cnota
cnota (język polski)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- odmiana:
- (1.1-3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik cnota cnoty dopełniacz cnoty cnót celownik cnocie cnotom biernik cnotę cnoty narzędnik cnotą cnotami miejscownik cnocie cnotach wołacz cnoto cnoty
- przykłady:
- (1.1) Męstwo to cnota pomagająca w byciu wytrwałym wobec trudności i stałym w przekonaniach.
- (1.1) Cnota dobrem jest jedynie, a wszystko inne dobrem wyłącznie w naszym mniemaniu[1].
- (1.1) Cnota, nie odzież czyni zakonnika[2].
- (1.3) Prawdziwa cnota krytyk się nie boi[2].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) wzór cnót • pielęgnować cnoty • droga cnoty • cnoty obywatelskie • cnoty kardynalne • cnota męstwa / posłuszeństwa / czystości • cnota stoicka / platońska / chrześcijańska
- (1.2) stracić cnotę, zachować cnotę
- synonimy:
- (1.1) wartość, zaleta, prawość, szlachetność, odwaga cywilna
- (1.2) dziewictwo, niewinność, czystość
- antonimy:
- (1.3) niecnota
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- pas cnoty
- przysłowia: jest to cnota nad cnotami trzymać język za zębami • cnota naukę przechodzi • cnota zawżdy na dobre wynidzie • praca doskonali cnotę • cnota trudności się nie lęka i w przeciwnościach nie stęka • kim cnota rządzi, ten rzadko błądzi • lepsza cnota w błocie niż niecnota w złocie • lepsza cnota, niż wóz złota • cnota dla wszystkich ma otwarte wrota • grzeczność i cnota otwierają wrota • polska cnota: każdemu otworzyć wrota / staropolska jest to cnota, nikomu nie zamknąć wrota • prawda i cnota ginie od złota • prawdziwa cnota krytyk się nie boi • ubóstwo cnoty nie traci • ma tyle cnót, co stara baba zębów • sama cnota nagrodą i płacą jest sobie • bogactw przybywa, cnoty ubywa • cnocie, nie fortunie ufać należy • częstokroć grzechy nazwiska cnót mają
- uwagi:
- zobacz też: Aneks:Przysłowia polskie - cnota
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) virtue; (1.2) chastity
- arabski: (1.1) فضيلة ż
- białoruski: (1.1) цнота ż, дабрачыннасць ż, дабрадзейнасць ż; (1.2) цнота ż
- esperanto: (1.1) virto; (1.2) ĉasteco
- francuski: (1.1) vertu ż
- hiszpański: (1.1) virtud ż; (1.2) castidad ż, virginidad ż
- łaciński: (1.1) virtus ż
- niemiecki: (1.1) Tugend ż; (1.2) Keuschheit ż
- nowogrecki: (1.1) αρετή ż
- portugalski: (1.1) virtude ż
- rosyjski: (1.1) доброде́тель ż; (1.2) честь ż, целому́дрие n
- szwedzki: (1.1) dygd w; (1.2) dygd w, kyskhet w, oskuld w, mödom w, jungfrudom w
- ukraiński: (1.1) чеснота ż; (1.2) цнота ż
- wilamowski: (1.1) tugyt ż, tūgyt ż, tügyt ż, cnuøtt ż
- włoski: (1.1) virtù ż; (1.2) verginità ż
- źródła:
- ↑ Epiktet z Hierapolis
- ↑ 2,0 2,1 Ignacy Krasicki: Monachomachia, Pieśń VI
- ↑
Hasło „cnota” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.