Alicja Helman

Alicja Helman

Data i miejsce urodzenia	19 maja 1935 Radom
Data i miejsce śmierci	24 lutego 2021 Torrevieja
profesor nauk humanistycznych
Specjalność: filmoznawstwo, historia i teoria filmu
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	1963
Habilitacja	1966
Profesura	1989
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Jagielloński Uniwersytet Śląski w Katowicach
Odznaczenia

Alicja Helman (ur. 19 maja 1935 w Radomiu, zm. 24 lutego 2021 w Torrevieja) – polska teoretyczka i historyczka filmu, eseistka, tłumaczka.

Życiorys

Ukończyła studia muzykologiczne na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1955–1973 pracowała w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie, gdzie w 1963 roku obroniła doktorat z zakresu muzyki filmowej („Rola muzyki jako środka wyrazowego sztuki filmowej”), a następnie w 1966 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy „Uwarunkowania materiałowo-techniczne struktury dzieła filmowego”. Była kierownikiem Zakładu Filmu i Telewizji Instytutu Literatury i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (1973–1986) i Zakładu Filmu i Telewizji Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (od 1986). Tytuł profesorski otrzymała w 1989 roku za badania z zakresu teorii filmu.

Członek PAU, Polskiego Towarzystwa Semiotycznego, Deutsche Gesellschaft fur Semiotic Studies, International Association for Semiotic Studies. Była siostrą Zofii Helman.

Nagrody i wyróżnienia

Laureatka Nagrody im. Bolesława Michałka za najlepszą książkę filmową roku 2010 za Odcienie czerwieni. O filmowej twórczości Zhanga Yimou. W 1979 roku otrzymała Złoty Krzyż Zasługi, w 1996 roku została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, w 2004 roku – Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2018 roku otrzymała Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za upowszechnianie kultury.

Publikacje

• O dziele filmowym (1970 i 1981)
• Przedmiot i metody filmoznawstwa (1985)
• Film faktów i film fikcji (1977)
• Historia semiotyki filmu (1993)
• Rola muzyki w filmie (1996)
• Twórcza zdrada. Filmowe adaptacje literatury (1998)
• Urok zmierzchu. Filmy Luchina Viscontiego (2001)
• Podstawy wiedzy o filmie (2008)
• Historia myśli filmowej. Podręcznik (2008)
• Odcienie czerwieni. O filmowej twórczości Zhanga Yimou (2010)

Linki zewnętrzne

• Zdjęcie Alicji Helman w towarzystwie Andrzeja Pitrusa. img.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-07)].
• Prof. zw. dr hab. Alicja Helman, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-10-10] .