Aplanat: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne redakcyjne |
wstawienie {{Kontrola autorytatywna}} |
||
| (Nie pokazano 22 wersji utworzonych przez 14 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik: |
[[Plik:Rapid rectilinear.svg|thumb|Układ soczewek aplanatu|300x300px]] |
||
'''Aplanat''' – [[obiektyw fotograficzny]] opracowany w 1866 roku w zakładach Carl August Steinheil & Söhne w [[Monachium]], składał się z dwóch [[achromat|dubletów achromatycznych]] ustawionych symetrycznie wobec [[apertura|apertury]]. Jego projektantem był [[Hugo Adolf Steinheil]]. |
|||
[[Plik:Rapid rectilinear.svg|thumb|right|Układ soczewek aplanatu]] |
|||
'''Aplanat''' - wynaleziony ok. 1865 w zakładach Carl August Steinheil & Söhne w Monachium [[układ optyczny]] stosowany w [[obiektyw fotograficzny|obiektywach fotograficznych]], urządzeniach oświetlających, odwracających obraz itd., korygujący większość wad optycznych ([[aberracja sferyczna|aberrację sferyczną]], [[aberracja chromatyczna|aberrację chromatyczną]], [[koma (optyka)|komę]] i [[dystorsja|dystorsję]]). Składa się z 4 soczewek w dwóch grupach. Zbudowany jest z dwu [[achromat]]ów ustawionych symetrycznie. |
|||
Użycie dwóch symetrycznych [[dublet (optyka)|dubletów]] pozwoliło na wyeliminowanie większości wad optycznych – [[aberracja sferyczna|aberracji sferycznej]], [[aberracja chromatyczna|aberracji chromatycznej]], [[koma (optyka)|komy]] i [[dystorsja|dystorsji]]). |
|||
| ⚫ | |||
Zaprojektowany przez Steinheila, budowany był w trzech podstawowych wersjach jako obiektyw pejzażowy ({{f/}}10, kąt widzenia ±30°), szerokokątny ({{f/}}18, kąt widzenia ±45°) i portretowy ({{f/}}3,5, kąt widzenia ±12°). |
|||
| ⚫ | |||
W tym samym czasie kiedy Steinheil wprowadził do sprzedaży swój obiektyw, na rynku pojawił się niemalże identyczny obiektyw [[Rapid Rectilinear]] zaprojektowany przez [[John Henry Dallmeyer|Johna Dallmeyera]]. Obie strony oskarżały się wzajemnie o skopiowanie obiektywu, dyskusja na ten temat przybierała nieraz bardzo gorący ton, obaj wynalazcy publikowali artykuły w prasie naukowej udowadniając swoje pierwszeństwo. Najprawdopodobniej jednak obu wynalazków dokonano niezależnie i prawie jednocześnie, Steinheil był najprawdopodobniej szybszy o kilka tygodni. |
|||
Obiektywy tego typu szybko zyskały znaczną popularność i były produkowane w wielu odmianach i wielu krajach pod różnymi nazwami takimi jak: Aplanascope, Aplanatic, Aristoplanat, Aristoscope, Berytaplanat, Biplanat, Eidoscope, Euryscope, Grossa, Lamprodynast, Leucograph, Lynkeioscope, Monoplast, Orthoscope, Panorami, Pantoscope, Paraplanat, Perigraphic, Planatograph, Platystigmat, Polynar, Rectigraph, Rectilinear, Rectiplanat, Sphariscope, Symmetrical, Universal, Versar czy Voltas. |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
{{wikisłownik|aplanat}} |
{{wikisłownik|aplanat}} |
||
* [[anastygmat]] |
|||
* [[Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Przegląd zagadnień z zakresu fotografii|przegląd zagadnień z zakresu fotografii]]. |
|||
* [[Peryskop (obiektyw fotograficzny)|peryskop]] |
|||
* [[Dublet (optyka)|dublet]] |
|||
== Bibliografia == |
|||
* {{cytuj książkę | autor = Michael R. Peres (red)| tytuł = Focal Encyclopedia of Photography| url = https://archive.org/details/focalencyclopedi00pere_716| wydawca = Focal Press| miejsce = | rok = 2007| strony = [https://archive.org/details/focalencyclopedi00pere_716/page/n37 5], 167| isbn = 0240807405|język=en}} |
|||
