Tuanku Abdul Halim

sułtan stanu Kedah w Malezji

Tuanku Abdul Halim (ur. 28 listopada 1927 w Istana Anak Bukit, zm. 11 września 2017[1] tamże) – malezyjski przywódca polityczny, sułtan Kedahu od 15 lipca 1958 do 11 września 2017. Yang di-Pertuan Agong (Król Malezji) od 21 września 1970 do 20 września 1975 oraz ponownie od 13 grudnia 2011 do 13 grudnia 2016, jedyny władca sprawujący ten urząd dwukrotnie.

Tuanku Abdul Halim
Ilustracja
Król Malezji
Okres

od 21 września 1970
do 20 września 1975

Poprzednik

Ismail Nasiruddin

Następca

Yahya Petra

Okres

od 13 grudnia 2011
do 13 grudnia 2016

Poprzednik

Tuanku Mizan Zainal Abidin

Następca

Muhammad V Faris Petra

Sułtan Kedahu
Okres

od 15 lipca 1958
do 11 września 2017

Poprzednik

Badli Szach

Następca

Tunku Mahmud Sallehuddin

Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia

28 listopada 1927
Istana Anak Bukit

Data i miejsce śmierci

11 września 2017
Istana Anak Bukit

Ojciec

Badli Szach

Matka

Sofia binti Mahmud

Żona

1. Bahiyah (1956-2003)
2. Haminah Hamidun (1975-2017)

Odznaczenia
Królewski Order Domowy Malezji Wielki Mistrz Orderu Korony Królestwa (Malezja) Wielki Mistrz Orderu Obrońcy Królestwa (Malezja) Wielki Mistrz Orderu Wierności Koronie Malezji Wielki Mistrz Orderu Zasługi (Malezja) Wielki Mistrz Orderu Służby Wojskowej (Malezja) Wielki Mistrz Królewskiego Orderu Domowego Kedahu Królewski Order Domowy Johoru I klasy Królewski Order Domowy Negeri Sembilan Order Domowy Korony Brunei Łańcuch Orderu Karola III (Hiszpania) Order Gwiazdy Indonezji I klasy Order Pahlawiego (Iran) Order Chryzantemy (Japonia) Wielka Wstęga Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Nishan-e-Pakistan I klasy Order Rajamitrabhorn (Tajlandia) Order Domowy Chakri (Tajlandia) Krzyż Wielki Orderu Łaźni (Wielka Brytania) Order Świętego Jana Jerozolimskiego (Wielka Brytania)

Życiorys

edytuj

Sułtan stanu Kedah

edytuj

Addul Halim urodził się w Istana Anak Bukit w pobliżu miasta Alor Setar[2] jako drugi, ale najstarszy który przeżył młodość, syn Badli Szacha, sułtana stanu Kedah w latach 1943–1958. Jego matka zginęła w 1935 w wypadku samochodowym.

Kształcił się w szkołach Sekolah Melayu Alor Merah oraz Sekolah Melayu Titi Gajah. Następnie uczęszczał do szkoły Kolej Sultan Abdul Hamid w Alor Setar. Ukończył nauki społeczne i administrację publiczną w Wadham College na University of Oxford. Po studiach w latach 50. XX w. rozpoczął pracę w administracji stanu Kedah[2][3].

6 sierpnia 1949 został oficjalnie mianowany przez ojca następcą tronu i przyszłym sułtanem. Po śmierci ojca, 15 lipca 1958 objął tron. 20 lutego 1959 został koronowany na 28. sułtana stanu Kedah. W lipcu 2008 obchodził „złoty jubileusz” z okazji 50-lecia panowania[2].

Król Malezji

edytuj

Najwyższą władzę w Malezji sprawuje Yang di-Pertuan Agong, władca wybierany na pięć lat przez i spośród Zgromadzenia Władców, w skład którego wchodzą sułtani wszystkich dziewięciu stanów-sułtanatów. Wybór następuje rotacyjnie, zgodnie z ustalonym porządkiem.

W latach 1965–1970 Adbul Halim pełnił funkcję wicekróla Malezji, sprawowaną zwyczajowo przed objęciem stanowiska głowy państwa. Od 21 września 1970 do 20 września 1975 zajmował urząd Yang di-Pertuan Agong. W czasie jego rządów po raz pierwszy stanowisko premiera objęła osoba spoza rodziny królewskiej; został nim wówczas Tun Abdul Razak[2][3]. W okresie jego rządów trwało drugie powstanie malajskie i powstanie w Sarawaku, które na długie lata zdestabilizowały sytuację w kraju[4].

13 grudnia 2006 po raz drugi objął stanowisko wicekróla na okres 5 lat. Był trzecią osobą sprawującą ten urząd dwukrotnie. 13 grudnia 2011 objął po raz drugi, jako pierwszy w historii, urząd Yang di-Pertuan Agong na pięcioletnią kadencję[2][3].

Przypisy

edytuj
  1. Kedah’s Sultan Abdul Halim dies. freemalaysiatoday.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-15)]., freemalaysiatoday.com, 2017-09-11
  2. a b c d e Tuanku Abdul Halim hopes for continuous peace and prosperity. mysinchew.com, 12 grudnia 2011. [dostęp 2011-12-13]. (ang.).
  3. a b c Sultan of Kedah to be next Yang di-Pertuan Agong, for second time. themalaysianinsider.com, 14 października 2011. [dostęp 2011-12-13]. (ang.).
  4. Peng, Chin (2003). My Side of History. Singapore: Media Masters. ISBN 981-04-8693-6.