Trzcianiec

wieś w województwie podkarpackim

Trzcianiecosada w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Ustrzyki Dolne[3][4]. Leży przy DW890, u zbiegu potoków Roztoki i Klimówka, które poniżej wsi tworzą potok Krzywiec - dopływ Wiaru.

Trzcianiec
osada
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

bieszczadzki

Gmina

Ustrzyki Dolne

Liczba ludności (2006)

220

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-712[2]

Tablice rejestracyjne

RBI

SIMC

0361809[3]

Położenie na mapie gminy Ustrzyki Dolne
Mapa konturowa gminy Ustrzyki Dolne, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Trzcianiec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Trzcianiec”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Trzcianiec”
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego
Mapa konturowa powiatu bieszczadzkiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Trzcianiec”
Ziemia49°35′47″N 22°30′50″E/49,596389 22,513889[1]

Wieś leży na pograniczu Pogórza Przemyskiego i pasma Chwaniowa, należącego do Gór Sanocko Turczańskich.

W 2 poł. XVIII dziedzicem Trzciańca był Ignacy Adam Lewicki[5].

Na przełomie XVIII i XIX w. Trzcianiec wraz z Roztoką i Krzywem był własnością Adama Lewickiego, od którego te trzy wsie kupił w 1804 Sebastian Ostaszewski (1755-1826). Po nim dobra te odziedziczyła jego córka Karolina Ostaszewska (1809-1861, córka Sebastiana Ostaszewskiego), zamężna z Aleksandrem Izydorem Gniewoszem, a po nich ich syn Stanisław Gniewosz[6][7][8].

Przed wojną działała tu szkoła, tartak i młyn. W miejscowości znajdowała się drewniana Cerkiew Najświętszej Maryi Panny z 1882 r., została ona zniszczona po II wojnie światowej. Zamieniona na magazyn, zdewastowana i rozebrana.

W 1921 roku Trzcianiec liczył około 231 domów zamieszkiwanych przez 1400 mieszkańców w tym: 1218 wyznania greckokatolickiego, 112 rzymskokatolickiego i 69 mojżeszowego.

26 czerwca 1941 nieopodal wsi toczyły się walki słowacko-radzieckie[8].

W 1945 sotnie UPA zamordowały na terenie wsi Trzcianiec 8 Polaków i 5 mieszkańców narodowości ukraińskiej[9]. Podczas Akcji "Wisła" wysiedlono około 857 mieszkańców na ziemie odzyskane. Wcześniej dokonywano wysiedleń ludności ukraińskiej do ZSRR.

W 1959 r. osiedliła się w tej wsi grupa osadników greckich, którzy utworzyli spółdzielnię produkcyjną, zagospodarowując ziemię opuszczoną przez dawnych mieszkańców. Grecy podtrzymywali swoje tradycje, jedną z takich tradycji było coroczne, organizowanie dożynek połączonych z pieczeniem barana. Działała tutaj szkoła, gdzie dzieci greckie uczyły się z dziećmi polskimi. W szkole zatrudnieni byli nauczyciele polscy i greccy. Po wyjeździe Greków, spółdzielnię przejęło Wojskowe Gospodarstwo Rolne w Kwaszeninie[10].

Od 1973 do 1993 wchodził w skład wojskowego gospodarstwa rolnego JW Nr 2667 Kwaszenina[11]. Od 1993 do 1999 miejsce stacjonowania pododdziałów 4 Pułku Ochrony MSWiA z Sanoka[12]. Obecnie ośrodek szkoleniowy 21 Brygady Strzelców Podhalańskich z Rzeszowa[13]

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 140732
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1296 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  4. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Lewiccy. W: Adam Boniecki: Herbarz polski. T. 14: Lasoccy – Liwiński. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1911, s. 187.
  6. Rocznik szlachty (I) 1881 ↓, s. 466.
  7. Herbarz polski (6) 1903 ↓, s. 141.
  8. a b Historia Trzciańca ↓.
  9. Zamordowani przez UPA
  10. Trzcianiec [online], web.archive.org, 3 lutego 2017 [dostęp 2023-04-10] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-03].
  11. Krzysztof Potaczała: Bieszczady w PRL-u. Olszanica: Wydawnictwo BOSZ, 2012, s. 64. ISBN 978-83-7576-154-2.
  12. Święto Pułku w Olchowcach. „Tygodnik Sanocki”. Nr 16 (232), s. 2, 19 kwietnia 1996.
  13. Polska Zbrojna. Nr 25 (596) 22 czerwca 2008. [w:] Rzeszowskie szarotki. str. 34-35

Bibliografia

edytuj