wapno
wapno (język polski)
edytuj- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) chem. potoczna nazwa kilku związków wapnia i różnych surowców mających zastosowanie w budownictwie, przemyśle, rolnictwie i medycynie; zob. też wapno w Wikipedii
- (1.2) sport. slang. w piłce nożnej miejsce w polu karnym, z którego wykonuje się rzut karny
- (1.3) slang. przest. lekcew. rodzice lub inni dorośli
- odmiana:
- (1.1-3) blm[1]
przypadek liczba pojedyncza mianownik wapno dopełniacz wapna celownik wapnu biernik wapno narzędnik wapnem miejscownik wapnie wołacz wapno
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) wapno palone (wapno niegaszone) • wapno gaszone (wapno lasowane) • wapno szare • wapno defekacyjne • wapno dolomitowe • wapno hydryzowane • wapno hydrauliczne • wapno kalcytowe • wapno nawozowe • wapno rolnicze • wapno kalcynowane • wapno chlorowane • wapno bielące
- synonimy:
- (1.3) wapniaki
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- (1.1) wapń
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. wapień mrz, wapń mrz, wapniak mrz / mzw / mos, wapniara ż, wapnowanie n, powapnowanie n, zwapnienie n, wapiennik mrz / mos, wapniarka ż, Wapniarka ż
- czas. wapnować ndk., powapnować dk.
- przym. wapienny, wapnisty, wapniowy
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- (1.1) prasł. *vapьno (używane pierwotnie tylko do malowania, bielenia) utworzone od prasł. *vapъ → farba[3]
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) lime, quicklime, wapno palone: burnt lime, wapno gaszone: slaked lime
- białoruski: (1.1) вапна ż
- bułgarski: (1.1) вар ż
- francuski: (1.1) chaux ż
- hiszpański: (1.1) cal ż
- kaszubski: (1.1) kalk m
- kazachski: (1.1) ізбес
- niemiecki: (1.1) Kalk m
- nowogrecki: (1.1) ασβέστης m
- rosyjski: (1.1) известь ż
- ukraiński: (1.1) вапно n
- wilamowski: (1.1) kuölḱ m, kuølḱ m
- włoski: (1.1) calce ż
- źródła:
- ↑ Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Andrzej Markowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-0113111-X, s. 1138.
- ↑ Arsene Wenger: nie rozumiem. dlaczego sędzia nie wskazał na wapno
- ↑ Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1.