Trzydziesty szósty rząd Izraela

Trzydziesty szósty rząd Izraelarząd Izraela, który został powołany przez XXIV Kneset 13 czerwca 2021 roku, po wyborach w marcu 2021 roku. Powstanie rządu Naftalego Bennetta i Ja’ira Lapida zakończyło dwunastoletni okres rządów Binjamina Netanjahu i Likudu w Izraelu[1].

Trzydziesty szósty rząd Izraela
 Izrael
ilustracja
Premier

Naftali Bennett/Ja’ir Lapid

Partie

Jamina, Jest Przyszłość, Nowa Nadzieja, Niebiesko-Biali, Nasz Dom Izrael, Merec, Partia Pracy, Ra’am

Kadencja

od 13 czerwca 2021
do 29 grudnia 2022

Poprzedni

Rząd jedności narodowej

Następny

Trzydziesty siódmy rząd Izraela

Do 22 grudnia 2020 roku rządzącej koalicji nie udało się przegłosować ustawy budżetowej na 2021 rok. W związku z tym, zgodnie z prawem, automatycznie zarządzono następne wybory, które odbędą się za 90 dni, czyli 23 marca 2021 roku. Rozpisanie kolejnych wyborów odbyło się w atmosferze sporów pomiędzy będącymi w koalicji Likudem Binjamina Netanjahu i Niebiesko-Białymi Beniego Ganca[2].

Formowanie rządu

edytuj

Po marcowych wyborach, przedstawiciele wszystkich partii, które znalazły się w Knesecie wskazali, jakiego kandydata będą popierać w celu sformowania nowego rządu. Netanjahu otrzymał 52 rekomendacje, Lapid 45, a Naftali Bennett (61 rekomendacji jest potrzebne aby uzyskać większość). 6 kwietnia 2021 roku prezydent Re’uwen Riwlin ogłosił decyzję, że próbę sformowania rządu otrzyma Netanjahu. Zgodnie z prawem, aby osiągnąć ten cel kandydat otrzymuje 28 dni[3]. Okres ten nie przyniósł żadnych rezultatów. Zgodnie z obowiązującymi zasadami, prezydent Riwlin, 5 maja, przekazał mandat stworzenia rządu kandydatowi opozycji – Lapidowi. Zaznaczył przy tym, że premierem może zostać lider partii Jest Przyszłość lub ktoś inny. W tym samym czasie gotowość do przewodzenia nowemu rządowi ogłosił Naftali Bennett[4]. Na okres trwania operacji „Strażnik Murów” rozmowy koalicyjne zostały wstrzymane[5]. 2 czerwca Lapid ogłosił, że udało mu się zgromadzić niezbędną większość do utworzenia rządu. W jego skład będą wchodzić Jamina, Nowa Nadzieja, Nasz Dom Izrael, Jest Przyszłość, Niebiesko-Biali, Partia Pracy, Merec przy poparciu Ra’am[6]. Uzgodniono, że podobnie jak w przypadku rządu Netanjahu i Ganca, tak i w tym zachowana zostanie funkcja rotacyjnego premiera[7].

13 czerwca Kneset przegłosował powstanie rządu Naftalego Bennetta stosunkiem głosów 60 do 59[1].

Rozwiązanie rządu

edytuj

6 kwietnia 2022 roku posłanka Idit Silman ogłosiła, że opuszcza koalicję rządzącą. Doszło do tego w wyniku ze sporem z Niccanem Horowicem, który zezwolił na pojawienie się chamecu w święto Pesach, które zbiegło się w czasie z muzułmańskim Ramadanem. W koalicji rządzącej pozostało wówczas 60 posłów[8][9].

Następstwem odejścia Silman była rezygnacja z udziału w koalicji posłanki partii Merec Dżiny Rinawi-Zo’abi. Uznała, że nie może być członkinią rządu, który „nęka społeczeństwo arabskie”. Odejście Rinawi-Zo’abi pozostawiło koalicję z 59 parlamentarzystami[10].

13 czerwca poseł Jaminy Nir Orbach ogłosił wstrzymania swojego poparcia dla rządu[11].

20 czerwca Bennett i Lapid zgodzili się na rozwiązanie Knesetu i rozpisanie przedterminowych wyborów[12]. 22 czerwca Kneset w pierwszym z czterech głosowań zgodził się na samorozwiązanie[13]. Dalej ustawa musi zostać dwukrotnie sprawdzona przez komisję oraz muszą się odbyć trzy czytania. Odpowiedzialna za to komisja znajduje się pod przewodnictwem Orbacha, który odwołał jej zwołanie do 27 czerwca, aby dać Likudowi szansę na stworzenie alternatywnej koalicji[14].

27 czerwca Kneset, podczas pierwszego z trzech czytań, przegłosował ustawę o rozwiązaniu[15].

30 czerwca Kneset przegłosował samorozwiązanie stosunkiem głosów 92 do 0. Datę wyborów ustalono na 1 listopada 2022 roku. Od 1 lipca premierem do końca kadencji zostanie Lapid. Dzień wcześniej Bennett zapowiedział chwilowe odejście z polityki i przekazanie przywództwa w Jaminie Ajjelet Szaked[16].

