Wollastonit
Wollastonit – minerał z gromady krzemianów. Nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego wynalazcy, lekarza, fizyka, botanika, mineraloga i chemika Williama Hyde’a Wollastona (1766-1828), który po raz pierwszy opisał ten minerał.
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
Ca3Si3O9 / CaO•SiO2 |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
4,5 - 5 |
Przełam |
nierówny |
Łupliwość |
doskonała według (001) |
Pokrój kryształu |
tabliczkowy, listewkowy, igiełkowy |
Układ krystalograficzny |
trójskośny |
Właściwości mechaniczne |
izolator |
Gęstość |
2,86 - 3,09 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
biała, zielonkawa, szarawa, niebieskawa |
Rysa |
biała |
Połysk |
szklisty, jedwabisty |
Współczynnik załamania |
nγ 1,631-1,635, nβ 1,628 - 1,650, nα 1,616 - 1,640 |
Inne |
optycznie ujemny |
Charakterystyka
edytujWłaściwości
edytujMinerał kruchy, sporadycznie przezroczysty, azbestopodobny, włóknisty. Czasami zawiera domieszki: magnezu, żelaza, manganu. Tworzy kryształy słupkowe, pręcikowe, igiełkowe, rzadziej tabliczkowe. Występuje w skupieniach zbitych, skorupowych, pręcikowych, blaszkowych, pierzastych, spilśnionych.
Substancja CaO•SiO2 tworzy trzy polimorfy: trójskośny wollastonit-1T, jednoskośny wollastonit-2M, oraz powyżej 1126oC pseudowollastonit, który jest już krzemianem pierścieniowym.
Chemizm
edytujWollastonity teoretycznie zawierają 51,71% SiO2 i 48,29% CaO. Występują też domieszki diadochowe: ok. 9,5% FeO, i 1,3% MnO. Obecny bywa także magnez.
Geneza
edytujJest produktem metamorfizmu kontaktowo-metasomatycznego skał węglanowych, głównie wapieni.
Występowanie
edytujMinerał skał zmetamorfizowanych kontaktowo. Należy do grupy minerałów rzadkich, występuje tylko w niektórych rejonach Ziemi.
Miejsca występowania:
- na świecie: USA – Willsboro, Essex, Kalifornia, Rumunia –okolice Banat, Finlandia – Pargas, Francja, Włochy, Kanada, Rosja, Niemcy, Czechy, Szwecja,
- w Polsce: na Dolnym Śląsku – okolice Strzelina, Kłodzka, w Masywie Śnieżnika, i Górach Izerskich. Także na Wyżynie Krakowsko – Częstochowskiej.
Zastosowanie
edytujWykorzystywany w przemyśle ceramicznym (do wyrobu płytek i dachówek), papierniczym, metalurgicznym i farbiarskim. Jest doskonałym izolatorem elektrycznym.
Jest atrakcyjnym kamieniem kolekcjonerskim. Niekiedy używany jest do wyrobu biżuterii.
Galeria
edytuj-
Wolastonit z kop. Stanisław w asocjacji z wezuwianem, andradytem i diopsydem, Izerskie Garby k. Szklarskiej Poręby, Góry Izerskie (7 x 6 cm)
-
Wolastonit z kop. Stanisław w asocjacji z wezuwianem, Izerskie Garby k. Szklarskiej Poręby, Góry Izerskie (8 x 15 cm)
-
Wielobarwne odmiany wollastonitu