [dostęp 2020-05-13] .

[:1-2] stalle, [w:] Jendryczko i inni, Sztuka świata. T. 18, Słownik terminów : L-Ż, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 240, ISBN 978-83-213-4727-1, OCLC 857956061 [dostęp 2020-05-13] .

[1]

[2]