Skład rządu

edytuj
Funkcja Imię i nazwisko Partia Okres sprawowania urzędu
od do
Premier   Naftali Bennett Jamina 13 czerwca 2021 30 czerwca 2022
Minister osadnictwa 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Ministerstwo cyfryzacji 13 czerwca 2021 19 lipca 2021
premier alternatywny   Ja’ir Lapid Jest Przyszłość 1 lipca 2022 29 grudnia 2022
Minister spraw zagranicznych 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Wicepremier   Gide’on Sa’ar Nowa Nadzieja 13 czerwca 2021 9 lipca 2021
Minister sprawiedliwości 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Wicepremier   Beni Ganc Niebiesko-Biali 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister obrony 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister równości społecznej i emerytów   Meraw Kohen Jest Przyszłość 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister w biurze premiera,

Łącznik między rządem a Knesetem

  Ze’ew Elkin Nowa Nadzieja 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister budownictwa i mieszkalnictwa 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister Jerozolimy i dziedzictwa narodowego 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Ministerstwo Rolnictwa   Oded Forer Nasz Dom Izrael 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister rozwoju peryferii Negewu i Galilei 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister komunikacji   Jo’az Hendel Nowa Nadzieja 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister kultury i sportu   Jechi’el Mosze Troper Niebiesko-Biali 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister ds. diaspory   Nachman Szaj 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Ministerstwo Edukacji   Jifat Szasza-Bitton Nowa Nadzieja 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister ds. energii   Karin Elharrar Jest Przyszłość 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister ochrony środowiska   Tamar Zandberg Merec 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister finansów   Awigdor Lieberman Nasz Dom Izrael 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister w Ministerstwie Finansów   Hamad Amar Nasz Dom Izrael 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister zdrowia   Niccan Horowic Merec 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister absorpcji imigrantów   Penina Tamanu Niebiesko-Biali 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister wywiadu   Elazar Sztern Jest Przyszłość 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister pracy i opieki społecznej   Me’ir Kohen Jest Przyszłość 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister bezpieczeństwa publicznego   Omer Bar-Lew Partia Pracy 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister współpracy regionalnej   Isawi Furajdż Merec 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister spraw religijnych   Matan Kahana Jamina 13 czerwca 2021 15 maja 2022
Minister nauki i technologii   Orit Farkasz Hakohen Niebiesko-Biali 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister gospodarki i przemysłu   Orna Barbiwaj Jest Przyszłość 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister spraw wewnętrznych   Ajjelet Szaked Jamina 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister turystyki   Jo’el Razwozow Jest Przyszłość 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022
Minister transportu   Meraw Micha’eli Partia Pracy 13 czerwca 2021 29 grudnia 2022

Źródło: All Governments of Israel (dostęp: 14.06.2021).

Przypisy

edytuj
  1. a b New government starts process of taking power after 12 years of Netanyahu, „The Times of Israel”, 14 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-14].
  2. Raoul Wootliff, Israel calls 4th election in 2 years as Netanyahu-Gantz coalition collapses, „The Times of Israel”, 23 grudnia 2020 [dostęp 2020-12-23].
  3. Michael Szemesz, Zeew Kam, Jaara Szapira, הנשיא הטיל על נתניהו את המנדט להרכבת ממשלה: "הכרעה לא קלה בעיני ברמה המוסרית והערכית", „Kan”, 6 kwietnia 2021 [dostęp 2021-06-14].
  4. Jaara Szapira, Michael Szemesz, ריבלין: הטלתי על יאיר לפיד את המנדט להרכבת הממשלה, „Kan”, 5 maja 2021 [dostęp 2021-06-14].
  5. לאחר ביטול הפגישה: הושעו המגעים בין רע"מ לגוש השינוי, „Ma’ariw”, 10 maja 2021 [dostęp 2021-06-14].
  6. Michael Szemesz i inni, יאיר לפיד לנשיא ריבלין: עלה בידי להרכיב ממשלה, „Kan”, 2 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-14].
  7. Moran Azulaj, המנגנון שאמור לשמור על הממשלה – ולהבטיח את הרוטציה, „Ynet”, 8 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-14].
  8. Arik Bender, בעקבות התבטאותה של סילמן: ח"כ מרעאנה קוראת להתחשב גם במצוות המוסלמים, „Ma’ariw”, 3 kwietnia 2022 [dostęp 2022-06-24].
  9. Arik Bender, דרמה פוליטית: ח"כ סילמן פרשה מהקואליציה, הממשלה איבדה את הרוב בכנסת, „Ma’ariw”, 6 kwietnia 2022 [dostęp 2022-06-24].
  10. Jaara Szapira, Michael Szemesz, ח"כ רינאוי זועבי ממרצ הודיעה על פרישה מהקואליציה, „Kan”, 19 maja 2022 [dostęp 2022-06-24].
  11. Amit Segal, Dafne Liel, אורבך: הודעתי לבנט שכיום אינני חלק מהקואליציה, „Mako.co.il”, 13 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-24].
  12. Moran Azulaj, בנט ולפיד סיכמו: הבחירות יוקדמו, הרוטציה תצא לפועל, „Ynet”, 20 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-24].
  13. Carrie Keller-Lyn, Knesset passes initial vote to disperse, setting Israel on path to elections, „The Times of Israel”, 22 czerwca 2022 [dostęp 2022-04-24].
  14. Carrie Keller-Lyn, Giving alternative gov’t a chance, Orbach delays Knesset dispersal process to Monday, „The Times of Israel”, 23 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-24].
  15. Carrie Keller-Lynn, Knesset passes 1st reading of dispersal bill; final vote set for Wednesday at latest, „The Times of Israel”, 27 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-28].
  16. Carrie Keller-Lynn, Knesset disbands, sets elections for November 1; Lapid to become PM at midnight, „The Times of Israel”, 30 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-30].