Wratysław II
Wratysław II (ur. po 1032, zm. 14 stycznia 1092) – książę Czech od 1061, pierwszy król czeski od 1085.
 przedstawienie Wratysława II na fresku w Znojmie | |
| Książę i Król Czech | |
| Okres |
od 1061 |
|---|---|
| Koronacja |
15 czerwca 1085 / 1086 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data urodzenia |
po 1032 |
| Data śmierci |
14 stycznia 1092 |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
| Dzieci |
Brzetysław II |
Był drugim synem Brzetysława I i Judyty ze Schweinfurtu. Wratysław został księciem Czech w 1061 roku, po śmierci swojego brata Spitygniewa II. W 1063[1] założył biskupstwo w Ołomuńcu. Osiągnął znaczącą pozycję 9 czerwca 1075 roku, kiedy pomógł cesarzowi rzymskiemu Henrykowi IV stłumić powstanie w Saksonii[a]. Otrzymał wtedy Miśnię, został jednak zmuszony do wycofania się z niej przez Ekberta II, margrabiego miśnieńskiego. Jako lojalny sojusznik cesarza, stawił się z armią podczas wyprawy włoskiej Henryka IV w 1081 roku.
W 1085 roku Wratysław II za swoje zasługi otrzymał w Moguncji od cesarza Henryka IV dożywotni tytuł króla czeskiego i polskiego. W tym czasie do króla Wratysława II prawdopodobnie należała też Małopolska z Krakowem, zaś polski książę Władysław Herman płacił czeskiemu Wratysławowi trybut za Śląsk[2]. Koronacji Wratysława II dokonał 15 czerwca 1085 lub 1086 roku na zamku w Pradze arcybiskup trewirski Egilbert[3]. Informację o tytule króla Czech i Polski podaje Kronika Kosmasa, natomiast tytulatura ta była niegdyś kwestionowana przez część badaczy polskich[4]. Ostatnio wysunięto hipotezę, że Henryk IV do koronacji Wratysława posłużył się koroną, którą Otto III przekazał Bolesławowi Chrobremu[5]. Cesarz dodatkowo ponownie przyznał mu we władanie Miśnię, z której po raz drugi został wyparty przez Ekberta II. Po jego śmierci władzę przejął jego brat, Konrad I. Obecnie większość historyków uznaje, że Wratysław II otrzymał dożywotni tytuł króla czeskiego i polskiego[6].
Rodzina
edytujOkoło roku 1054 zawarł pierwszy związek małżeński. O jego żonie nie zachowały się żadne informacje; jedynie przypuszcza się, że była to księżniczka niemiecka, z którą wyswatał go jeszcze ojciec.
W 1056 roku poślubił Adelajdę, córkę Andrzeja I, króla Węgier. Owdowiał w 1062 roku. Z tego małżeństwa pochodzili:
- Brzetysław II, zm. 1100, książę Czech,
- Wratysław, zm. 9 listopada 1061 roku,
- Judyta, żona Władysława Hermana,
- Ludmiła, zm. po 1100.
Pod koniec 1062 rok poślubił księżniczkę polską Świętosławę Swatawę, córkę Kazimierza Odnowiciela. Z tego małżeństwa pochodzili:
- Bolesław Wratysławowic, zm. 11 sierpnia 1091, książę ołomuniecki,
- Borzywoj II, książę Czech,
- Władysław I, zm. 1125, książę Czech,
- Sobiesław I, zm. 1140, książę Czech,
- Judyta, zm. 9 grudnia 1108, żona Wiprechta z Grójca
W kulturze
edytujGry wideo
edytujW serii gier wideo Crusader Kings jednym z grywalnych władców jest Vratislav II Přemyslid, przedstawiony jako książę Czech[7].
Seriale
edytujW 2009 roku powstał[8], a w 2010 miał premierę[9] odcinek Vratislav II, część serii krótkometrażowych animacji dla dzieci Dějiny udatného českého národa[8].
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Praca zbiorowa: Oxford - Wielka Historia Świata. Średniowiecze. Cesarstwo Niemieckie - Arabowie na półwyspie pirenejskim. T. 17. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2006, s. 244. ISBN 978-83-7425-697-1.
- ↑ Historia Górnego Śląska, Red. Joachim Bahlcke, Dan Gawrecki, Ryszard Kaczmarek, Wyd. Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, Gliwice 2011, s.102, ISBN 978-83-60470-41-1
- ↑ Szczegółowy wywód nad datacją koronacji Wratysława II, przedstawił Wojciech Mischke w recenzji studium Martina Wihody, Polská koruna českých králů. "Český Časopis Historický", R. 102: 2004, nr 4, s. 721 – 744; rec:. W. Mischke, Polska korona królów czeskich. "Studia Źródłoznawcze", T. 44: 2006 [druk: 2007], s. 155 – 166; on-line Polska korona królów czeskich. s. 27-29. [dostęp 2009-08-24]. (pol.).
- ↑ Antoni Gąsiorowski, Wratysław II, Słownik Starożytności Słowiańskich, 1977, t. 6 cz. 2, s. 599.
- ↑ Martin Wihoda, Polská koruna českých králů. "Český Časopis Historický", R. 102: 2004, nr 4, s. 721 – 744; por. rec:. W. Mischke, Polska korona królów czeskich. "Studia Źródłoznawcze", T. 44: 2006 [druk: 2007], s. 155 – 166.
- ↑ Wacław Korta, Historia Śląska do 1763 roku, Wyd. DiG, Warszawa 2003
- ↑ Interesting characters – CK3 Wiki [online], ck3.paradoxwikis.com [dostęp 2023-08-10].
- ↑ a b Dějiny udatného českého národa - iVysílání | Česká televize [online], www.ceskatelevize.cz [dostęp 2023-08-10] (cz.).
- ↑ Dějiny udatného českého národa - Vratislav II. (S01E20) (2010). [dostęp 2023-08-10].