Trzeci obieg – ruch wydawniczy oraz alternatywny obieg kaset magnetofonowych (głównie z muzyką rockową), tekstów i grafiki, rozpowszechnianych poprzez fanziny, funkcjonujący poza cenzurą w latach 19801989[1][2].

Zarówno twórcami jak i odbiorcami byli ludzie ze środowisk kultury alternatywnej, przeciwni zaangażowaniu w politykę, często wywodzący się z subkultury młodzieżowej punk[3]. Początkowy cały ruch punk w Polsce rozwijał się wyłącznie w trzecim obiegu, stąd często jest z nim utożsamiany[4].

Trzeci obieg nie wykształcił struktur organizacyjnych zajmujących się kolportowaniem, drukowaniem, zbiórką środków. Rozpowszechnianie druków odbywało się głównie na koncertach, zlotach i spotkaniach towarzyskich wśród młodzieży z subkultur. Wspólną ideą całego ruchu był bunt nie tylko wobec oficjalnej propagandy państwa, jak to miało miejsce w przypadku drugiego obiegu, ale także wobec całego głównego nurtu kultury reprezentującej tradycyjne wartości.

W trzecim obiegu negowano nie tylko ideologię narzucaną przez komunistyczny system, ale podważano fundamenty całego społeczeństwa. Ponieważ oficjalna kultura została zanegowana, jej miejsce każdy mógł wypełnić własną twórczością. Role autorów tekstów i muzyki, wydawców czy liderów grup nie były przypisane poszczególnym osobom; były niestałe i wymienne, propagowano aktywny i twórczy współudział każdego bez żadnych formalności[5].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Słownik Terminów Literackich, pod red. Janusza Sławińskiego, wyd III poszerzone i poprawione, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław 2000. ISBN 83-04-04417-X. Hasło: trzeci obieg s. 593.
  2. Parnas Bis - słownik literatury polskiej urodzonej po 1960 roku, opr. Paweł Dunin-Wąsowicz i Krzysztof Varga. Lampa i Iskra Boża, Warszawa 1995. ISBN 83-86735-08-2. Hasło: trzeci obieg, s. 93.
  3. Mirosław Pęczak, Mały słownik subkultur młodzieżowych, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 1992. ISBN 83-900523-1-8. Hasło: trzeci obieg, s. 96.
  4. Mikołaj Lizut: Punk Rock Later, s. 6, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2003, ISBN 83-888-0731-5.
  5. Marek Jędrzejewski, Młodzież a subkultury : problematyka edukacyjna, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa 1999 .ISBN 83-86770-91-0, s. 256

Linki zewnętrzne

edytuj