Władysław Andrzejczak
Władysław Andrzejczak ps. „Antek” (ur. 22 października 1920 w Warszawie, zm. lipiec 1943) – działacz ruchu robotniczego i bojownik ruchu oporu.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci |
lipiec 1943 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1939–1943 |
| Siły zbrojne |
Barykada Wolności |
| Główne wojny i bitwy | |
Syn Władysława, właściciela zakładu blacharskiego. Po ukończeniu szkoły powszechnej pracował w warsztacie ojca i jednocześnie uczył się w wieczorowej szkole technicznej[1]. Bezpośrednio przed wojną uzyskał uprawnienia rzemieślnika-blacharza[2]. W 1934 r. wstąpił do OMTUR, a w 1938 do PPS[1]. Aktywny działacz Akcji Socjalistycznej[2]. Brał udział w samorządowej kampanii wyborczej w 1938. W starciu z bojówkarzami OZN został wówczas postrzelony w rękę, a następnie aresztowany. Od października 1938 do czerwca 1939 przebywał w więzieniu śledczym przy ul. Daniłowiczowskiej w Warszawie, po czym z braku dowodów został zwolniony[1].
We wrześniu 1939 brał udział w obronie Warszawy. W 1940 wstąpił wraz z całą grupą OMTUR z Żoliborza do konspiracyjnej organizacji lewicowych socjalistów „Barykada Wolności”, która stała się zaczątkiem organizacji PS i RPPS[1]. Zajmował się wówczas kolportażem[1]. Od jesieni 1940 r. był komendantem Wydziału Wojskowego Barykady Wolności. Po utworzeniu we wrześniu 1941 r. organizacji Polscy Socjaliści wszedł do niej i został w ramach Wydziału Sabotażowego Formacji Bojowo-Milicyjnych dowódcą grupy sabotażowo dywersyjnej o pseudonimie „Piaski”. Dokonał szeregu akcji m.in. 19 marca 1943 w Warszawie przy ulicy Ogrodowej zastrzelił współpracującego z Gestapo członka organizacji Mariana Zielińskiego ps. „Marynarz”, który w lipcu 1942 r. wydał w ręce Niemców szefa Wydziału Sabotażowego PS pchor. Tadeusza Korala ps. „Krzysztof”. oraz szefa Związku Odwetu Obszaru Warszawskiego AK Tadeusza W. Marynowskiego ps. „Witalis”[2]. Organizował również oddziały milicyjne. Na początku 1943 został Komendantem Głównym Milicji Ludowej RPPS. Wiosną tego samego roku, po utworzeniu PAL, mianowano go kapitanem i dowódcą oddziałów milicyjnych PAL. Kierował wielu akcjami bojowymi, sabotażowymi i ekspropriacyjnymi[1].
Brał też udział w ostrzelaniu 22 kwietnia 1943 r. - w ramach pomocy dla walczącego getta - posterunków niemieckich na rogu ul. Bonifraterskiej i Franciszkańskiej. W dniu 23 czerwca 1943 r. dowodził akcją, w wyniku której podpalony został magazyn materiałów pędnych w Forcie Wawrzyszewskim. W lipcu 1943 został aresztowany w pobliżu placu Wilsona i wkrótce potem zamordowany przez Niemców[1][2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Teofil Głowacki, Andrzejczak Władysław, [w:] Feliks Tych (red.), Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. 1 A-D, Warszawa: Książka i Wiedza, 1978, s. 64.
- ↑ a b c d Polska Armia Ludowa (powstanie – rozwój – powiązania). Geneza organizacji i polityczne tło powstania PAL, [w:] Andrzej Gąsiorowski, Polska Armia Ludowa 1943–1945 Studia. Fakty-mity-tajemnice, Gdańsk: Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, 2018, s. 58, ISBN 978-83-65957-04-7.