Aerotec T-23 Uirapuru

Aerotec T-23 Uirapuru
Aerotec Uirapuru A122
	Dane podstawowe
Państwo	Brazylia
Producent	Aerotec SA Industria Aeronáutica w São José dos Campos
Konstruktor	Jose Carlos de Souza Kris i Carlos Conealves.
Typ	samolot szkolny
Konstrukcja	dolnopłat o konstrukcji metalowej
Załoga	2
	Historia
Data oblotu	2 czerwca 1965 (26 lutego 1981).
Lata produkcji	1968 – 1978 (1979 – 1986)
Liczba egz.	155 (7)
	Dane techniczne
Napęd	silnik rzędowy, 4-cylindrowy Lycoming O-320-B2B
Moc	160 KM (118 kW) przy 2700 obr./min.
	Wymiary
Rozpiętość	8,50 m (9,0 m)
Długość	6,60 m (7,085 m)
Wysokość	2,70 m
Powierzchnia nośna	13,50 m2 (13,77 m2)
	Masa
Własna	540 kg (560 kg)
Startowa	840 kg (860 kg)
Zapas paliwa	140 l
	Osiągi
Prędkość maks.	227 km/h (238 km/h)
Prędkość przelotowa	185 km/h (195 km/h)
Prędkość minimalna	72 km/h
Prędkość ekonomiczna	164 km/h (174 km/h)
Prędkość wznoszenia	4,25 m/s (4,60 m/s)
Pułap	4500 m
Zasięg	800 km
Długotrwałość lotu	4,5 godz.
Rozbieg	200 m
Dobieg	180 m (160 m)
	Dane operacyjne
	Użytkownicy
	Brazylia, Boliwia, Paragwaj
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aerotec T-23 Uirapuru (oznaczenie wojskowe); Aerotec Uirapuru A122 (oznaczenie fabryczne) – brazylijski samolot szkolno-treningowy.

Historia

W połowie lat sześćdziesiątych brazylijska wytwórnia lotnicza Aerotec SA Industria Aeronáutica z São José dos Campos z własnej inicjatywy opracowała samolot szkolny przeznaczony do wstępnego szkolenia pilotów. Pierwszy prototyp oznaczono jako Aerotec Uirapuru A122, w którym zastosowano silnik o mocy 147 KM (108 kW) został oblatany 2 czerwca 1965 roku. Następnie wyprodukowano kolejne drugi prototyp w którym zastosowano silnik o mocy 152 KM (112 kW), a następnie na jego podstawie zbudowano dwa samoloty przedseryjne, które zaprezentowano lotnictwu wojskowemu.

Ostatecznie lotnictwo brazylijskie zamówiło początkowo 30 samolotów tego typu, choć z mocniejszym silnikiem o mocy 160 KM (118 kW), a potem jeszcze 70 kolejnych. W lotnictwie wojskowym zostały one oznaczone jako T-23 „Uirapuru”. Oprócz wojskowego lotnictwa brazylijskiego, samoloty tego typu zakupiło także lotnictwo wojskowe Boliwii – 18 sztuk i Paragwaju – 8 sztuk. Samolot budowany był także dla aeroklubów, różnił się od wersji wojskowej tylko brakiem możliwości zamontowania w nim karabinów maszynowych. Samoloty przeznaczone dla lotnictwa wojskowego miało oznaczenie A122A, a dla lotnictwa cywilnego A122B.

Produkcja samolotu odbywała się w latach 1968 – 1978 i łącznie wyprodukowano 155 samolotów tej wersji.

Zakończenie produkcji wiązało się z opracowaniem kolejnego wersji tego samolotu. Nowa wersja opracowana w 1979 roku i otrzymała początkowo oznaczenie jako Aerotec „Uirapuru II” A132 (T-132), a później Aerotec Tangará A132. Wersja ta miała dłuższe skrzydła oraz długość kadłuba, polepszoną awionikę w kabinie oraz wzmocnioną konstrukcję kadłubu. Oblot prototypu tej wersji nastąpił 26 lutego 1981 roku i pomimo lepszych osiągów niż wcześniejsza wersja oraz możliwość wykonywanie akrobacji lotniczej brazylijskie lotnictwo wojskowe nie było nim zainteresowanie, wyprodukowano jednie 6 samolotów tej wersji, które sprzedano do Boliwii. Natomiast prototyp został przekazany do aeroklubu w São José dos Campos.

Użycie w lotnictwie

Samoloty Aerotec T-32 „Uirapuru” zostały wprowadzone do brazylijskiego lotnictwa wojskowego w latach 1968 – 1973. Były one użytkowane w brazylijskiej Akademii Sił Powietrznych do początkowego szkolenia pilotów.

Samoloty tego typu zakupiły również lotnictwo Boliwii w ilości 18 sztuk w roku 1974 oraz lotnictwo Paragwaju w ilości 8 sztuk w 1975 roku. Chęć zakupu 10 sztuk samolotów wraziło lotnictwo Gwatemalii, lecz do ostatecznego zakupu nie doszło. Ponadto lotnictwo boliwijskie zakupiło sześć samolotów w wersji Aerotec Tangará A132 w 1986 roku.

Samoloty w wersji cywilnej zostały wyprodukowane dla aeroklubów w Brazylii, w ilości 25 sztuk. Także część samolotów wojskowych po ich wycofaniu z użytkowania trafiły do brazylijskich aeroklubów.

Opis techniczny

Samolot szkolny Aerotec T-32 „Uirapuru” oraz jego ulepszona wersja Aerotec Tangará A132 był dolnopłatem o konstrukcji całkowicie metalowej. Kadłub mieścił zakrytą kabinę, z dwoma miejscami obok siebie dla pilota i instruktora, za siedzeniami umieszczono bagażnik o pojemności 30 kg.

Napęd stanowił silnik gaźnikowy, 4-cylindrowy chłodzony powietrzem.

Podwozie trójpodporowe, stałe.

Uwagi

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Dane w nawiasie dotyczy Aerotec Tangará A132.

Bibliografia

Tadeusz Królikiewicz: Współczesne samoloty szkolne. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1982, s. 61-62. ISBN 83-206-0254-8.
Jane’s All the World’s Aircraft 1975-76. London: Jane’s Yearbooks, 1976, s. 12-13. ISBN 0-354-00521-9. (ang.).
Jane’s All the World’s Aircraft 1982-83. London: Jane’s Yearbooks, 1982, s. 11. ISBN 0-7106-0748-2. (ang.).

[uwaga-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Dane w nawiasie dotyczy Aerotec Tangará A132.

[a]