Powiat świdwiński
| powiat | |||||||||
 Świdwin – budynek starostwa | |||||||||
| |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| TERC |
3216 | ||||||||
| Siedziba | |||||||||
| Starosta | |||||||||
| Powierzchnia |
1093,06 km² | ||||||||
| Populacja (30.06.2023) • liczba ludności |
| ||||||||
| • gęstość |
39,69 os./km² | ||||||||
| Urbanizacja |
49,7% | ||||||||
| Tablice rejestracyjne |
ZSD | ||||||||
Adres urzędu: ul. Mieszka I 1678-300 Świdwin | |||||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie województwa
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Powiat świdwiński – powiat w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, reaktywowany w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Świdwin.
W skład powiatu wchodzą:
- gminy miejskie: Świdwin
- gminy miejsko-wiejskie: Połczyn-Zdrój
- gminy wiejskie: Brzeżno, Rąbino, Sławoborze, Świdwin
- miasta: Świdwin, Połczyn-Zdrój
Według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 46 526 osób[2].
Położenie
Według danych z 2015 roku powierzchnia powiatu świdwińskiego wynosi 1093,06 km²[3].
Powiat położony jest na Wysoczyźnie Łobeskiej i Pojezierzu Drawskim. Gospodarka powiatu opiera się na przemyśle drzewnym i przetwórstwie spożywczym oraz turystyce. W Połczynie-Zdroju znajduje się najstarsze uzdrowisko na Pomorzu.
Historia
Powiat świdwiński powołano 1 października 1954 roku w województwie koszalińskim, jako jeden z pierwszych powiatów utworzonych tuż po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat świdwiński złożyły się 2 miasta i 18 gromad, które wyłączono z dwóch powiatów w województwie koszalińskim (w praktyce gromady te należały do tych powiatów przez zaledwie dwa dni)[4]:
- z powiatu białogardzkiego:
- miasta Świdwin i Połczyn Zdrój[5]
- gromady Biały Zdrój, Bierzwnica, Bolkowo, Brzeżno, Lekowo, Nielep, Oparzno, Rąbino, Redło, Rzecino, Rusinowo, Sława, Słonowice, Toporzyk, Zajączkówko i Ząbrowo
- z powiatu kołobrzeskiego:
- gromady Mysłowice i Sławoborze
1 stycznia 1958 roku do powiatu świdwińskiego przyłączono:
- z powiatu białogardzkiego – gromady Kołacz i Popielewo
- z powiatu drawskiego (z gromady Łabędzie) – wieś Karsibór (do gromady Bierzwnica)
- z powiatu drawskiego (z gromady Nowe Worowo) – wsie Lipno (do gromady Połczyn Zdrój), Cieminko, Smołdzęcino i Kolonia Lipno (do gromady Toporzyk)
- z powiatu szczecineckiego (z gromady Kluczewo) – wieś Czarnkowie (do gromady Połczyn Zdrój)
Równocześnie z powiatu świdwińskiego wyłączono gromadę Bolkowo i włączono ją do powiatu białogardzkiego[6].
Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku powiat świdwiński podzielono na 2 miasta i 5 gmin[7]:
- miasta Połczyn-Zdrój i Świdwin
- gminy Brzeżno, Połczyn-Zdrój, Rąbino, Sławoborze i Świdwin
Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu świdwińskiego włączono do nowo utworzonego (mniejszego) województwa koszalińskiego[8]. Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku przywrócono w województwie zachodniopomorskim powiat świdwiński o kształcie i podziale administracyjnym identycznych do tych z 1975 roku[9] (jedynie miasto i gminę Połczyn-Zdrój połączono 1 stycznia 1992 roku we wspólną gminę miejsko-wiejską Połczyn-Zdrój[10]).
Gospodarka
W końcu września 2019 roku liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie świdwińskim obejmowała ok. 1,7 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 11,9% do aktywnych zawodowo[11].
Przeciętne wynagrodzenie pracownicze w 2011 roku wynosiło 2772,15 zł, przy liczbie zatrudnionych pracowników w powiecie świdwińskim – 5866 osób. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze publicznym wynosiło 2700,58 zł, a w sektorze prywatnym 1848,38 zł[12].
W 2013 r. wydatki budżetu samorządu powiatu świdwińskiego wynosiły 58,8 mln zł, a dochody budżetu 62,6 mln zł. Zadłużenie (dług publiczny) samorządu według danych na IV kwartał 2013 r. wynosiło 10,9 mln zł, co stanowiło 17,4% dochodów[13].
Demografia
Według danych z 31 grudnia 2019 roku powiat świdwiński zamieszkiwały 46 724 osoby[14].
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2015):
| Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| osób | % | osób | % | osób | % | |
| Ogółem | 48 502 | 100 | 24 731 | 50,99 | 23 771 | 49,01 |
| Miasto | 24 229 | 49,95 | 12 822 | 26,44 | 11 407 | 23,52 |
| Wieś | 24 273 | 50,05 | 11 909 | 24,55 | 12 364 | 25,49 |
- Piramida wieku mieszkańców powiatu świdwińskiego w 2014 roku[15].
