Wendy Lawrence
Wendy Barrien Lawrence (ur. 2 lipca 1959 r. w Jacksonville w stanie Floryda) – amerykańska astronautka NASA i komandor Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych (U.S. Navy) w stanie spoczynku. Brała udział w czterech misjach wahadłowców w latach 1995–2005.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
2 lipca 1959 |
|---|---|
| Narodowość | |
| Funkcja |
specjalista misji |
| Łączny czas misji kosmicznych |
51 dni, 3 godziny i 56 minut |
| Liczba spacerów kosmicznych |
0 |
| Misje | |
| Stopień wojskowy |
komandor US Navy |
Życiorys
edytujUrodziła się w rodzinie pilota oblatywacza amerykańskiej marynarki Williama Portera Lawrence'a i jego żony Diane[1]. Jej ojciec, późniejszy jeniec wojenny z Wietnamu oraz admirał floty (Vice Admiral), którego imieniem został później nazwany niszczyciel USS William P. Lawrence[2][3], w 1959 roku zgłosił się do programu kosmicznego i dotarł to finałowej 32 kandydatów na astronautów programu Mercury, jednak z ostatniej siódemki wykluczył go szmer serca[4].
Wendy ukończyła liceum w Fort Hunt koło Alexandrii w stanie Wirginia, w aglomeracji Waszyngtonu. W 1981 otrzymała tytuł bachelor of science w inżynierii oceanicznej Akademii Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych. Następnie w 1988 otrzymała podwójny tytuł Master of Science w dziedzinie inżynierii oceanicznej, w ramach wspólnego programu Massachusetts Institute of Technology i Woods Hole Oceanographic Institution w Woods Hole w Massachusetts[5][6].
Kariera wojskowa
edytujW 1981 roku ukończyła akademię; ukończywszy z wyróżnieniem szkołę lotniczą, w lipcu 1982 roku została mianowana lotnikiem marynarki[5]. Wykonała ponad 1500 godzin lotu na sześciu różnych rodzajach śmigłowców oraz przeszło 800 lądowań na pokładzie okrętu[5].
Praca w NASA i kariera astronautki
edytuj
W marcu 1992 roku została przyjęta przez NASA do czternastej grupy astronautów (NASA 14)[5]. W sierpniu w Centrum Lotów Kosmicznych imienia Lyndona B. Johnsona rozpoczęła roczne szkolenie; po ukończeniu została zakwalifikowana do lotu jako specjalistka misji[5]. W trakcie kariery jej zadania techniczne w Biurze Astronautycznym obejmowały m.in. weryfikację oprogramowania lotu w ramach Shuttle Avionics Integration Laboratory (SAIL), rolę pomocniczego trenera: Astronaut Office Assistant Training Officer oraz funkcję dyrektor operacji dla NASA (Operations for NASA) w Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. J. Gagarina w Gwiezdnym Miasteczku pod Moskwą, a także przedstawicielki Biura Astronautycznego ds. treningu i wsparcia załogi stacji kosmicznej[5].
Jej pierwszy lot z misją astronomiczną ASTRO-2 wykonywaną w ramach euroamerykańskiego programu laboratorium Spacelab odbył się już w 1995 roku[7]. W trakcie czterech łącznie lotów wahadłowcem Lawrence spędziła ponad 1225 godzin w przestrzeni kosmicznej, w tym dwukrotnie odwiedziła rosyjską stację kosmiczną Mir w ramach programu Shuttle-Mir. W tym czasie Lawrence nie wykonała żadnego spaceru kosmicznego mimo takich planów – startując w misji STS-86 miała pozostać na pokładzie rosyjskiej stacji i wziąć udział w 24., czteromiesięcznej ekspedycji zakładającej m.in. spacer celem napraw stacji oraz procedury bezpieczeństwa, a na koniec wrócić innym wahadłowcem. Niestety dla Lawrence, na krótko przed lotem jej udział został odłożony i zastąpił ją inny specjalista misji, David Wolf. Według strony amerykańskiej przyczyną miało być niedopasowanie Lawrence do rosyjskiego skafandra – astronautka o wzroście 160 cm była zbyt niska, by mogła włożyć i bezpiecznie obsługiwać rosyjski skafander kosmiczny Orłan[8][9].