* {{cytuj książkę | autor = R. E. Jacobson| tytuł = The Manual of Photography: Photographic and Digital Imaging| url = https://archive.org/details/manualphotograph00cche| wydawca = Focal Press| miejsce = | rok = 2000| strony = [https://archive.org/details/manualphotograph00cche/page/n99 87]| isbn = 0240515749|język=en}} |
|||
* {{cytuj książkę | autor = Rudolf Kingslake| tytuł = A History of the Photographic Lens| wydawca = Academic Press| miejsce = | rok = 1989| strony = 59–60| isbn = 0124086403|język=en}} |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* {{cytuj stronę | url = http://p2.la-img.com/427/17450/5865893_1_l.jpg | tytuł = Zdjęcie przedstawiające różne Aplanaty| data dostępu = 2011-08-31| autor = | opublikowany = | praca = | data = | język = en}} |
|||
* [http://www.engr.udayton.edu/faculty/jloomis/eop601/notes/history/rapid/rapid.html Rapid Rectilinear] |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
[[Kategoria:Obiektywy]] |
|||
[[Kategoria:Typy obiektywów fotograficznych]] |
|||
[[cs:Aplanát]] |
|||
[[de:Aplanat]] |
|||
[[en:Rapid Rectilinear]] |
|||
[[eo:Aplanato]] |
|||
[[fr:Aplanat]] |
|||
[[hu:Rapid Rectilinear]] |
|||
[[ru:Апланат]] |
|||
[[sk:Aplanát]] |
|||
Aktualna wersja na dzień 10:23, 9 cze 2023
Aplanat – obiektyw fotograficzny opracowany w 1866 roku w zakładach Carl August Steinheil & Söhne w Monachium, składał się z dwóch dubletów achromatycznych ustawionych symetrycznie wobec apertury. Jego projektantem był Hugo Adolf Steinheil.
Użycie dwóch symetrycznych dubletów pozwoliło na wyeliminowanie większości wad optycznych – aberracji sferycznej, aberracji chromatycznej, komy i dystorsji).
Zaprojektowany przez Steinheila, budowany był w trzech podstawowych wersjach jako obiektyw pejzażowy (f/10, kąt widzenia ±30°), szerokokątny (f/18, kąt widzenia ±45°) i portretowy (f/3,5, kąt widzenia ±12°).
W tym samym czasie kiedy Steinheil wprowadził do sprzedaży swój obiektyw, na rynku pojawił się niemalże identyczny obiektyw Rapid Rectilinear zaprojektowany przez Johna Dallmeyera. Obie strony oskarżały się wzajemnie o skopiowanie obiektywu, dyskusja na ten temat przybierała nieraz bardzo gorący ton, obaj wynalazcy publikowali artykuły w prasie naukowej udowadniając swoje pierwszeństwo. Najprawdopodobniej jednak obu wynalazków dokonano niezależnie i prawie jednocześnie, Steinheil był najprawdopodobniej szybszy o kilka tygodni.
Obiektywy tego typu szybko zyskały znaczną popularność i były produkowane w wielu odmianach i wielu krajach pod różnymi nazwami takimi jak: Aplanascope, Aplanatic, Aristoplanat, Aristoscope, Berytaplanat, Biplanat, Eidoscope, Euryscope, Grossa, Lamprodynast, Leucograph, Lynkeioscope, Monoplast, Orthoscope, Panorami, Pantoscope, Paraplanat, Perigraphic, Planatograph, Platystigmat, Polynar, Rectigraph, Rectilinear, Rectiplanat, Sphariscope, Symmetrical, Universal, Versar czy Voltas.
Obecnie aplanat to obiektyw wolny od komy, niezależnie od swojego już historycznego pierwowzoru może to być obiektyw o innej budowie i innej liczbie elementów optycznych.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Michael R. Peres (red): Focal Encyclopedia of Photography. Focal Press, 2007, s. 5, 167. ISBN 0-240-80740-5. (ang.).
- R. E. Jacobson: The Manual of Photography: Photographic and Digital Imaging. Focal Press, 2000, s. 87. ISBN 0-240-51574-9. (ang.).
- Rudolf Kingslake: A History of the Photographic Lens. Academic Press, 1989, s. 59–60. ISBN 0-12-408640-3. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcie przedstawiające różne Aplanaty. [dostęp 2011-08-31]. (ang.).
