Cetnerówka

Cetnerówka
	Dzielnica Lwowa
	; Willa Władysława Derdackiego
Państwo	Ukraina
Obwód	lwowski
Miasto	Lwów
Rejon	łyczakowski
Data założenia	ok. 1780
W granicach Lwowa	1930
	Położenie na mapie Lwowa Cetnerówka
	Położenie na mapie Ukrainy Cetnerówka
	Położenie na mapie obwodu lwowskiego Cetnerówka
	49°49′53″N 24°03′45″E/49,831389 24,062500

Cetnerówka (ukr. Цетнерівка) – dzielnica Lwowa w rejonie łyczakowskim, główną ulicą jest Marko Czeremszyny.

Położenie

Cetnerówka jest położona na wschód od Cmentarza Łyczakowskiego, na południe od ulicy Łyczakowskiej. Pod południa graniczy z Parkiem Pohulanka, a od wschodu z Wzgórzem Sławy.

Historia

Oranżeria w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Lwowskiego

Nazwa pochodzi od wojewody bełskiego Ignacego Cetnera, który był posiadaczem znajdującego się na tym terenie majątku. Ukształtowanie powierzchni sprzyjało urozmaiceniu nasadzeń, ponieważ znajdowała się tu zarówno kotlina jak i łagodne wzniesienia. Pod koniec XVIII wieku założył park z egzotycznymi roślinami, wiele prac wykonywał tu własnoręcznie, a w projektowaniu założeń parkowych pomagał mu Pierre Denis Guibaut. W 1787 Ignacy Centner przestał był wojewodą, otrzymał tytuł grafa i został marszałkiem Królestwa Galicji i Lodomerii. Spadkobiercy Centnera początkowo dbali o park, jednak z czasem uległ on zaniedbaniu^[1]. Dawniej środkiem kotliny płynął Potok Cetnerówka, ale w latach 20. XX wieku został zasklepiony, a następnie wysechł.

Na początku XX wieku rząd wykupił 4,5 ha parku dla Uniwersytetu Lwowskiego, który stworzył tam ogród botaniczny^[2]. Wkrótce dokupiono 12 ha, kompozycję ogrodu botanicznego opracował w 1924 prof. Stanisław Kulczyński, a w 1927 wybudowano budynek biurowy. W czasie II wojny światowej duża część ogrodu uległa zniszczeniu, w kolejnych latach w granice ogrodu włączono Park Pohulanka i jego powierzchnia wynosiła prawie 100 ha. Na początku lat 70. XX wieku zmniejszono ją do 16,5 ha, w 1974 oddano do użytku kompleks cieplarniany do ekspozycji roślin ciepłolubnych, którego powierzchnia wynosi 1250 m. kw^[3].

Ogród botaniczny z ulicą Łyczakowską łączy ulica Marko Czeremszyny, która jest zabudowana domami jednorodzinnymi z lat 1910-1930. Wśród nich jest dom pod numerem 18, który wybudował dla siebie architekt Władysław Derdacki. W południowej części Cetnerówki znajduje się stadion należący do Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Kultury Fizycznej.

Zobacz też

Przypisy

↑ Beata Kost „Wojewoda z Cetnerówki” Kurier Galicyjski nr 2 (198) za 31 stycznia – 13 lutego 2014. [dostęp 2020-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 grudnia 2016)].
↑ Ogród botaniczny na Cetnerówce, Lwów Info
↑ A. Prokopiv, Botanic Garden of Ivan Franko National University of Lviv – history and the present. 2004. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

Linki zewnętrzne

Grzegorz Rąkowski: „Lwów. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Część IV”. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008. s. 287-288 ISBN 978-83-89188-70-8;
Plan miasta Lwowa, Wyd. Kartografia Kijów 2010 ISBN 978-966-475-748-2;
Plan miasta Lwów 1931.

[1] Beata Kost „Wojewoda z Cetnerówki” Kurier Galicyjski nr 2 (198) za 31 stycznia – 13 lutego 2014. [dostęp 2020-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 grudnia 2016)].

[2] Ogród botaniczny na Cetnerówce, Lwów Info

[3] A. Prokopiv, Botanic Garden of Ivan Franko National University of Lviv – history and the present. 2004. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

[1]

[2]

[3]