Warszawianka (klub sportowy)
Klub Sportowy „Warszawianka” – polski wielosekcyjny klub sportowy z siedzibą w Warszawie, założony 21 stycznia 1921, a formalnie zarejestrowany 27 listopada 1921. Jeden z najbardziej zasłużonych warszawskich klubów sportowych.
| Pełna nazwa |
Klub Sportowy Warszawianka |
|---|---|
| Data założenia |
21 stycznia 1921 |
| Państwo | |
| Siedziba |
Warszawa |
| Adres |
ul. Merliniego 2 |
| Prezes |
Jacek Zamecznik |
| Wiceprezes |
ds. ekonomicznych Janusz Jakubowski |
| Dyrektor |
ds. szkolenia Adam Gębski |
| Sekcje | |
| Strona internetowa | |
Historia
edytuj
Powstanie klubu
edytujPowstanie Warszawianki jest związane z dwoma stołecznymi drużynami piłkarskimi. Pierwszą z nich była drużyna Slavia, drugą Polonia. Slavia, została założona w 1917 roku i była międzyszkolną drużyną piłkarską uczniów gimnazjów Konopczyńskiego i Reja. Wśród nich byli także Czesi i to dzięki nim drużyna przyjęła nazwę Slavia. Początkowo treningi Slavia odbywała na Agrykoli, później zaś w Parku Skaryszewskim. Tam treningi odbywały się już łącznie z piłkarzami Polonii. Po krótkim okresie wspólnych treningów członkowie Slavii postanowili rozwiązać swoją drużynę i wstąpić do Polonii, tworząc drużynę juniorów.
W 1920 roku pomiędzy młodymi piłkarzami a zawodnikami pierwszej drużyny zaczęło dochodzić coraz częściej do różnych nieporozumień. Punktem decydującym o dalszym losie klubu było zebranie członków Polonii, które odbyło się w połowie stycznia 1921 roku. W związku z brakiem możliwości zabrania głosu podczas zebrania, większość młodych piłkarzy odeszła z Polonii i założyła własny klub. Pierwsze spotkanie założycielskie klubu miało miejsce 21 stycznia 1921 roku, w mieszkaniu Zbigniewa Olewskiego przy ul. Hożej. Wówczas powstał klub, jeszcze bez nazwy, zarządu i statusu. Te były ustalane na spotkaniach w pierwszej siedzibie klubu przy ul. Czackiego 8, w mieszkaniu rodziny Luxenburgów. Ostatnie ze spotkań organizacyjnych odbyło się w listopadzie 1921 roku i od tego momentu klub funkcjonował w pełni.
Nazwa, barwy i herb klubu
edytujPoczątkowo planowano powrót do nazwy Slavia, jednak ostatecznie zdecydowano się na propozycję Stanisława Luxenburga - Warszawianka.
Przyjęte barwy klubu były wynikiem kompromisu. Połączono ze sobą barwy Slavii oraz Polonii. Barwy czarno-białe przejęto od Polonii, zaś krój koszulki od Slavii.
Projekt herbu klubu, funkcjonujący w niemal niezmienionej formie do dnia dzisiejszego, został zaś zaproponowany przez Wiktora Lotha oraz Aleksandra Szenajcha.
Do II wojny światowej
edytujPierwszą sekcją klubu była sekcja piłkarska. Jednak bardzo szybko powstały też sekcje lekkiej atletyki kobiet i mężczyzn, boksu, hokeja na lodzie czy szermierki. Sportowcy tych sekcji z powodzeniem rywalizowali w stolicy z zawodnikami warszawskiego AZS. W 1930, podczas meczu z Gwiazdą Warszawa, nastąpił pierwszy w Polsce przypadek uspokajania tłumu kibiców poprzez polewanie go wodą (po kopniaku w plecy zadanego przez bramkarza Gwiazdy napastnikowi Warszawianki doszło do przepychanek, które zakończył obecny na stadionie oficer polewając awanturujące się osoby wodą z hydrantu)[1].
W 1928 roku klub otrzymał do dyspozycji nowy lokal klubowy przy ul. Wawelskiej.
W okresie II RP funkcję prezesa klubu pełnił ppłk. dypl. Leopold Gebel[2][3].
