Müfide İlhan
Popiersie Müfide İlhan | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
Müfide İlhan (ur. 19 lutego 1911 w Stambule, zm. 2 lutego 1996 w Bodrum) – turecka pedagog, działaczka społeczna, polityk. W 1951 r. jako pierwsza kobieta w Turcji została wybrana burmistrzem.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Müfide İlhan urodziła się 19 lutego 1911 r. w Stambule. Jej ojciec, porucznik Mehmet Nafiz Çakmak, który był bratem marszałka Fevziego Çakmaka, zginął w bitwie o Gallipoli podczas I wojny światowej. Matka Emine Hanım owdowiała w wieku osiemnastu lat. Po śmierci męża opiekował się nią Fevzi Çakmak, z którego dziećmi wychowywała się Müfide. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Ankarze kontynuowała naukę w szkole średniej dla dziewcząt w Stambule. Kolejno ukończyła szkołę kształcącą nauczycieli İstanbul Öğretmen Okulu i uzyskała dyplom uprawniający ją do nauczania. Po uzyskaniu uprawnień rozpoczęła pracę w szkole w Stambule[1][2][3][4][5].
Jej pierwszym mężem był Nuri Çetinkaya, doradca Fevziego Çakmaka. Po ślubie pracowała jako nauczycielka w miastach, gdzie stacjonował jej mąż, w Erzurum, Doğubayazıt i Kırklareli. W latach 1936–1937 przebywała w Berlinie, gdzie Nuri przebywał jako attaché wojskowy. Tam uczyła się języka niemieckiego i uczestniczyła w seminariach Pestalozzi-Fröbel-Haus (PFH) w Berlinie. Po rozwodzie wróciła z dwiema córkami do Ankary[1][2].
Drugi mąż, dr Faruk Ilhan, był synem burmistrza Mersin, Galipa İlhana. W 1946 r. osiedlili się w Mersin, gdzie zaangażowała się w politykę. Wstąpiła do Partii Demokratycznej, która wygrała wybory parlamentarne 14 maja 1950 r. i pozostawała u władzy przez 10 lat[1][6]. W wyborach samorządowych we wrześniu 1950 r. została wybrana burmistrzem Mersin z ramienia Partii Demokratycznej. Była pierwszą w Turcji kobietą, która została burmistrzem. W wyniku nieporozumień ze swoją partią i radą miejską 17 grudnia 1951 r. została odwołana ze stanowiska, a następnie opuściła partię[1][2][3]. Chociaż Müfide İlhan pełniła funkcję burmistrza przez krótki czas, mówiono o niej w całej Turcji, pojawiła się też w prasie światowej i została zaproszona przez królową Elżbietę do Londynu, gdzie miała okazję przeprowadzić badania na temat komunalizmu w Anglii. Po wyborach zaczęła badać kwestie związane z korupcją poprzedniego burmistrza. Starała się prowadzić uczciwą politykę, co wywołało niepokój w niektórych segmentach i powstanie przeciwko niej opozycji w radzie miejskiej[3][5][7].
Po odejściu z partii założyła wraz z przyjaciółmi w Mersin Stowarzyszenie Wsparcia Autonomii (tur. Müstakilleri Destekleme Cemiyeti) i przez pewien czas wydawała magazyn „Walka” („Mücadele”). Po tym jak mąż został przeniesiony do Izmitu, przeprowadziła się wraz z nim i dziećmi. Tam założyła oddział Partii Ludowej Kobiet. Kolejno przeprowadziła się z mężem do Ankary, gdzie kontynuowała działalność stowarzyszenia i próbowała wrócić do polityki jako niezależna kandydatka[1][2][7].
W 1967 r. zmarł mąż Müfide. W 1968 r. wyjechała do Niemiec, gdzie mieszkała z córką do 1981 r. Po zdaniu egzaminów pracowała jako nauczycielka w ramach rządowego programu przygotowania dzieci tureckich do niemieckich szkół. Po powrocie osiedliła się w Stambule i dalej aktywnie angażowała się w działalność wspierającą społeczność turecką. W 1996 r. odwiedziła Mersin z okazji ceremonii nazwania jej imieniem parku[1][2].
Müfide Ilhan zmarła 28 stycznia 1996 roku w Bodrum, tam też została pochowana[1][2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Meric Alkan: Mufide Ilhan. Mersin Kadın Müzesi. [dostęp 2022-03-28]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Ilk Kadin, Belediye Baskani: Müfide İlhan. Biyografi.info. [dostęp 2022-03-28]. (tur.).
- ↑ a b c Nesli Özkay Dikkaya: MÜFİDE İLHAN KİMDİR VE NEDEN ÖNEMLİDİR?. Sonhaber.com.tr. [dostęp 2022-03-28]. (tur.).
- ↑ Belediye Başkanı: Müfide İlhan. Kadineserleri.org. [dostęp 2022-03-28]. (tur.).
- ↑ a b Alp Eren Atamer, İlayda Şahin: Türkiye'nin ilk kadın il belediye başkanı Müfide İlhan'ın hayatı ve dönemin siyasetine olan etkisi. Bilkent University. [dostęp 2022-03-28]. (tur.).
- ↑ Partia Demokratyczna, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-03-28] .
- ↑ a b Müfide İlhan. Olumhaberi.com. [dostęp 2022-03-28]. (tur.).