Komunikacja
- Linie kolejowe:
- czynne:
202 Gdańsk Główny – Stargard Szczeciński (przez Świdwin, Nielep, Rąbino)
- nieczynne, istniejące:
421 Połczyn-Zdrój – Świdwin (przez Stare Ludzicko, Redło, Cieszeniewo, Smardzko),
- nieczynne, nieistniejące:
410 Grzmiąca – Kostrzyn (przez Kołacz, Połczyn-Zdrój, Międzyborze, Zajączkowo, Dobino, Toporzyk, Gawroniec)
- Linia kolejowa Białogard Wąskotorowy – Lepino Trójkąt,
- Linia kolejowa Gościno – Sławoborze (przez Rokosowo, Lepino, Lepino Trójkąt).
- Drogi:
- wojewódzkie:
151 Świdwin – Recz,
152 Połczyn-Zdrój – Płoty (przez Świdwin),
162 Kołobrzeg – Drawsko Pomorskie (przez Sławoborze, Świdwin i Brzeżno),
163 Kołobrzeg – Wałcz (przez Połczyn-Zdrój),
170 Połczyn-Zdrój – Tychowo,
172 Połczyn-Zdrój – Szczecinek,
173 Połczyn-Zdrój – Drawsko Pomorskie.
Bezpieczeństwo
W 2009 r. wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych w powiecie świdwińskim wynosił 76,6%[16][17]. W 2009 r. stwierdzono w powiecie m.in. 164 kradzieży z włamaniem, 8 kradzieży samochodów, 54 przestępstw narkotykowych[18][19][20].
Powiat świdwiński jest obszarem właściwości Prokuratury Rejonowej w Świdwinie i Prokuratury Okręgowej w Koszalinie[21].
Na terenie powiatu działa 7 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej włączonych do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego[22]. Istnieje jednostka ratowniczo-gaśnicza przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Świdwinie[23].
Administracja
| Gminy | Liczba radnych[24] |
Liczba wyborców w 2010[25] |
|---|---|---|
| miasto Świdwin | 5 | 12 796 |
| gmina Brzeżno, gmina Świdwin | 3 | 7 238 |
| gmina Połczyn-Zdrój | 6 | 13 270 |
| gmina Rąbino, gmina Sławoborze | 3 | 6 563 |
| Razem (Σ) | 17 | 39 867 |
Siedzibą władz powiatu jest miasto Świdwin. Organem uchwałodawczym jest Rada Powiatu w Świdwinie, w której skład wchodzi 17 radnych[26].
Gminy powiatu świdwińskiego są obszarem właściwości Sądu Rejonowego w Białogardzie, jednakże sprawy karne i wieczystoksięgowe rozpatrywane są przez 2 wydziały zamiejscowe w Świdwinie[27]. Powiat świdwiński jest obszarem właściwości miejscowej Sądu Okręgowego w Koszalinie[28]. Powiat świdwiński jest obszarem właściwości miejscowej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie[29].
Mieszkańcy powiatu świdwińskiego wybierają radnych do Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego w okręgu nr 3. Posłów na Sejm wybierają z okręgu wyborczego nr 40, senatora z okręgu nr 99, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu nr 13.
Sąsiednie powiaty
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2023-11-26] (pol.).
- ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2015 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2015-07-22. ISSN 1505-5507.
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 238
- ↑ oryginalna pisownia bez łącznika, obowiązująca w latach 1950
- ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 59, poz. 308
- ↑ Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974
- ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
- ↑ Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652
- ↑ Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397
- ↑ GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2019-12-09] (pol.).
- ↑ Wynagrodzenia i ich struktura w województwie zachodniopomorskim w 2008 r.. Szczecin: Urząd Statystyczny w Szczecinie, 2010, s. 42, 56. ISSN 2080-928X.
- ↑ Budżety JST » 2013 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2013r. /Tab. 6 i Tab. 3. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2014-10-02].
- ↑ Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
- ↑ Powiat świdwiński w liczbach. Powiat świdwiński - Dane demograficzne [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Przestępstwa ogółem (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Województwo zachodniopomorskie. [w:] Statystyczne Vademecum Samorządowca 2010 (SVS 2010) [on-line]. Urząd Statystyczny w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].
- ↑ Kradzieże samochodów (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Kradzieże z włamaniem (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Przestępstwa narkotykowe (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 marca 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. nr 49, poz. 297)
- ↑ Włączone do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Świdwinie, 2021-03-30. [dostęp 2021-03-30].
- ↑ Biuletyn Informacji Publicznej. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Świdwinie. [dostęp 2011-08-14].
- ↑ Uchwała Nr XXXVI/192/02 Rady Powiatu w Świdwinie z dnia 10 lipca 2002 r. w sprawie podziału powiatu na okręgi wyborcze (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2002 r. Nr 54, poz. 1219)
- ↑ Rada Powiatu w Świdwinie. [w:] Wybory samorządowe 2010 [on-line]. Państwowa Komisja Wyborcza, 2010. [dostęp 2013-01-28]. (pol.).
- ↑ Zarządzenie Nr 69/2014 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 4 marca 2014 r. ws. ustalenia liczby radnych (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2014 r., poz. 1084)
- ↑ Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 czerwca 2012 r. ws. utworzenia wydziałów w sądach rejonowych (Dz. Urz. Min. Sprawiedliwości z 2012 r. poz. 95, s. 19)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 października 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1223)
- ↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 198, poz. 1925)
Linki zewnętrzne
| Miasta na prawach powiatu |
|
|---|---|
| Powiaty | |
| Inne zagadnienia |