Lata wojny
edytujPo rozpoczęciu wojny działalność Warszawianki została zawieszona. Zdecydowana większość zawodników i zawodniczek brała udział w działaniach obronnych. W latach 1939–1943 zginęło bądź zmarło wielu przedwojennych sportowców Warszawianki. Byli to m.in.: Janusz Kusociński, Wacław Sankowski, Stanisław Luxenburg, Wacław Luxenburg i Eugeniusz Lokajski. Lista ta wydłużyła się o wiele nazwisk w czasie powstania warszawskiego. Ogromne były także zniszczenia stolicy. Wszystko to utrudniło reaktywację klubu po wojnie.
Dwie reaktywacje po wojnie
edytujPierwsze plany reaktywacji Warszawianki pojawiły się na warszawskiej Pradze już w 1944 roku. W 1945 roku do rozgrywek piłkarskich zgłosiła się drużyna Warszawianki, jednak po sezonie jej piłkarze przeszli do Polonii. Przedstawiciele sportów drużynowych związali się zaś z innymi zespołami.
Druga reaktywacja klubu rozpoczęła się w 1955 roku. Działacze Zrzeszenia Sportowego Start stworzyli w Warszawie dzielnicowe koła sportowe Startu. Jednym z nich było koło Warszawianka, którym zarządzać zaczęli przedwojenni zawodnicy i działacze Warszawianki. W wyniku reorganizacji sportowej koło sportowe Warszawianka uzyskało osobowość prawną i stopniowo zaczęło łączyć się z innymi kołami. W 1956 roku doszło do fuzji Warszawianki i Tęczy, później do fuzji Varsovii i Warszawianki. Proces reaktywacji zakończył się 17 lutego 1957 roku i tego dnia koło sportowe Warszawianka stało się samodzielnym Spółdzielczym Klubem Sportowym Warszawianka. Pierwszym prezesem klubu został Henryk Narojek.
Nowy stadion i nowe czasy
edytuj
Zniszczenia wojenne spowodowały brak własnego stadionu. Obiekty przy ul. Wawelskiej zostały przejęte przez Zrzeszenie Sportowe Budowlani. Warszawiance przekazano tereny przy ul. Okopowej, które nie nadawały się do użytku. W 1953 roku ZS Start oddał do użytkowania Warszawiance obiekty sportowe przy ul. Puławskiej 101. Nowy stadion i zespół obiektów zbudowanych na skarpie warszawskiej[4] pozwolił na reaktywację sekcji przedwojennych oraz powstanie zupełnie nowych. Oprócz działalności sekcji wyczynowych, w 1959 roku powstały sekcje sportów masowych i turystyczna. W Sulejowie organizowano zaś obozy sportowe dla młodzieży. Z czasem w klubie powstały sekcje kolejnych dyscyplin: koszykówki, hokeja, łyżwiarstwa, kolarstwa, lekkiej atletyki, szermierki i od 1999 roku pływania, obecna była również sekcja piłki nożnej (klub w tej dziedzinie odniósł sukcesy: mistrzostwo Warszawy w 1925 roku, gra w III lidze, pokonanie Legii w jej debiucie w I lidze).
Największe sukcesy w całej historii istnienia klubu odnosili lekkoatleci. W czasie wojny pozycja Warszawianki mocno osłabła. Większość klubów w Polsce została zlikwidowana. W latach 50. XX wieku uroczyście reaktywowano działalność Warszawianki, a w 1961 roku oddano do użytku pierwsze obiekty przy ul. Puławskiej autorstwa architekta modernizmu Jerzego Sołtana, który wrócił z praktyki architektonicznej u Le Corbusiera w Paryżu[5]. Stadion piłkarski, basen, korty tenisowe Warszawianki były bardzo nowoczesne.
Warto również wspomnieć o niemałych sukcesach w piłce ręcznej. Sekcja piłki ręcznej w sezonie 2008/2009 posiadała dwie drużyny: pierwsza występowała w grupie A I ligi, zajmując ostatecznie 3. miejsce, zaś rezerwy w II lidze (drużyna została wycofana z rozgrywek w trakcie trwania sezonu). Po sezonie 2008/2009 sekcja piłki ręcznej została rozwiązana. Ponownie reaktywowano ją staraniami Tomasza Porzezińskiego (I trener), Pawła Rydza (II trener) i Tomasza Kamieńskiego (kierownik drużyny) w 2012 roku. Obecnie drużyna seniorów występuje w I lidze[6].