Jej ostatnia misja, STS-114 z 2005 roku, była pierwszym lotem wahadłowca po trwającej aż 907 dni przerwie spowodowanej katastrofą Columbii[10]. W jej trakcie Lawrence odwiedziła Międzynarodową Stację Kosmiczną, gdzie między innymi obsługiwała robotyczne ramię Canadarm2[11]. Ze służby w NASA odeszła w lipcu 2006 roku[5]. W późniejszych latach popularyzowała naukę, pracowała w centrum odwiedzin Centrum Lotów Kosmicznych im. Johnsona[12].
Wykaz lotów
edytuj| Loty kosmiczne, w których uczestniczyła Wendy Lawrence[5][13] | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Nr | Data startu | Data lądowania | Statek kosmiczny | Funkcja | Czas trwania | |
| 1 | 2 marca 1995 | 18 marca 1995 | STS-63 Endeavour F-8 |
specjalistka misji 2 | 16 dni 15 godzin 8 minut i 48 sekund | |
| 2 | 26 września 1997 | 6 października 1997 | STS-86 Atlantis F-20 |
specjalistka misji 4 | 10 dni 19 godzin 20 minuty i 50 sekund | |
| 3 | 2 czerwca 1998 | 12 czerwca 1998 | STS-91 Discovery F-24 |
specjalistka misji 2 | 9 dni 19 godzin 53 minuty i 53 sekundy | |
| 4 | 26 lipca 2005 | 9 sierpnia 2005 | STS-114 Discovery F-31 |
specjalistka misji 4 | 13 dni 21 godzin 32 minuty i 22 sekundy | |
| Łączny czas spędzony w kosmosie — 51 dni 3 godziny 55 minut i 53 sekundy | ||||||
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Wendy B. Lawrence, [w:] Veteran Tributes, www.veterantributes.org [dostęp 2018-05-26].
- ↑ April Heavens, Ship honors Navy hero: Christening today for destroyer named for late Vice. Adm. William Lawrence, „gulflive.com”, 17 kwietnia 2010 [dostęp 2018-05-26] (ang.).
- ↑ Brian S. Finney, Navy Welcomes William P. Lawrence to the Fleet [online], www.public.navy.mil, 4 czerwca 2011 [dostęp 2018-05-26].
- ↑ Naval History Blog » Blog Archive » VADM William “Bill” Porter Lawrence, USN: Namesake of DDG-110 [online], www.navalhistory.org, 4 czerwca 2011 [dostęp 2018-05-26] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Astronaut Bio: Wendy B. Lawrence (8/2006) [online], www.jsc.nasa.gov, sierpień 2006 [dostęp 2018-05-26] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-05].
- ↑ About : MIT-WHOI Joint Program [online], mit.whoi.edu [dostęp 2018-05-26] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-19] (ang.).
- ↑ STS-67 [online], science.ksc.nasa.gov [dostęp 2018-05-27] (ang.).
- ↑ Mary Dejevsky, US astronaut told she is too short for space, „The Independent”, 1 sierpnia 1997 [dostęp 2018-05-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-20] (ang.).
- ↑ Warren E. Leary, NASA Names a New Astronaut To Be Sent to Repair Mir Station, „The New York Times”, 31 lipca 1997, ISSN 0362-4331 [dostęp 2018-05-27] (ang.).
- ↑ Dziesięć lat od misji STS-114, „Kosmonauta.net”, 26 lipca 2015 [dostęp 2018-05-26] (pol.).
- ↑ Joachim Becker, Spaceflight mission report: STS-114 [online], www.spacefacts.de [dostęp 2018-05-27] (ang.).
- ↑ Astronaut Appearance Schedule - Meet an Astronaut - Kennedy Space Center - Wendy Lawrence [online], www.kennedyspacecenter.com, 2017 [dostęp 2018-05-26] (ang.).
- ↑ Lawrence, Wendy Barrien [online], www.astronautix.com [dostęp 2018-05-26] (ang.).