Eotytanozuch

{{{nazwa łacińska}}}
{{{zoolog}}}
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt=Ilustracja|]]
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta

{{Zwierzę infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | grafika = | nazwa łacińska = | TSN = | zoolog = Nieznane pola: "Nazwa zwyczajowa", "Rząd", "Gromada", "Typ", "Opis_obrazka", "Obrazek", "Zoolog", "Gatunek", "Podtyp", "Królestwo", "Rodzaj", "Domena", "Rodzina" oraz "Łacińska".

Eotitanosuchus (z gr. "tytaniczny krokodyl świtu") jest nazwą rodzajową drapieżnego terapsyda, żyjącego w środkowym permie (word, około 267 milionów lat temu). Szczątki zwierzęcia odkryto w Rosji, w okolicach miasta Perm.

Holotypem, na podstawie którego P.K. Chudinov wyodrębnił rodzaj w roku 1960 jest zniszczona czaszka. Skamieniałości reprezentowane są głównie przez szczątki osobników młodocianych. Należy do nich także inna czaszka, mierząca 35 cm długości. Na jej podstawie oszacowano, że zwierzę, do którego należała, mierzyło ponad 2 metry. W związku z tym, uważa się, że dorosłe osobniki osiągały nawet do 6 metrów długości i 500 kilogramów masy ciała.

Szczątki eotytanozuchów odkryte zostały w formacji ukształtowanej z terenów zalewowych, będących kiedyś przybrzeżnymi bagnami. Skały te zawierały również szkielety innego drapieżnego terapsyda, biarmozucha. Obfitowały jednak głównie w szczątki roślinożernych dinocefali z rodzaju Estemmenosuchus: E. uralensis oraz E. mirabilis, które zapewne stanowiły potencjalny łup zwierzęcia.

Długie nogi eotytanozucha pozwalają nam przypuszczać, że pomimo swych dużych rozmiarów był zwinnym drapieżnikiem. Środowisko, w jakim odkryto jego szczątki wskazuje, że był także doskonałym pływakiem, wiodącym być może ziemno-wodny tryb życia.

Czaszka dorosłego osobnika dochodziła zapewne do metra długości. Zaopatrzona była w bardzo duże kły oraz zestawy małych siekaczy i drobnych, spłaszczonych zębów policzkowych. Pysk zwierzęcia był długi i dość wysoko sklepiony. Oczodoły były względnie duże. Będąc przedstawicielem dość wczesnych terapsydów, eotytanozuch wykazuje pierwotne cechy czaszki, manifestujące się głównie małymi rozmiarami otworów skroniowych, (są jednak większe niż u przedstawicieli rodziny Biarmosuchidae). Fakt ten wskazuje na to, że zacisk szczęk eotytanozucha był względnie słaby.

← mln lat temu Eotytanozuch

Prekambr ←4,6 mld

Kambr 541

Ordowik 485

Sylur 443

Dewon 419

Karbon 359

Perm 299

Trias 252

Jura 201

Kreda 145

Paleog. 66

Ng 23

Q 2

Źródła

• Chudinov, P. K. 1965, "New Facts about the Fauna of the Upper Permian of the USSR", Journal of Geology, 73:117-30 (za en.wikipedia).
• Olsen, E. C., 1962, Late Permian terrestrial vertebrates, USA and USSR Transactions of the American Philosophical Society, new series, 52: 1–224 (za en.wikipedia).
• Patricia Vickers-Rich and Thomas H. Rich, The Great Russian Dinosaurs, Gunter Graphics, 1993, s. 28 (za en.wikipedia).

• Szarski H., Historia zwierząt kręgowych. Wyd. czwart PIW. Warszawa 1985. ISBN 83-01-04440-3, s. 258.
• Eotitanosuchidae (http://www.kheper.net/evolution/therapsida/Eotitanosuchidae.html)
• Gondwana Studios: Eotitanosuchus (http://www.gondwanastudios.com/info/eot.htm)
• Palaeos:Biarmosuchia (http://www.palaeos.com/Vertebrates/Units/400Therapsida/200.html)