Sekcje ligowe
edytujKS Warszawianka – męska drużyna piłkarska uczestnicząca przez wiele lat w rozgrywkach o Mistrzostwo Polski.
KS Warszawianka – męska drużyna piłki ręcznej uczestnicząca przez wiele lat w rozgrywkach o Mistrzostwo Polski.
Obiekty
edytuj
Jednym z obiektów Warszawianki jest nowoczesny aquapark wyposażony w basen olimpijski.
Na kortach warszawianki były rozgrywane międzynarodowe turnieje tenisowe tj.: Turniej J&S Cup, Suzuki Warsaw Masters 2008 i Warsaw Open.
Piłkarski stadion Warszawianki znajduje się przy ulicy Puławskiej. Stadion został wybudowany w roku 1928, a jego pojemność wynosiła 4000 miejsc. Inauguracja po otwarciu nowych obiektów nastąpiła w 1961 roku. W 2012 roku dotychczas zrujnowany i opuszczony obiekt[7] został zrewitalizowany. Dawną murawę boiska zastąpiono nowoczesnymi boiskami o sztucznej nawierzchni.
Legendy klubu
edytuj| zawodnik | dyscyplina | olimpijczyk |
|---|---|---|
| Janusz Kusociński | lekkoatletyka, biegi | 1932 r. |
| Stanisława Walasiewicz | lekkoatletyka | 1932 r. i 1936 r. |
| Czesław Foryś | lekkoatletyka, biegi | 1928 r. |
| Feliks Żuber | lekkoatletyka, biegi | 1928 r. |
| Aleksander Polus | boks | 1936 r. |
| Aleksander Szenajch | lekkoatletyka | 1924 r. |
| Janusz Kalbarczyk | łyżwiarstwo szybkie | 1936 r. |
| Eugeniusz Lokajski | lekkoatletyka | 1936 r. |
| Mieczysław Kapiak | kolarstwo | 1936 r. |
| Marian Suski | szermierka | 1932 r. i 1936 r. |
| Tadeusz Friedrich | szermierka | 1928 r. i 1932 r. |
| Emil Ochyra | szermierka | 1960 r., 1964 r. i 1968 r. |
| Władysław Segda | szermierka | 1928 r., 1932 r. i 1936 r. |
| Witold Gierutto | lekkoatletyka, konkurencje rzutowe | 1948 r. |
| Helena Dmowska | lekkoatletyka, rzut dyskiem |
Przypisy
edytuj- ↑ Adam Tycner, Przedwojenni kibole, w: Historia. Do Rzeczy, nr 3/2013, s. 22, ISSN 2299-9515
- ↑ Robert Gawkowski: Futboliści na barykadach Powstania Warszawskiego. 2014-07-31. [dostęp 2015-04-14].
- ↑ Powstanie Warszawskie: piłkarze patrioci. [dostęp 2015-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-17)].
- ↑ Tadeusz Michalski. Tam, gdze inżynieria łączy się z poezją, czyli legenda Warszawianki. „Stolica”, s. 12−13, marzec-kwiecień 2024.
- ↑ Jerzy Sołtan Instytut Adama Mickiewicza 2016 https://culture.pl/pl/tworca/jerzy-soltan
- ↑ Sekcja piłki ręcznej KS Warszawianka. warszawianka-handball.pl. [dostęp 2015-02-27]. (pol.).
- ↑ Stadion Warszawianki. [dostęp 2009-03-13]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- pod red. Sieniawski Stanisław: Spółdzielczy Klub Sportowy Warszawianka - 1921-1971.. Zachodnie Wydawnictwo "Pospress", Poznań, 1971.
- pod red. Sieniawski Stanisław: Historia piłkarstwa warszawskiego. Futbol w stolicy w latach 1921-1986.. WOZPN, Warszawa, 1987. ISBN 83-00-02368-2.
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona klubu (pol.)