Tadeusz Rybak

polski duchowny katolicki, biskup

Tadeusz Rybak (ur. 28 października 1929 w Milanówku, zm. 7 marca 2017 w Legnicy) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, biskup pomocniczy wrocławski w latach 1977–1992, biskup diecezjalny legnicki w latach 1992–2005, od 2005 biskup senior diecezji legnickiej.

Tadeusz Rybak
Herb duchownego Per Christum in Spiritu ad Patrem
Przez Chrystusa w Duchu do Ojca
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

28 października 1929
Milanówek

Data i miejsce śmierci

7 marca 2017
Legnica

Miejsce pochówku

katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Legnicy

Biskup diecezjalny legnicki
Okres sprawowania

1992–2005

Biskup pomocniczy wrocławski
Okres sprawowania

1977–1992

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

2 sierpnia 1953

Nominacja biskupia

28 kwietnia 1977

Sakra biskupia

24 czerwca 1977

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

24 czerwca 1977

Miejscowość

Wrocław

Miejsce

archikatedra św. Jana Chrzciciela

Konsekrator

Henryk Gulbinowicz

Współkonsekratorzy

Jerzy Modzelewski
Wincenty Urban

Życiorys

edytuj

Urodził się 28 października 1929 w Milanówku[1]. Egzamin dojrzałości złożył w 1947 w tamtejszym Państwowym Liceum Ogólnokształcącym. W latach 1948–1953 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu. Święceń prezbiteratu udzielił mu 2 sierpnia 1953 w archikatedrze św. Jana Chrzciciela biskup pomocniczy kielecki Franciszek Sonik. W latach 1957–1962 studiował na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, uzyskując stopień doktora teologii dogmatycznej[2].

Jako wikariusz pracował w parafiach: Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bielawie (1953–1954), św. Stanisława i św. Doroty we Wrocławiu (1954–1955) oraz św. Stanisława w Świdnicy (1955–1956)[2]. W 1967 został członkiem komisji liturgicznej i rady duszpasterskiej archidiecezji wrocławskiej[2][3]. W 1966 otrzymał przywilej noszenia rokiety i mantoletu, a w 1969 godność kapelana honorowego Jego Świątobliwości[2].

Od 1956 do 1957 pracował w Instytucie Katechetycznym w Trzebnicy. W latach 1962–1977 sprawował urząd wicerektora Metropolitalnego Wyższego Seminarium Duchownego we Wrocławiu, prowadząc równocześnie wykłady z teologii dogmatycznej i liturgiki[3]. Od 1968 do 1992 był adiunktem w Katedrze Sakramentologii Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. W 1970 wszedł w skład Komisji Episkopatu Polski ds. Seminariów Duchownych[2].

28 kwietnia 1977 papież Paweł VI mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji wrocławskiej ze stolicą tytularną Benepota[3]. Święcenia biskupie otrzymał 24 czerwca 1977 w archikatedrze św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu. Udzielił mu ich arcybiskup metropolita wrocławski Henryk Gulbinowicz, któremu asystowali biskup pomocniczy warszawski Jerzy Modzelewski i biskup pomocniczy wrocławski Wincenty Urban[2]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Per Christum in Spiritu ad Patrem” (Przez Chrystusa w Duchu do Ojca)[3]. W latach 1977–1992 sprawował urząd wikariusza generalnego archidiecezji. W kurii metropolitalnej pełnił funkcję przewodniczącego Komisji ds. Liturgii. Wszedł w skład rady kapłańskiej i kolegium konsultorów[2]. W 1978 został mianowany członkiem Kapituły Metropolitarnej Wrocławskiej, a w 1982 jej prepozytem[3]. Wszedł w skład Rady Wydziału Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu[2].

25 marca 1992 papież Jan Paweł II ustanowił go biskupem diecezjalnym nowo erygowanej diecezji legnickiej[2][3]. Tego samego dnia kanonicznie objął diecezję, natomiast ingres do katedry Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Legnicy odbył 24 maja 1992. W 1997 podejmował w Legnicy Jana Pawła II podczas jego VI podróży apostolskiej do Polski[2]. 19 marca 2005 ten sam papież przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa diecezjalnego diecezji legnickiej[4][5].

W ramach prac Episkopatu Polski był w latach 1983–1994 przewodniczącym Komisji ds. Liturgii i Duszpasterstwa Liturgicznego[2]. Kierowana przez niego komisja opracowała większość ksiąg liturgicznych będących w użyciu w Polsce[3]. Został także członkiem Komisji Duszpasterskiej[2]. Był współkonsekratorem podczas sakr biskupów pomocniczych wrocławskich Józefa Pazdura (1985)[6] i Jana Tyrawy (1988) oraz biskupa diecezjalnego świdnickiego Ignacego Deca (2004)[7].

Zmarł 7 marca 2017[8] w Legnicy[9]. 11 marca 2017 został pochowany w krypcie katedry legnickiej[10].

Wyróżnienia

edytuj

W 2003 nadano mu tytuł honorowego obywatela Legnicy[11].

Przypisy

edytuj
  1. Bp Tadeusz Rybak ukończył 80 lat. opoka.org.pl (arch.), 2009-11-06. [dostęp 2018-04-09]. K.R. Prokop (Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 124 ISBN 83-7052-900-3), G. Polak (Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 314. ISBN 83-911554-0-4) i P. Nitecki (Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 387. ISBN 83-211-1311-7) jako datę urodzenia podali 7 listopada 1929.
  2. a b c d e f g h i j k l K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 124. ISBN 83-7052-900-3.
  3. a b c d e f g Nota biograficzna Tadeusza Rybaka na stronie diecezji legnickiej. diecezja.legnica.pl. [dostęp 2019-10-08].
  4. Rinuncia del vescovo di Legnica (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2005-03-19. [dostęp 2013-01-02]. (wł.).
  5. Legnica: rezygnacja i nominacja. episkopat.pl (arch.), 2005-03-19. [dostęp 2014-01-02].
  6. K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 112–113. ISBN 83-7052-900-3.
  7. Tadeusz Rybak. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2014-01-02]. (ang.).
  8. Zmarł bp Tadeusz Rybak – pierwszy biskup legnicki. niedziela.pl, 2017-03-07. [dostęp 2017-03-07].
  9. Nie żyje Tadeusz Rybak, pierwszy biskup legnicki. Miał 88 lat. gazetawroclawska.pl, 2017-03-07. [dostęp 2017-03-07].
  10. P. Nowosielski: Legnica pożegnała swojego Pierwszego Biskupa Diecezjalnego. niedziela.pl, 2017-03-11. [dostęp 2017-03-11].
  11. Nota biograficzna Tadeusza Rybaka na stronie miasta Legnicy. portal.legnica.eu. [dostęp 2014-01-02].

Linki zewnętrzne

edytuj